Nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên Công an nhân dân đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo trong tình hình mới

1. Đặt vấn đề

Trong bối cảnh đất nước bước vào giai đoạn đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng, yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT đặt ra những nhiệm vụ mới, nặng nề nhưng hết sức cấp thiết đối với lực lượng CAND. Đảng và Nhà nước ta xác định GD&ĐT là khâu then chốt trong chiến lược xây dựng con người và phát triển lực lượng vũ trang nhân dân; trong đó, đội ngũ giảng viên CAND giữ vai trò trung tâm, quyết định trực tiếp đến chất lượng đào tạo nguồn nhân lực an ninh chất lượng cao, có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức trong sáng và năng lực chuyên môn đáp ứng yêu cầu bảo vệ an ninh quốc gia trong tình hình mới. Thực tiễn cho thấy, sự phát triển mạnh mẽ của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, sự biến đổi nhanh chóng của các loại tội phạm, cùng những thách thức an ninh phi truyền thống đòi hỏi các cơ sở đào tạo CAND phải đổi mới phương pháp, nội dung và mô hình giáo dục. Điều đó đặt ra yêu cầu cấp bách phải nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên - lực lượng trực tiếp chuyển tải tri thức, hình thành kỹ năng nghề nghiệp và bồi dưỡng bản lĩnh chính trị cho học viên. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, đội ngũ giảng viên CAND vẫn còn tồn tại những hạn chế như: cơ cấu chưa đồng bộ, năng lực nghiên cứu khoa học chưa tương xứng, khả năng ứng dụng công nghệ còn hạn chế, phương pháp giảng dạy chưa bắt kịp đổi mới. Những hạn chế này ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng đào tạo và khả năng thích ứng của lực lượng CAND trước yêu cầu nhiệm vụ trong thời kỳ mới.

Vì vậy, việc nghiên cứu và đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên các học viện, trường trong CAND đáp ứng yêu cầu đổi mới GD&ĐT trong tình hình mới hiện nay là vấn đề có ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc. Đây không chỉ là yêu cầu cấp thiết của ngành CAND mà còn là nhiệm vụ quan trọng nhằm góp phần thực hiện thắng lợi chủ trương đổi mới giáo dục của Đảng, đồng thời xây dựng lực lượng CAND cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại.

2. Thực trạng đội ngũ giảng viên Công an nhân dân hiện nay

Trong hệ thống giáo dục đại học nói chung và giáo dục trong lực lượng CAND nói riêng, đội ngũ giảng viên luôn giữ vai trò then chốt, quyết định đến chất lượng đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, nhất là trong giai đoạn hiện nay - giai đoạn “vươn mình của dân tộc”. Trong bối cảnh đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT theo tinh thần Nghị quyết Số: 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa XI ngày 4/11/2013, vị trí, vai trò của người thầy càng trở nên đặc biệt quan trọng. Nghị quyết này nhấn mạnh sự cần thiết phải xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt là chuẩn hóa về chất lượng, có phẩm chất chính trị, đạo đức, chuyên môn nghiệp vụ vững vàng để đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Theo đó, đội ngũ giảng viên không chỉ là người truyền thụ tri thức mà còn là người định hướng tư tưởng, bồi dưỡng phẩm chất đạo đức, kỹ năng nghề nghiệp, khơi dậy khát vọng cống hiến cho thế hệ trẻ ngày nay. Đối với ngành CAND, yêu cầu đặt ra cho đội ngũ giảng viên ngày càng cao hơn, bởi họ không chỉ giảng dạy mà còn trực tiếp tham gia rèn luyện bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức cách mạng, tư duy nghiệp vụ và tinh thần sẵn sàng chiến đấu cho cán bộ, chiến sĩ trong tương lai.

