Phương thức cầm quyền theo pháp luật của Đảng Cộng sản Việt Nam - Một số vấn đề lý luận
Phương thức cầm quyền theo pháp luật là cách thức cơ bản để Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo đất nước, phương thức này được nhận thức một cách rõ ràng và không ngừng đổi mới, tăng cường. Trong quá trình tổ chức, thực hiện, vấn đề Đảng cầm quyền theo pháp luật cần phải trả lời các câu hỏi: Giá trị của phương thức Đảng cầm quyền theo pháp luật? Ý nghĩa thực tiễn của Đảng cầm quyền theo pháp luật? Vấn đề tiếp tục tăng cường phương thức cầm quyền của Đảng trong tình hình mới?
Trong thế giới ngày nay, dân chủ và pháp chế là một xu hướng không thể đảo ngược, quản trị đất nước theo pháp quyền đã được đẩy mạnh, không chỉ được ghi nhận và thực hiện trong Hiến pháp, mà còn trong tất cả các phương diện quản trị quốc gia, chủ yếu là Đảng cầm quyền theo luật pháp; Quốc hội, Chính phủ, cơ quan tư pháp, Viện kiểm sát cũng tuân theo pháp luật, quản lý đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Trong Báo cáo của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VIII (năm 1996) chỉ rõ: “Xây dựng Nhà nước pháp quyền Việt Nam, quản lý xã hội bằng pháp luật, đồng thời coi trọng giáo dục, nâng cao đạo đức”(1). Tiếp đó, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX (năm 2001) của Đảng cũng khẳng định: “Nhà nước ta là công cụ chủ yếu để thực hiện quyền làm chủ của nhân dân, là nhà nước pháp quyền của dân, do dân, vì dân... Nhà nước quản lý xã hội bằng pháp luật. Mọi cơ quan, tổ chức, cán bộ, công chức, mọi công dân có nghĩa vụ chấp hành Hiến pháp và pháp luật”(2). Chủ trương xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN được khẳng định nhất quán trong các văn kiện của Đảng, đặc biệt là trong Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên CNXH (bổ sung, phát triển năm 2011), trong đó coi sự hiện diện của Nhà nước pháp quyền XHCN của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng là một trong 8 đặc trưng của xã hội XHCN mà nhân dân ta xây dựng. Có thể nói, chủ trương xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN ở Việt Nam đặc biệt nhấn mạnh vai trò của Hiến pháp, các đạo luật và các văn bản hướng dẫn thi hành phù hợp với Hiến pháp, các đạo luật trong quản lý nhà nước, quản lý xã hội.
Điều đó cho thấy trong quá trình xây dựng XHCN, Đảng ta đã nhận thức đầy đủ rằng phương thức cầm quyền theo pháp luật của Đảng cầm quyền đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy quản trị quốc gia theo luật pháp.
1. Giá trị của phương thức Đảng cầm quyền theo pháp luật
Định hướng giá trị cầm quyền của Đảng theo pháp luật chủ yếu được phản ánh trong ba khía cạnh:
Một là, nâng cao tính hợp pháp của Đảng cầm quyền.
Cầm quyền theo luật pháp, cho phép Đảng cầm quyền hoạt động trong phạm vi Hiến pháp và pháp luật, có tính hợp pháp chính thức. Điều này là do việc thực thi theo luật pháp là luật chính thức, nghĩa là nó được thể hiện dưới dạng các văn bản quy phạm pháp luật khác nhau. Những quy phạm này thể hiện ý chí của toàn dân và ý chí của nhà nước. V.I.Lênin từng nói: Hiến pháp là một văn bản ghi nhận quyền của nhân dân. Hiến pháp thể hiện ý chí, quyền lợi của nhân dân mà ý chí của Đảng và nhân dân cùng thống nhất, vì vậy Đảng cầm quyền thực thi quyền lực của chính mình trong giới hạn theo quy định của Hiến pháp và pháp luật(3).
Hai là, tính công khai, bình đẳng của các chủ thể xã hội.
