Một số giải pháp nâng cao chất lượng công tác khảo thí ở Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

Trong những năm gần đây, chất lượng đào tạo các hệ lớp tại Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (sau đây gọi tắt là Học viện) được cải thiện và nâng lên rõ rệt do có nhiều hoạt động đổi mới, cập nhật nội dung chương trình đào tạo, bồi dưỡng; cải tiến phương pháp giảng dạy theo hướng tích cực hiệu quả; thắt chặt kỷ luật, kỷ cương học tập của học viên và giảng dạy của giảng viên; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy và quản lý đào tạo. Thêm vào đó, một hoạt động không thể thiếu trong việc góp phần nâng cao chất lượng này đó là đa dạng hóa các hình thức thi, kiểm tra đánh giá kết quả học tập của người học nói riêng và công tác khảo thí của Học viện nói chung. Tuy nhiên, so với yêu cầu, nhiệm vụ của thời kì đổi mới, phát triển đất nước và hội nhập quốc tế, thời đại của công nghệ 4.0, trí tuệ nhân tạo AI, chuyển đổi số, chuyển đổi năng lượng... thì hoạt động đào tạo, bồi dưỡng của Học viện vẫn cần phải được không ngừng nâng cao hơn nữa đặc biệt là nâng cao chất lượng công tác khảo thí.

Khảo thí là từ “testing” trong tiếng Anh được dịch sang tiếng Việt. Trong thực tế “testing” chính là mang nghĩa kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của người học. Thông qua kiểm tra, đánh giá, chất lượng giáo dục được phản ánh qua kiến thức, kỹ năng, trình độ năng lực và cả về thái độ, ý thức của người học. Nhắc đến công tác khảo thí là muốn nhắc đến hoạt động thi, kiểm tra đánh giá năng lực của người học. Đó là thi tuyển sinh đầu vào, kiểm tra, đánh giá quá trình học tập của người học, thi tốt nghiệp đầu ra. Nói cách khác, công tác khảo thí được hiểu là mọi hoạt động liên quan đến hoạt động kiểm tra, đánh giá người học, thông qua một quy trình chặt chẽ nhằm đo lường mức độ đạt được của người học về kiến thức, kỹ năng, thái độ hay năng lực chung.

Công tác khảo thí giúp giảng viên biết được hiệu quả và chất lượng giảng dạy, điều chỉnh nội dung và phương pháp dạy học; giúp học viên biết được chất lượng học tập, điều chỉnh phương pháp học; giúp cán bộ quản lý ra quyết định về kết quả học tập của học viên, điều chỉnh, hoàn thiện chương trình đào tạo và tổ chức dạy học cũng như việc khẳng định thương hiệu, giá trị của Học viện.

Hiểu về khảo thí theo nghĩa rộng như trên, nhưng ở bài viết này, chúng tôi chỉ tập trung đề cập đến hoạt động thi, kiểm tra đánh giá kết quả học tập của người học ở Học viện, tức là chỉ bàn đến các hoạt động liên quan đến thi, kiểm tra đánh giá hết môn học của học viên bao gồm chất lượng ngân hàng đề thi hết môn, tổ chức thi, chấm điểm, công bố điểm. Tất cả các hoạt động này phải thực hiện theo một quy trình nghiêm ngặt nhằm đảm bảo đánh giá chính xác, khách quan, công bằng kết quả học tập của người học và cao hơn nữa là năng lực đầu ra của người học. Thực trạng chất lượng công tác khảo thí của Học viện được chúng tôi làm rõ qua các yếu tố: ngân hàng đề thi, quy trình tổ chức thi và chấm thi.

1. Thực trạng công tác khảo thí ở Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

Để xác định chính xác thực trạng công tác khảo thí ở Học viện, nhóm nghiên cứu đề tài đã tổ chức khảo sát bằng phiếu lấy ý kiến cán bộ, giảng viên và học viên, mẫu khảo sát cụ thể như sau:

- Đối với cán bộ, giảng viên: là cấp trưởng, phó các đơn vị chức năng hoặc đơn vị nghiên cứu, giảng dạy; giảng viên và chuyên viên làm công tác đào tạo. Số phiếu khảo sát phát ra: 70; số phiếu khảo sát phản hồi lại: 55 (78,5%); số phiếu khảo sát hợp lệ: 55 (100%);

- Đối với học viên: là học viên các hệ lớp đã và đang tham gia học tập tại Học viện bao gồm các lớp đại học chính trị, cao học, nghiên cứu sinh, lớp Cao cấp lý luận chính trị (hệ tập trung và không tập trung). Số phiếu khảo sát phát ra: 330; số phiếu khảo sát phản hồi lại: 325 (98,5%); số phiếu khảo sát hợp lệ: 325 (100%).