Hiện nay, đội ngũ giảng viên các học viện, trường CAND về cơ bản đã đáp ứng được yêu cầu đào tạo trong từng giai đoạn. Tính đến hết tháng 6/2024, “các cơ sở đào tạo CAND (gồm 12 học viện, trường đại học, cao đẳng) có tổng số hơn 4.600 nhà giáo; có 570 tiến sĩ, 1.380 thạc sĩ; 04 Giáo sư, 129 Phó Giáo sư và hàng nghìn giảng viên, giáo viên chính”⁽¹⁾. “Đại đa số giảng viên có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức nghề nghiệp và ý thức tổ chức kỷ luật cao”⁽²⁾. Đây chính là nền tảng quan trọng đảm bảo tính định hướng tư tưởng và giáo dục chính trị trong toàn bộ hoạt động đào tạo cán bộ CAND nói chung. Hầu hết các giảng viên đã được đào tạo bài bản tại các cơ sở giáo dục trong nước và một bộ phận được cử đi đào tạo tại các quốc gia có nền giáo dục phát triển, qua đó hình thành được tư duy hệ thống, năng lực nghiên cứu, tiếp cận phương pháp giảng dạy hiện đại và tư duy quốc tế. Đặc biệt, thực hiện chủ trương đổi mới mạnh mẽ nội dung, chương trình, phương pháp giảng dạy tại Nghị quyết số 17 và Chỉ thị số 12 của Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ Công an đã ban hành Thông tư 04/2009/TT-BCA “Quy định luân chuyển có thời hạn giảng viên nghiệp vụ của các học viện, trường CAND đến công tác tại Công an các đơn vị, địa phương” và Thông tư số 44/2014/TT-BCA “Quy định về công tác thực tế của các chức danh giảng dạy, huấn luyện trong các học viện, trường đại học, cao đẳng và trung cấp CAND”, “nhiều giảng viên đã thực hiện nghiêm túc công tác thực tiễn tại các đơn vị, địa phương”⁽³⁾. Từ đó, góp phần nâng cao tính ứng dụng trong giảng dạy, nhất là các môn nghiệp vụ chuyên sâu như trinh sát, điều tra hình sự, an ninh phi truyền thống, khoa học kỹ thuật hình sự... Đồng thời, hoạt động nghiên cứu khoa học trong CAND cũng đã  được đẩy mạnh trong nhiều năm qua, thu hút nhiều giảng viên tham gia, góp phần làm sâu sắc lý luận nghiệp vụ và cập nhật kiến thức mới vào chương trình đào tạo.

Bên cạnh đó, thế hệ giảng viên trẻ hiện nay cũng đang từng bước khẳng định vai trò quan trọng trong quá trình đổi mới GD&ĐT, đặc biệt ở các lĩnh vực gắn với công nghệ số. “Đội ngũ này thường có năng lực tốt về ngoại ngữ, tin học, tư duy mở và khả năng tiếp cận các mô hình dạy học tích cực”⁽⁴⁾. Trong bối cảnh chuyển đổi số trong GD&ĐT đang được Bộ Công an triển khai mạnh mẽ theo tinh thần Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị “về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư” và các chương trình hành động của ngành, sự chủ động và năng động của lực lượng giảng viên trẻ chính là nhân tố quan trọng góp phần thúc đẩy quá trình chuyển đổi từ giảng dạy truyền thống sang các mô hình đào tạo hiện đại, linh hoạt và gắn với thực tiễn công tác công an hiện nay.

Mặc dù đã có những kết quả tích cực, đội ngũ giảng viên CAND vẫn còn một số hạn chế cần được khắc phục để đáp ứng yêu cầu đổi mới GD&ĐT trong tình hình mới. Cơ cấu đội ngũ giảng viên vẫn còn có những bất cập. Trên thực tế, tổng số lượng giảng viên đã tăng lên trong thời gian qua, nhưng sự phân bổ lại chưa đồng đều, dẫn đến tình trạng thiếu hụt ở các lĩnh vực chuyên sâu (Ví dụ như tại Khoa Cảnh sát thi hành án hình sự, Trường Cao đẳng Cảnh sát nhân dân I, Khoa có 06/10 đồng chí được đào tạo đúng chuyên ngành thi hành án hình sự (chiếm tỷ lệ 60%); 04/10 đồng chí được đào tạo từ các chuyên ngành như: Điều tra tội phạm của Học viện Cảnh sát, Trinh sát an ninh, chiếm tỷ lệ 40%⁽⁵⁾. Đặc biệt, hiện nay còn có những ngành mới nổi liên quan đến công nghệ cao và tội phạm phi truyền thống. Ngoài ra, hiệu quả nghiên cứu khoa học của một bộ phận giảng viên chưa thực sự đột phá, mặc dù nhiều giảng viên tích cực tham gia các đề tài nghiên cứu nhưng số lượng các công trình có giá trị ứng dụng cao, trực tiếp giải quyết các vấn đề cấp bách của thực tiễn công tác công an còn chưa nhiều; hoạt động nghiên cứu đôi khi vẫn nặng về lý luận, chưa có sự gắn kết chặt chẽ với nhu cầu thực tiễn của các đơn vị chiến đấu, dẫn đến việc các kết quả nghiên cứu chưa được chuyển hóa mạnh mẽ thành các giải pháp hữu ích trong đấu tranh phòng, chống tội phạm hoặc cải tiến quy trình công tác nghiệp vụ. Ở một số học viện, trường đại học, cao đẳng, đội ngũ giảng viên thiếu tính kế thừa, “tình trạng “già hóa” đội ngũ vẫn tồn tại trong khi công tác tuyển chọn, bồi dưỡng đội ngũ trẻ thay thế chưa đồng bộ”⁽⁶⁾. Phương pháp giảng dạy của một bộ phận giảng viên vẫn còn nặng tính truyền thống, thiếu đổi mới, chưa phát huy tính chủ động, sáng tạo của người học. Những hạn chế này, nếu không được khắc phục kịp thời, sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng đào tạo nguồn nhân lực trong lực lượng CAND, nhất là trong bối cảnh ngành đang đẩy mạnh đổi mới GD&ĐT theo tinh thần Nghị quyết 29-NQ/TW và yêu cầu xây dựng lực lượng công an thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

3. Yêu cầu đặt ra đối với đội ngũ giảng viên Công an nhân dân trong bối cảnh đổi mới giáo dục và đào tạo

Yêu cầu đổi mới GD&ĐT ở Việt Nam hiện nay là một nhiệm vụ chiến lược và cấp bách, được định hướng rõ ràng bởi các nghị quyết của Đảng, tiêu biểu là Nghị quyết Số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 “về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo”. Tình hình mới này được định hình bởi bối cảnh quốc tế biến động, sự bùng nổ của khoa học và công nghệ, đặc biệt là cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, cùng với những đòi hỏi ngày càng cao của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Theo đó, GD&ĐT phải “chuyển mạnh quá trình giáo dục chủ yếu trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực, phẩm chất người học”⁽⁷⁾, trang bị cho họ tư duy phản biện, sáng tạo, khả năng giải quyết vấn đề và thích ứng với sự thay đổi. Đồng thời, cần chú trọng bồi dưỡng phẩm chất đạo đức, lý tưởng cách mạng và các kỹ năng mềm thiết yếu. Cùng với mục tiêu xây dựng lực lượng CAND thật sự trong sạch, cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đội ngũ giảng viên CAND đứng trước những yêu cầu mới, vừa toàn diện, vừa mang tính chiến lược lâu dài. Cụ thể:

Thứ nhất là, chuẩn hóa, hiện đại hóa trình độ chuyên môn, nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực CAND trong thời kỳ mới. Giảng viên CAND phải được chuẩn hóa theo tiêu chí của hệ thống giáo dục đại học và đặc thù của lực lượng vũ trang, bao gồm trình độ học vấn, năng lực sư phạm, kiến thức pháp luật - nghiệp vụ và phẩm chất chính trị, đạo đức nghề nghiệp. Đồng thời, quá trình hiện đại hóa trở nên cấp thiết khi tội phạm công nghệ cao, an ninh mạng và các mối đe dọa phi truyền thống phát triển mạnh mẽ, đòi hỏi giảng viên phải thường xuyên cập nhật tri thức mới, làm chủ công nghệ và gắn nội dung giảng dạy với thực tiễn hiện đại của các đơn vị chiến đấu. Bên cạnh đó, giảng viên cần nâng cao năng lực nghiên cứu khoa học theo hướng giải quyết các vấn đề mới của thực tiễn công tác công an, đồng thời ứng dụng kết quả nghiên cứu vào cải tiến nội dung, phương pháp đào tạo. Việc chuẩn hóa và hiện đại hóa còn gắn với khả năng chuyển đổi số trong giáo dục, như sử dụng học liệu số, mô phỏng, thực tế ảo và các nền tảng trực tuyến. Có thể khẳng định đây là yêu cầu then chốt để đào tạo đội ngũ cán bộ, sĩ quan công an có đủ tri thức và kỹ năng đáp ứng nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự trong thời kỳ mới.