Số liệu thu được sau khi tổ chức khảo sát lấy ý kiến cán bộ, giảng viên và học viên được xử lý, thống kê bằng phần mềm SPSS. Các nội dung chúng tôi khảo sát để đánh giá bao gồm: chất lượng của ngân hàng câu hỏi thi kết thúc học phần, quy trình tổ chức thi học phần, chấm thi và công bố kết quả thi học phần. Kết quả cụ thể như sau:

1.1.  Chất lượng của ngân hàng câu hỏi thi

 Đánh giá về mức độ bao quát nội dung môn học của câu hỏi thi

Thống kê kết quả khảo sát cho thấy đa số cán bộ, giảng viên và học viên đều đánh giá câu hỏi thi đã bao quát được nội dung học phần/ môn học (trên 80%). Tuy nhiên vẫn còn một số câu hỏi thi chưa bao quát được nội dung của học phần/ môn học (có 5,5% cán bộ, giảng viên; 19,1% người học).

Đánh giá về tính khoa học, rõ ràng, chính xác, chặt chẽ, tính vừa sức và phân loại được trình độ học viên của câu hỏi thi cho thấy nội dung câu hỏi thi được đánh giá đã đảm bảo tính khoa học, rõ ràng, chính xác, chặt chẽ, tính vừa sức và phân loại được trình độ học viên (trên 80%). Tuy nhiên vẫn còn một số đánh giá là câu hỏi thi vẫn chưa đảm bảo theo quy định (có 3,6% cán bộ, giảng viên; 21,5% người học).

Đánh giá khả năng khuyến khích tư duy sáng tạo, năng lực vận dụng lý luận vào thực tiễn và rèn luyện kỹ năng của học viên của câu hỏi thi cho thấy nội dung câu hỏi thi đã hoàn toàn đảm bảo khuyến khích tư duy sáng tạo, năng lực vận dụng lý luận vào thực tiễn và rèn luyện kỹ năng của người học (100%). Không có ý kiến nào đánh giá về mức độ “chưa đảm bảo”.

Đánh giá về thời gian làm bài thi cho thấy cán bộ, giảng viên đánh giá thời gian làm bải phù hợp với yêu cầu của đề thi và quy định của Học viện: có 87,3% đạt mức phù hợp và 12,7% đánh giá chưa phù hợp. Đối với học viên, thời gian làm bài cũng phù hợp với yêu cầu của đề thi và quy định của Học viện: 86,2% đạt mức phù hợp và 13,8% đạt mức chưa phù hợp.

Đánh giá về việc quản lý và sử dụng ngân hàng câu hỏi thi cho thấy tất cả (100%) các cán bộ, giảng viên, học viên đều cho rằng ngân hàng câu hỏi thi được quản lý và sử dụng đúng quy định.

Vụ Quản lý đào tạo đã xây dựng được ngân hàng câu hỏi thi cho thi tuyển sinh, thi kết thúc học phần, thi tốt nghiệp cho tất cả các hệ lớp ở Học viện. Công tác quản lý và sử dụng ngân hàng câu hỏi thi được Vụ Quản lý đào tạo thực hiện bảo mật, nghiêm túc và đúng theo quy định. Hệ thống câu hỏi thi bám sát nội dung, chương trình đào tạo, bảo đảm tính thống nhất, tổng hợp, vừa đáp ứng yêu cầu kiểm tra kiến thức cơ bản chuẩn đầu ra của học phần/ môn học, vừa phát huy được tư duy độc lập, sáng tạo của người học.

1.2. Quy trình tổ chức thi

Mức độ thông báo các quy chế, quy định, kế hoạch liên quan đến công tác tổ chức thi thấy cán bộ, giảng viên đánh giá mức độ thông báo các quy chế, quy định, kế hoạch liên quan đến công tác tổ chức thi: có 69,8% đạt mức kịp thời đầy đủ; 30,2% ở mức chưa kịp thời đầy đủ. Đối với học viên, các quy chế, quy định, kế hoạch liên quan đến công tác tổ chức thi cũng được thông báo khá kịp thời đầy đủ: 69,1% đạt mức kịp thời đầy đủ; 30,9% ở mức chưa kịp thời đầy đủ. Như vậy, vẫn còn một tỷ lệ đánh giá các quy chế, quy định, kế hoạch liên quan đến công tác tổ chức thi chưa được thông báo kịp thời, đầy đủ.

Mức độ thực hiện quy trình tổ chức thi cho thấy quy trình tổ chức thi được thực hiện khá đúng quy định, đảm bảo tính nghiêm túc, khách quan, rõ ràng, minh bạch. Tuy nhiên vẫn còn một bộ phận nhỏ ý kiến (14,5% - 18,2%) cho rằng quy trình tổ chức thi vẫn chưa đảm bảo theo đúng yêu cầu, quy định.

Đánh giá về hình thức thi cho thấy sự đa dạng các hình thức thi theo ý kiến của cán bộ, giảng viên và học viên đều đạt ở mức đa dạng (86,2% - 90,9%); chỉ còn một số ý kiến (dưới 15%) cho rằng các hình thức thi còn ở mức độ không đa dạng. Hiện tại, chỉ đối với các lớp Cao cấp lý luận chính trị hệ tập trung thì được áp dụng cả 04 hình thức thi (tự luận đóng, tự luận mở, vấn đáp, trắc nghiệm) và đã có đủ các bộ câu hỏi thi trong ngân hàng câu hỏi thi. Còn lại đối với các lớp Cao cấp lý luận chính trị hệ không tập trung thì chỉ dùng hình thức thi tự luận mở và đối với các lớp đại học và sau đại học thì dùng hình thức thi tự luận đóng. Điều này dẫn đến kết quả khảo sát vẫn còn ý kiến các hình thức thi không đa dạng. Về mức độ phù hợp của hình thức thi với hình thức đào tạo, hình thức học tập và mục tiêu học phần/ môn học chỉ hơn mức trung bình (khoảng 60%). Ý kiến đánh giá hình thức thi chưa phù hợp vẫn còn cao ở mức 34,5% - 39,1%. Kết quả này chủ yếu phản ánh về các hình thức thi của lớp Cao cấp lý luận chính trị hệ tập trung, đặc biệt là hình thức thi trắc nghiệm. Do kết quả thi trắc nghiệm của các lớp thường không cao và tỷ lệ học viên bị trượt khi tham gia hình thức thi này ở các môn thì còn khá phổ biến.

Đánh giá về hiệu quả công tác tổ chức thi cho thấy công tác tổ chức thi được đánh giá là có rất hiêu quả (15,7% - 20%) và hiệu quả (72,9% - 74,5%). Những vẫn còn 5,5% cán bộ, giảng viên và 11,4% học viên đánh giá là chưa hiệu quả.

1.3. Thực trạng khâu chấm thi và công bố kết quả thi

Về công tác chấm thi cho thấy công tác chấm thi cũng được đa số ý kiến đánh giá ở mức độ rất tốt (24% - 27,3%) và tốt (63,6% - 68,9%); còn lại đều cho rằng công tác chấm thi đạt được ở mức độ bình thường (7,1% - 9,1%); không có ý kiến nào cho rằng việc chấm thi đạt ở mức độ chưa tốt.

Quy trình tổ chức chấm thi được thực hiện tập trung tại phòng chấm độc lập. Tất cả các bài thi, bài tiểu luận đều được chấm 2 vòng độc lập và được thực hiện đúng quy định, đảm bảo tính nghiêm túc, khách quan, rõ ràng, minh bạch. Kế hoạch chấm thi luôn được thông báo công khai, kịp thời đầy đủ đến các đơn vị liên quan

Về công tác làm phách, lưu trữ phách bài thi, kết quả cho thấy công tác làm phách, lưu trữ phách bài thi cũng được đa số ý kiến đánh giá ở mức độ rất tốt (67,3%) và tốt (27,3%); còn lại đều cho rằng công tác làm phách, lưu trữ phách bài thi đạt được ở mức độ bình thường (5,4%); không có ý kiến nào cho rằng công tác làm phách, lưu trữ phách bài thi đạt ở mức độ chưa tốt.