Thứ hai là, đội ngũ giảng viên CAND cần có tư duy đổi mới sáng tạo và khả năng thích ứng cao. Yêu cầu đổi mới giáo dục đặt ra áp lực lớn trong việc cập nhật nội dung, phương pháp giảng dạy, cũng như tiếp cận các thành tựu mới của khoa học và công nghệ. Trong bối cảnh giáo dục đại học đang chuyển từ mô hình đào tạo truyền thống sang mô hình học tập tích cực, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số, giảng viên không còn đơn thuần là “người truyền đạt” kiến thức mà trở thành người tổ chức, dẫn dắt và tạo động lực cho người học chủ động chiếm lĩnh tri thức. Điều đó đòi hỏi mỗi giảng viên phải tự đổi mới tư duy giáo dục, chủ động cập nhật phương pháp giảng dạy hiện đại. Đặc biệt, trong các học viện, trường đại học CAND, nơi đào tạo nguồn nhân lực đặc thù gắn với nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, thì yêu cầu về sự linh hoạt, sáng tạo trong giảng dạy càng trở nên cấp thiết. Bên cạnh đó, đội ngũ giảng viên CAND cần nhanh chóng thích ứng, làm chủ các công cụ và phương pháp dạy học mới, đồng thời biết khai thác chúng một cách hiệu quả để nâng cao chất lượng và hiệu quả của hoạt động giảng dạy.

Thứ ba là, đội ngũ giảng viên CAND phải chủ động tham gia nghiên cứu khoa học và chuyển giao tri thức phục vụ thực tiễn ngành công an, coi đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm để gắn kết chặt chẽ giữa hoạt động đào tạo và thực tiễn công tác công an. Theo định hướng đổi mới GD&ĐT được nêu trong Nghị quyết số 29-NQ/TW, hoạt động nghiên cứu khoa học là một tiêu chí đánh giá năng lực giảng viên và là động lực để phát triển chương trình đào tạo gắn với nhu cầu xã hội, phục vụ trực tiếp cho quá trình phát triển đất nước trong thời đại mới. Hiện nay, trong nhiều cơ sở đào tạo của lực lượng CAND, hoạt động nghiên cứu khoa học đã bước đầu hình thành nền tảng với nhiều đề tài cấp Bộ, cấp cơ sở, các hội thảo khoa học thường niên và tạp chí chuyên ngành. Tuy nhiên, để đạt được chất lượng và hiệu quả cao hơn, đòi hỏi mỗi giảng viên cần nâng cao năng lực nghiên cứu độc lập, chủ động đề xuất các đề tài xuất phát từ yêu cầu thực tiễn, có tính ứng dụng cao. Ngoài ra, việc thúc đẩy các hoạt động chuyển giao tri thức giữa giảng viên và các đơn vị nghiệp vụ trong ngành công an là rất cần thiết. Đây không chỉ là quá trình đưa tri thức từ nhà trường đến thực tiễn mà còn là quá trình tiếp nhận thông tin ngược từ thực tiễn để điều chỉnh, cập nhật nội dung đào tạo phù hợp hơn.

Thứ tư là, đội ngũ giảng viên CAND phải không không ngừng nâng cao năng lực ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong giảng dạy. Đây không chỉ là xu thế phát triển tất yếu theo tinh thần Nghị quyết số 52-NQ/TW của Bộ Chính trị về cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, mà còn là yêu cầu nội tại nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả đào tạo cán bộ, chiến sĩ công an trong tình hình mới. Đội ngũ giảng viên CAND cần làm chủ các nền tảng giảng dạy số như hệ thống quản lý học tập, phần mềm mô phỏng nghiệp vụ, học liệu điện tử… để xây dựng môi trường học tập linh hoạt, hiện đại, phát huy năng lực tự học và khả năng tư duy phản biện của học viên. Đồng thời, cần chuyển từ cách dạy truyền thống sang phương pháp dạy học tích cực, tích hợp công nghệ, đáp ứng yêu cầu thực tiễn nghiệp vụ ngày càng cao. Việc nâng cao năng lực số không chỉ giúp giảng viên thích ứng với yêu cầu nghề nghiệp mới mà còn góp phần quan trọng vào tiến trình hiện đại hóa giáo dục trong CAND và xây dựng lực lượng công an cách mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại theo đúng định hướng của Đảng và Bộ Công an.