Công tác làm phách, lưu trữ phách bài thi được thực hiện bởi một bộ phận độc lập, chuyên trách và được bảo mật theo đúng quy định.

Về công tác giám sát, phục vụ chấm thi, kết quả cho thấy công tác giám sát, phục vụ chấm thi được đánh giá ở mức độ rất tốt (70,9%); còn lại hầu hết đều cho rằng công tác giám sát, phục vụ chấm thi đạt được ở mức độ tốt (25,5%) và phần ít là có ý kiến bình thường (5,4%); không có ý kiến đánh giá công tác giám sát, phục vụ chấm thi đạt ở mức độ chưa tốt.

Công tác giám sát, phục vụ chấm thi luôn được thực hiện công khai, rõ ràng, nghiêm túc. Chuyên viên thực hiện luôn sẵn sàng và chuẩn bị cơ sở vật chất đầy đủ để đảm bảo công tác chấm thi đúng quy định.

Kết quả thi có phản ánh đúng năng lực của học viên: các đối tượng khảo sát là cán bộ, giảng viên và người học đều đánh giá nội dung đề thi phản ánh rất đúng (18,2% - 27,4%) và tương đối đúng (55,1% - 60%) năng lực của thí sinh. Tuy nhiên vẫn còn ý kiến đánh giá nội dung đề thi chưa phản ánh đúng năng lực của người học (17,5% - 21,8%)

Thời gian và hình thức công bố kết quả thi: theo quy chế đào tạo của các hệ lớp, kết quả thi phải được công bố chậm nhất sau 15 ngày làm việc kể từ ngày thi. Điểm thi sẽ được công bố trên phần mềm quản lý đào tạo và được in ra bản cứng để lưu trữ. Với thời gian khoảng 15 ngày sau khi thi thì học viên biết điểm và phần lớn cán bộ, giảng viên và học viên cho là thời gian và hình thức công bố kết quả thi là hợp lý (12,7% - 17,5%) và tương đối hợp lý (40,3% - 45,5%). Tuy nhiên vẫn còn một số môn thi chưa đảm bảo thời gian chấm thi theo quy định của Học viện do lịch công tác của Viện chuyên ngành. Và hiện tại do phần mềm quản lý đào tạo chỉ được sử dụng được nội bộ ở mạng Internet dây của Học viện do đó học viên của các hệ lớp không thể xem được điểm mà phải thông qua chủ nhiệm lớp, đó là lý do mà 41,8% - 42,2% ý kiến của cán bộ, giảng viên và học viên cho là thời gian và hình thức công bố kết quả thi chưa hợp lý.

2. Một số nhận xét đánh giá chung

Thứ nhất, qua khảo chất lượng ngân hàng câu hỏi thi của Học viện đã đáp ứng được các yêu cầu đặt ra. Học viện đã xây dựng được ngân hàng câu hỏi thi cho thi tuyển sinh, thi kết thúc học phần, thi tốt nghiệp cho tất cả các hệ lớp. Công tác quản lý và sử dụng ngân hàng câu hỏi thi được thực hiện bảo mật, nghiêm túc và đúng theo quy định. Hệ thống câu hỏi thi bao quát toàn bộ nội dung, chương trình đào tạo của các học phần/ môn học. Nội dung câu hỏi thi đảm bảo tính khoa học, rõ ràng, chính xác, chặt chẽ, tính vừa sức và phân loại được trình độ học viên. Bên cạnh đó, hệ thống câu hỏi thi vừa đáp ứng yêu cầu kiểm tra kiến thức cơ bản chuẩn đầu ra của học phần/ môn học, vừa đảm bảo khuyến khích tư duy sáng tạo, năng lực vận dụng lý luận vào thực tiễn và rèn luyện kỹ năng của học viên.

Thứ hai, về công tác tổ chức thi ở Học viện cũng đạt được hiệu quả tốt. Các quy chế, quy định, kế hoạch liên quan đến công tác tổ chức thi của Học viện luôn được thông báo đến các học viên, cán bộ, giảng viên kịp thời và đầy đủ. Hơn nữa, quy trình tổ chức các kỳ thi luôn được thực hiện đúng quy định, đảm bảo tính nghiêm túc, khách quan, rõ ràng, minh bạch. Hình thức thi tương đối phù hợp với hình thức đào tạo, hình thức học tập và mục tiêu học phần/ môn học. Hiện tại, Học viện đã thực hiện đa dạng hình thức thi đối với các lớp cao cấp lý luận chính trị hệ tập trung đó là: tự luận đóng, tự luận mở, vấn đáp, trắc nghiệm.

Thứ ba, quy trình tổ chức chấm thi của Học viện được thực hiện tập trung tại phòng chấm thi độc lập. Tất cả các bài thi đều được chấm 2 vòng độc lập và được thực hiện đúng quy định, đảm bảo tính nghiêm túc, khách quan, rõ ràng, minh bạch. Kế hoạch chấm thi và công bố kết quả thi luôn được thông báo công khai, kịp thời đầy đủ đến các đơn vị liên quan. Công tác làm phách, lưu trữ phách bài thi được thực hiện bởi một bộ phận độc lập, chuyên trách và được bảo mật theo đúng quy định. Ngoài ra, công tác giám sát, phục vụ chấm thi cũng luôn được thực hiện công khai, rõ ràng, nghiêm túc.

Đảng ủy, Ban giám đốc Học viện, Cấp ủy, Ban lãnh đạo Vụ Quản lý đào tạo luôn xác định công tác khảo thí của Học viện phải hướng đến sự đánh giá, duy trì và cải thiện chất lượng của mọi hoạt động đào tạo bồi dưỡng của Học viện. Công tác khảo thí phải hướng tới việc đánh giá một cách khách quan, công bằng, thực chất năng lực của học viên trong quá trình học tập và bảo đảm không ngừng cải tiến theo đường lối, chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước. Công tác khảo thí phải đáp ứng tốt sứ mệnh, tầm nhìn, đạt các mục tiêu chiến lược mà Học viện đã đề ra, cũng như đáp ứng tốt yêu cầu của Bộ Chính trị, Ban bí thư giao cho Học viện.

Công tác khảo thí của Học viện luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện. Bởi vậy một trong những điểm nổi bật của công tác khảo thí của Học viện trong thời gian qua là đã xây dựng được hệ thống các quy định, quy trình về công tác khảo thí trong các quy chế đào tạo của các hệ lớp ở Học viện. Thông qua các quy chế này công tác khảo thí được triển khai có hiệu quả, các hoạt động tổ chức thi tuyển sinh, công tác thi kết thúc học phần/ môn học, thi tốt nghiệp bảo đảm sự chặt chẽ, nghiêm túc, khách quan, công bằng, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo, hạn chế tiêu cực trong công đào tạo, bồi dưỡng ở Học viện.

Việc thi, kiểm tra và đánh giá kết quả học tập của học viên ở Học viện đã tập trung vào đánh giá năng lực người học, tạo sự chuyển biến trong học thực chất, thi thực chất, cũng như phản ánh năng lực, phương pháp giảng dạy của giảng viên. Từ đó, kết quả đào tạo giúp Học viện xây dựng, điều chỉnh kế hoạch nhằm không ngừng nâng cao chất lượng đào tạo, bảo đảm sát với nhu cầu của thực tiễn.

Công tác khảo thí có sự phối hợp nhịp nhàng giữa các đơn vị trong Học viện cũng như các Học viện trực thuộc bảo đảm khách quan, minh bạch, bảo mật trong suốt quá trình thực hiện. Vì vậy, trong thời gian qua Học viện hầu như không có hiện tượng tiêu cực trong thi cử. Điều này đã khích lệ tinh thần học tập của học viên, tạo động lực để học viên nâng cao ý thức trách nhiệm, sáng tạo, chủ động trong học tập, rèn luyện.