Thứ năm là, đội ngũ giảng viên CAND phải không ngừng phát triển kỹ năng hội nhập, năng lực làm việc trong môi trường quốc tế và khả năng giao tiếp đa ngữ, bởi yêu cầu bảo đảm an ninh trong thời kỳ toàn cầu hóa đòi hỏi lực lượng CAND ngày càng phải phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, tổ chức và đối tác quốc tế. Sự gia tăng của các loại tội phạm xuyên quốc gia như tội phạm công nghệ cao, rửa tiền, buôn bán người hay khủng bố khiến giảng viên - những người trực tiếp đào tạo nguồn nhân lực cho lực lượng phải có kiến thức và kỹ năng hội nhập để truyền đạt cho học viên tư duy, phương pháp và chuẩn mực làm việc mang tính quốc tế. Việc thành thạo ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh chuyên ngành công an, cùng năng lực giao tiếp đa văn hóa giúp giảng viên tiếp cận tri thức mới, tham gia các diễn đàn học thuật và hợp tác nghiên cứu với các tổ chức nước ngoài.

4. Những giải pháp cơ bản nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên Công an nhân dân đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo trong tình mới

Trước yêu cầu đổi mới toàn diện GD&ĐT trong bối cảnh mới, đội ngũ giảng viên CAND đóng vai trò trung tâm trong việc truyền thụ tri thức, định hướng tư tưởng và hình thành phẩm chất, bản lĩnh chính trị cho học viên. Nghị quyết số 29-NQ/TW và Nghị quyết số 12-NQ/TW về “đẩy mạnh xây dựng lực lượng CAND thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới” đã xác định rõ vai trò đặc biệt quan trọng của đội ngũ giảng viên CAND. Trong xu thế đó, việc nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên CAND không chỉ là nhiệm vụ cấp thiết mà còn là nền tảng bảo đảm thành công cho chiến lược đổi mới GD&ĐT của ngành. Để hiện thực hóa mục tiêu này, các học viện, trường CAND cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp có tính chiến lược, khoa học, bền vững và sát với thực tiễn nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên CAND đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo trong tình mới.

Một là, tăng cường giáo dục chính trị, tư tưởng, xây dựng bản lĩnh nghề nghiệp vững vàng cho đội ngũ giảng viên CAND.

Trong bối cảnh tình hình mới với nhiều diễn biến phức tạp của an ninh thế giới và khu vực, cùng với các âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, việc tăng cường giáo dục chính trị, tư tưởng, xây dựng bản lĩnh nghề nghiệp vững vàng cho đội ngũ giảng viên CAND là giải pháp then chốt, hàng đầu. Thực tiễn cho thấy, bản lĩnh chính trị và phẩm chất đạo đức của đội ngũ giảng viên có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng GD&ĐT trong các học viện, trường đại học CAND. Do đó, các học viện, trường CAND cần tổ chức thường xuyên các lớp bồi dưỡng về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, cập nhật kịp thời các chủ trương, nghị quyết của Đảng kết hợp với các đợt sinh hoạt chính trị chuyên đề gắn với học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; tăng cường công tác giáo dục đạo đức nghề nghiệp, phát huy vai trò nêu gương của giảng viên, nhất là giảng viên là đảng viên, cán bộ chủ chốt; đồng thời, cần xây dựng môi trường giáo dục “kỷ cương - trách nhiệm - nhân văn”, trong đó giảng viên không chỉ giỏi chuyên môn mà còn phải là hình mẫu về tư tưởng, đạo đức và phong cách làm việc.

Hai là, nâng cao năng lực chuyên môn và nghiên cứu gắn với thực tiễn cho giảng viên CAND.