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt đạt được nêu trên, đến nay, Học viện vẫn gặp phải một số vướng mắc trong công tác khảo thí. Ngân hàng câu hỏi thi vẫn chưa đảm bảo đa dạng hình thức thi cho tất cả các hệ lớp ở Học viện. Một số cán bộ, giảng viên, học viên vẫn chưa nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác này, do vậy trong quá trình tổ chức thi đôi khi các đơn vị phối hợp chưa thực sự nhịp nhàng, hiệu quả. Công tác thanh tra, giám sát đôi khi chưa thường xuyên, kịp thời. Ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác khảo thí còn hạn chế, đặc biệt là phần mềm quản lý đào tạo vẫn chưa được sử dụng thống nhất.

Nguyên nhân của những bất cập đó xuất phát từ nhiều phía (giảng viên, cán bộ quản lý, học viên), thể hiện ở: nhận thức về tầm quan trọng của kiểm tra, đánh giá của người làm công tác đánh giá, của người bị đánh giá chưa thật sự đúng đắn và đầy đủ; nghiệp vụ của những người làm công tác đánh giá chưa đáp ứng yêu cầu; chính sách quản lý chưa đầy đủ, ít tác dụng khuyến khích cán bộ, giảng viên thực hiện nghiêm túc và tích cực đổi mới để nâng cao chất lượng trong kiểm tra, đánh giá. Thực trạng trên cùng với xu hướng phát triển của giáo dục là cơ sở thực tiễn quan trọng để chúng tôi đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng công tác khảo thí ở Học viện.

3. Một số giải pháp nâng cao chất lượng công tác khảo thí ở Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

Để công tác khảo thí của Học viện hoạt động ngày càng hiệu quả hơn, trước hết, các hoạt động khảo thí phải đi vào chiều sâu. Trong đó, việc nghiên cứu, đánh giá chất lượng không phải chỉ là kiểm tra, đánh giá việc thực hiện theo quy trình, quy định mà cần phải quan tâm đến tính phù hợp với bối cảnh hiện tại và tính hiệu quả của quá trình triển khai.

Thứ nhất, cần nâng cao ý thức và trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, giảng viên và học viên khi tham gia vào hoạt động kiểm tra, đánh giá, tổ chức các buổi tập huấn về tầm quan trọng, vị trí, chức năng của công tác khảo thí. Đồng thời phổ biến đầy đủ bằng văn bản những thông tin, quy định về công tác khảo thí của Học viện.

Thông qua các buổi tập huấn để trao đổi kinh nghiệm về kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học viên cũng như trang bị cho giảng viên một cách có hệ thống những kiến thức thuộc lĩnh vực đánh giá và đo lường kết quả học tập của học viên.

Đối với học viên, tổ chức các buổi giới thiệu về mục đích, vai trò, vị trí, chức năng và nguyên tắc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập cho học viên cũng như các quy định trong quy chế về tổ chức thi, kiểm tra của Học viện trong tuần lễ sinh hoạt đầu khóa khi học viên mới nhập học và trong các buổi sinh hoạt định kỳ của cán bộ chủ nhiệm lớp.

Thứ hai, Học viện cần tổ chức các buổi tập huấn, hội thảo chuyên đề về hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học viên cho các lực lượng tham gia vào quá trình đánh giá để góp phần nâng cao nghiệp vụ về kiểm tra, đánh giá cho họ. Nhờ đó, kiểm tra, đánh giá sẽ được thực hiện một cách khoa học đảm bảo phát huy được vai trò và đạt được các nguyên tắc đề ra

.

Tạo điều kiện cho đội ngũ cán bộ chuyên trách làm nhiệm vụ khảo thí phải được học tập, bồi dưỡng về hoạt động đánh giá kết quả học tập trong giáo dục; phải biết ứng dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động kiểm tra, đánh giá như sử dụng phần mềm quản lý ngân hàng đề thi, sử dụng công cụ thông kê toán học trong việc xử lý kết quả thi, tổ chức thi trực tuyến (online).

Tổ chức tập huấn kỹ năng, nghiệp vụ sư phạm cho giảng viên trong hoạt động kiểm tra, đánh giá.

Thường xuyên tập huấn kỹ năng, nghiệp vụ cho cán bộ làm công tác coi thi như quy trình coi thi; trách nhiệm, nhiệm vụ của cán bộ coi thi, xử lý các tình huống trong ca thi…

Thứ ba, cần tiếp tục đổi mới và đa dạng hóa các hình thức kiểm tra đánh giá, thi kết thúc học phần, chuẩn đầu ra. Hiện nay, trong giáo dục, đào tạo có nhiều hình thức thi, kiểm tra như: tự luận, vấn đáp, trắc nghiệm khách quan, bài tập, tiểu luận... Mỗi hình thức có một thế mạnh và hạn chế riêng trong kiểm tra các mặt chất lượng học tập của học viên. Tuy nhiên, các hình thức kiểm tra, đánh giá này mới chỉ xác định được sự hiểu biết và vận dụng kiến thức, còn việc phân tích, tổng hợp, đánh giá, giải quyết một vấn đề thì còn rất hạn chế.

Để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, cần phải kết hợp linh hoạt nhiều hình thức thi, kiểm tra đánh giá. Căn cứ vào mục tiêu và nội dung của mỗi học phần, có thể sử dụng một loại hình kiểm tra chính, kết hợp sử dụng các loại hình khác hỗ trợ vào cuối học trình, kết hợp các loại hình khác nhau với hệ số điểm cho mỗi loại hình trong tổng điểm đánh giá cả học phần.

Thứ  tư,  hiệu quả của công tác kiểm tra, đánh ra phụ thuộc một phần lớn vào hệ thống câu hỏi thi, vì vậy phải luôn cập nhật, chỉnh sửa, hoàn thiện và nâng cao chất lượng hệ thống câu hỏi thi. Để đáp ứng hoạt động giáo dục, đào tạo hiện nay, công tác thi, kiểm tra có vai trò hết sức quan trọng. Mặt khác, với đặc thù đào tạo, bồi dưỡng của Học viện, yêu cầu đặt ra là các đơn vị nghiên cứu giảng dạy phải đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả, chất lượng của hệ thống ngân hàng câu hỏi thi để phục vụ quá trình tổ chức đánh giá kết quả học tập của học viên. Nội dung của hệ thống ngân hàng đề thi đòi hỏi các giảng viên phải cập nhật những vấn đề mới trong hệ thống văn bản pháp luật, các quan điểm, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước …, qua đó giúp các đơn vị chức năng thuận lợi trong công tác quản lý trong các khâu của quá trình đào tạo theo hướng minh bạch, khách quan và chính xác.

Thứ năm, xây dựng quy trình bảo đảm chất lượng tại các đơn vị làm cơ sở triển khai đồng bộ thống nhất theo quy chuẩn kiểm định. Thực tế hiện nay cho thấy, hầu hết các đơn vị hoạt động theo quy định chung của Học viện mà chưa có các quy định, quy trình, quy chuẩn cho các đơn vị, dẫn đến nhiều công tác còn thiếu sót, chưa bài bản, gây khó khăn cho công tác đánh giá cải tiến chất lượng sau này. Chưa có đầu mối bảo đảm chất lượng tại Học viện, do vậy cần có một bộ phận làm công tác này để hỗ trợ các hoạt động của các đơn vị thực hiện đúng và đạt được hiệu quả, chất lượng tốt.

Thứ sáu, đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra trong hoạt động giáo dục, đào tạo nhằm nâng cao ý thức tự giác của học viên trong quá trình thi, kiểm tra. Cần đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra các khâu trong hoạt động kiểm tra, đánh giá như quy trình lên kế hoạch thi, danh sách thi, ra đề thi, làm phách, chấm thi, ghép phách, công bố kết quả thi.

Bên cạnh đó cần phải chú trọng đến vấn đề chuyên môn. Cần phải thanh tra, kiểm tra các khâu quan trọng trong kiểm tra, đánh giá như: xác định mục tiêu học tập của các học phần chính xác, cụ thể và có đo lường được không;  Kiểm tra, đánh giá chất lượng của đề thi: thời lượng làm bài, hình thức thi, mức độ phản ánh năng lực nhận thức của học viên, đề thi có phản ánh được mục tiêu cần đánh giá không; kiểm tra trách nhiệm, nhiệm vụ của cán bộ coi thi, học viên khi tham gia vào kỳ thi; kiểm tra chất lượng chấm thi của giảng viên.