Trước yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT trong CAND, việc nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ và phát triển năng lực nghiên cứu khoa học gắn với thực tiễn cho đội ngũ giảng viên CAND là nhiệm vụ trọng tâm. Các học viện, trường CAND cần tiếp tục nâng cao tỷ lệ giảng viên có trình độ sau đại học, nhất là tiến sĩ, bổ sung kiến thức liên ngành, nâng cao nghiệp vụ sư phạm và kỹ năng giảng dạy theo hướng hiện đại; tiếp tục phát triển năng lực nghiên cứu khoa học gắn với thực tiễn công tác nhằm tạo ra tri thức mới phục vụ giảng dạy và giải quyết các vấn đề thực tiễn đặt ra cho ngành; đồng thời, khuyến khích giảng viên tham gia đề tài nghiên cứu các cấp, công bố bài viết trên tạp chí uy tín, đồng thời tăng cường hợp tác giữa nhà trường và các đơn vị nghiệp vụ để cập nhật thực tiễn và ứng dụng kết quả nghiên cứu vào hoạt động đào tạo. Đây là cơ sở quan trọng để xây dựng đội ngũ giảng viên “vừa hồng, vừa chuyên”, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới.

Ba là, đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng hiện đại, ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số trong giáo dục.

Trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và chuyển đổi số quốc gia đang diễn ra mạnh mẽ, đổi mới phương pháp giảng dạy là yêu cầu tất yếu đối với đội ngũ giảng viên CAND. Phương pháp dạy học truyền thống, thụ động cần được thay thế bằng các phương pháp giảng dạy hiện đại, phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo của người học. Giảng viên cần sử dụng thành thạo các công cụ công nghệ số như hệ thống quản lý học tập, bài giảng điện tử… để nâng cao hiệu quả truyền đạt và tương tác trong quá trình giảng dạy. Đồng thời, cần đẩy mạnh xây dựng học liệu số, tổ chức lớp học linh hoạt, tạo điều kiện cho người học tiếp cận tri thức mọi lúc, mọi nơi. Đây không chỉ là xu thế tất yếu của giáo dục đại học hiện đại, mà còn là yêu cầu cấp thiết trong đào tạo lực lượng công an chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, sẵn sàng thích ứng với yêu cầu thực tiễn nhiệm vụ trong bối cảnh số hóa toàn diện các lĩnh vực đời sống xã hội.

Bốn là, thu hút, bồi dưỡng và phát triển đội ngũ giảng viên trẻ có tiềm năng.

Trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, chuyển đổi số và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, đội ngũ giảng viên trẻ cần được chú trọng phát triển để tạo ra nguồn nhân lực giảng dạy có tư duy mới, năng lực công nghệ cao và khả năng thích ứng với sự thay đổi của môi trường giáo dục hiện đại. Thực tiễn cho thấy, giảng viên trẻ có nhiều lợi thế về khả năng tiếp cận công nghệ, ngoại ngữ, kỹ năng số và xu hướng đổi mới phương pháp sư phạm. Tuy nhiên, trong ngành Công an, việc thu hút và sử dụng hiệu quả lực lượng này vẫn còn những khó khăn nhất định do yêu cầu cao về chính trị, phẩm chất đạo đức và bản lĩnh nghề nghiệp. Do đó, cần có chiến lược tổng thể, lâu dài và linh hoạt trong công tác thu hút nguồn giảng viên trẻ. Cần có cơ chế tuyển dụng linh hoạt, tạo điều kiện tiếp nhận sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ thực tiễn có tố chất và năng lực sư phạm về công tác tại các học viện, trường đại học CAND. Đồng thời, cần xây dựng chương trình bồi dưỡng bài bản cho giảng viên trẻ, bao gồm đào tạo chuyên môn sâu, nghiệp vụ sư phạm, công nghệ thông tin và kỹ năng hội nhập. Môi trường làm việc tích cực, dân chủ, sáng tạo và chính sách đãi ngộ hợp lý sẽ là điều kiện quan trọng để đội ngũ này phát triển bền vững, từng bước khẳng định vai trò nòng cốt trong sự nghiệp GD&ĐT CAND hiện đại.

Năm là, tăng cường quản lý, kiểm tra và đánh giá chất lượng đội ngũ giảng viên theo hướng chuẩn hóa, hiệu quả và phát triển bền vững.

Để bảo đảm chất lượng GD&ĐT trong các học viện, trường đại học CAND, việc tăng cường quản lý, kiểm tra và đánh giá đội ngũ giảng viên cần được thực hiện một cách khoa học, khách quan và toàn diện. Cần xây dựng hệ thống tiêu chí đánh giá giảng viên một cách chuẩn hóa, toàn diện và phù hợp với đặc thù lực lượng CAND, trong đó không chỉ xem xét trình độ chuyên môn, học vị, học hàm mà còn chú trọng đến phẩm chất chính trị, đạo đức nghề nghiệp, năng lực đổi mới phương pháp giảng dạy, trình độ ứng dụng công nghệ và kết quả nghiên cứu khoa học. Đồng thời, công tác kiểm tra và đánh giá cần được thực hiện thường xuyên, công khai, khách quan, có sự kết hợp giữa tự đánh giá, đánh giá của học viên và lãnh đạo đơn vị. Cần gắn kết chặt chẽ kết quả kiểm tra, đánh giá với công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bổ nhiệm, thi đua, khen thưởng và chính sách đãi ngộ để tạo động lực phát triển bền vững cho đội ngũ giảng viên. Ngoài ra, việc ứng dụng công nghệ số trong quản lý và đánh giá đội ngũ giảng viên là xu hướng tất yếu, giúp theo dõi hiệu quả hoạt động giảng dạy, nghiên cứu và rèn luyện của từng cá nhân một cách khoa học, minh bạch. Đây là giải pháp góp phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng đào tạo cán bộ công an, xây dựng đội ngũ giảng viên tinh gọn, chất lượng, đáp ứng yêu cầu phát triển của ngành trong thời kỳ mới.

5. Kết luận

Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương về “đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo” đã xác định rõ: đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT là yêu cầu cấp thiết, trong đó đội ngũ nhà giáo giữ vai trò then chốt. Đối với lực lượng CAND, đội ngũ giảng viên không chỉ là người truyền thụ tri thức mà còn là người định hướng tư tưởng, rèn luyện bản lĩnh chính trị và phẩm chất đạo đức cho cán bộ chiến sĩ tương lai. Do đó, nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên chính là một trong những yếu tố quyết định sự thành công của sự nghiệp GD&ĐT trong CAND hiện nay. Trước yêu cầu mới của sự nghiệp bảo vệ an ninh, trật tự trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập quốc tế sâu rộng, việc nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên CAND cần được thực hiện theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa và phát triển bền vững. Các giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên CAND cần được triển khai đồng bộ, gắn kết chặt chẽ giữa lý luận với thực tiễn ngành Công an, góp phần xây dựng đội ngũ giảng viên CAND “vừa hồng, vừa chuyên”, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước trong tình hình mới./.

____________________________

(1), (2), (3), (4) Huyền Thanh (2024), Đội ngũ nhà giáo CAND cần có đủ năng lực làm việc trong môi trường quốc tế, Báo Công an nhân dân online, https://hvctcand.bocongan.gov.vn/tin-tuc/tin-tuc-cua-nganh/doi-ngu-nha-giao-cand-can-co-du-nang-luc-lam-viec-trong-moi-truong-quoc-te-6858

(5). Công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên khoa Cảnh sát thi hành án hình sự đáp ứng yêu cầu đào tạo Ngành Thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp (2024), Trang tin Trường Cao đẳng cảnh sát nhân dân I, https://cdcsnd1.bocongan.gov.vn/home/hoat-dong-nha-truong/cong-tac-dao-tao-boi-duong-doi-ngu-giao-vien-khoa-canh-sat-thi-hanh-12156

(6). Trần Thị Hạnh (2025), Kinh nghiệm xây dựng đội ngũ giảng viên của các học viện, trường đại học công an nhân dân hiện nay,  Tạp chí Tổ chức Nhà nước và lao động, ngày đăng 16/5/2025, https://tcnnld.vn/news/detail/68197/Kinh-nghiem-xay-dung-doi-ngu-giang-vien-cua-cac-hoc-vien-truong-dai-hoc-cong-an-nhan-dan-hien-nay.html?utm_source=chatgpt.com

(7). Đảng Cộng sản (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, t.I, tr.232