Thứ bảy, Học viện cần phải thường xuyên đầu tư, cập nhật cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho công tác khảo thí. Bên cạnh đó cần chú trọng đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động quản lý đào tạo, đặc biệt là công tác khảo thí để bảo đảm sự thống nhất. tránh chồng chéo. Xây dựng hệ thống công nghệ thông tin hiện đại đảm bảo cho việc trao đổi giữa các giảng viên và học viên được thường xuyên, bảo đảm thông tin môn học, quản lý kết quả học tập kịp thời, ổn định, chính xác trên phần mềm quản lý đào tạo góp phần nâng cao hiệu quả trong công tác đánh giá kết quả dạy và học.

Để đạt hiệu quả cao, tất cả các giải pháp trên cần được triển khai đồng bộ, có sự phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng tham gia vào hoạt động khảo thí kết quả học của học viên.

Nâng cao chất lượng công tác khảo thí thông qua đổi mới kiểm tra, đánh giá kết quả học tập là một nội dung không thể thiếu và rất cần thiết trong hoạt động dạy học; là một bộ phận, một chức năng quan trọng trong công tác quản lý đào tạo (bởi dạy - học - kiểm tra, đánh giá là một quá trình thống nhất); đồng thời, thông qua hoạt động kiểm tra, đánh giá để nâng cao chất lượng giáo dục. Tuy nhiên, kiểm tra, đánh giá chỉ có tác dụng khi nó được tiến hành có mục đích, có kế hoạch, gắn với các chuẩn đánh giá, kết quả kiểm tra, đánh giá được sử dụng đúng với yêu cầu của từng đối tượng.

Việc tiếp tục hoàn thiện và nâng cao hiệu quả hoạt động của công tác khảo thí vẫn được coi là một trong những mục tiêu ưu tiên trong công tác bảo đảm chất lượng của Học viện. Hoạt động khảo thí trong những năm tiếp theo đòi hỏi phải ngày càng đi vào chiều sâu, đề cao tính hiệu quả và gắn kết chặt chẽ với các hoạt động cơ bản của Học viện. Vì vậy, bài viết đề xuất các giải pháp trên, với mong muốn nâng cao chất lượng công tác khảo thí nhằm góp phần đáp ứng yêu cầu của sứ mệnh đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo quản lý trung, cao cấp, cán bộ khoa học lý luận chính trị của Đảng, Nhà nước và các đoàn thể chính trị - xã hội của Học viện trong tình hình mới./.

________________________________________________

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Hoàng Anh (2016), “Một số giải pháp nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ ở Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh”, Tạp chí Lý luận chính trị (số 1 năm 2016).

2. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu lần thứ XIII của Đảng, Nxb. Chính trị Quốc gia Sự Thật, Hà Nội.

3. Nguyễn Đức Chính, Đinh Thị Kim Thoa (2005), Kiểm tra và đánh giá theo mục tiêu, Hà Nội.

4. Hồ Trọng Hoài, Trần Thị Tú Anh (2017), “Xây dựng chuẩn đầu ra cho các chương trình đào tạo ở Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh”, Tạp chí Lý luận chính trị, số 12/2017.

5. Trần Văn Hiếu (2013), Giáo trình đánh giá trong giáo dục, Nxb. Đại học Huế, Huế.

6. Nguyễn Phụng Hoàng, Vũ Ngọc Lan (1997), Phương pháp trắc nghiệm trong kiểm tra và đánh giá thành quả học tập, Nxb. Giáo dục.

7. Trần Bá Hoành (1997), Đánh giá trong giáo dục, Nxb. Giáo dục, Hà Nội.

8. Đặng Bá Lãm (2004), Kiểm tra - đánh giá trong dạy học đại học, Nxb. Đại học Sư phạm, Hà Nội.

9. Lê Đức Ngọc (2005), Đo lường và đánh giá trong giáo dục, Tài liệu bài 10. Nguyễn Như Ý (1998), Từ điển tiếng Việt thông dụng, Nxb. Giáo dục.

11. Benjamin s. Bloom, George F.Madaus and J. Thomas Hastings (1971, 2th copyright 1981), Evaluation to Improve Learning, by McGraw- Hill Book Company, New York.

12. Pophaw W.Jame (2002), Classroom asseessment: What teachers need to know, Boston: Allyn and Bacon, Journal of Educational Measurement, vol.39, No.1, pages 85-90.