Trong xã hội, nội hàm của sự bình đẳng được nhận thức rằng, mọi người đều như nhau, mọi người đều là chủ thể của xã hội, trên phương diện pháp luật các chủ thể đều bình đẳng trước pháp luật về quyền lợi và nghĩa vụ. Không có bất kỳ ai, bất kỳ tổ chức nào có lý do để hưởng các đặc quyền ngoài pháp luật, trốn tránh nghĩa vụ pháp lý và sử dụng vị trí của mình để tìm kiếm lợi ích cá nhân trong việc phân phối các nguồn lực xã hội,... Khái niệm bình đẳng và các quyền hợp pháp bình đẳng có nguồn gốc từ nền kinh tế hàng hóa. Trong khi theo C.Mác: mọi hàng hóa được sinh ra là bằng nhau, bình đẳng như nhau. Bình đẳng và tự do không chỉ được tôn trọng trong trao đổi dựa trên giá trị trao đổi, mà trao đổi giá trị là cơ sở của thực tế cho tất cả bình đẳng và tự do sản xuất. Bình đẳng và tự do chỉ là một biểu hiện lý tưởng của việc trao đổi các giá trị trao đổi(4).
Bình đẳng là giá trị phổ quát của xã hội loài người hiện đại và là mục tiêu mà con người đang theo đuổi. Ph.Ăngghen chỉ ra: mọi người, hoặc ít nhất là tất cả công dân của một quốc gia, hoặc tất cả các thành viên của xã hội, nên có địa vị chính trị và địa vị xã hội như nhau(5). Từ khái niệm cơ bản về bình đẳng tương đối này, hãy rút ra vấn đề về nhà nước và xã hội. Bình đẳng là tốt, nhưng bình đẳng không tồn tại một cách tự nhiên. Bình đẳng đòi hỏi một lực lượng thông qua các quy phạm để điều chỉnh, để duy trì một sự cân bằng tương đối, vì vậy con người đã nghĩ đến sự cai trị của pháp luật. Nhìn ra thế giới, bình đẳng có một đặc trưng quan trọng là dân chủ và xã hội pháp lý và nó cũng là sự theo đuổi cao nhất của nhiều quốc gia. Bình đẳng là yêu cầu vốn có của nhà nước pháp quyền hiện đại và ý nghĩa đúng đắn của nhà nước pháp quyền XHCN.
Nhằm tiếp tục xây dựng và hoàn thiện nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Điều 2 Hiến pháp nước Cộng hòa XHCN Việt Nam ban hành năm 2013 (Hiến pháp năm 2013) quy định: “Nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam là Nhà nước pháp quyền XHCN của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân”. Đồng thời, Điều 8 Hiến pháp năm 2013 cũng quy định rõ: “Nhà nước được tổ chức và hoạt động theo Hiến pháp và pháp luật, quản lý xã hội bằng Hiến pháp và pháp luật”. Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam thừa nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm quyền con người, quyền công dân, được tổ chức theo nguyên tắc quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công, phối hợp và kiểm soát giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Cầm quyền theo pháp luật được điều chỉnh và hạn chế một cách hợp lý quyền lực cầm quyền, chắc chắn đó là sự bảo đảm cho các quyền hợp pháp của các chủ thể xã hội khác và cung cấp một tiêu chuẩn pháp lý quan trọng để xử lý các quyền và nghĩa vụ giữa các chủ thể bình đẳng. Với vai trò tích cực của Đảng cầm quyền, thuộc tính công bằng của hệ thống pháp luật có thể được phát huy đầy đủ, việc thực hiện công bằng xã hội sẽ có sự bảo đảm về thể chế và dưới sự lãnh đạo của Đảng, địa vị bình đẳng của các chủ thể xã hội sẽ có cơ sở và môi trường để hiện thực hóa.
Ba là, tính bảo đảm trật tự của vận hành xã hội.
Sự tồn tại của trật tự là điều kiện tiên quyết cần thiết cho mọi hoạt động của con người và là mục tiêu cơ bản của các hoạt động xã hội của con người. Yêu cầu này được thiết lập, xu hướng của một mô hình có trật tự của đời sống xã hội không phải là sự độc đoán tùy tiện hay sự vi phạm tự nhiên của con người. Tầm quan trọng của trật tự trong xã hội là hiển nhiên, vậy làm thế nào để đạt được trật tự?
Thứ nhất, việc thực hiện trật tự phải phù hợp với pháp luật. Một trật tự tốt phải là một trật tự được công nhận một cách tự do và dân chủ bởi đa số. Đó là một trật tự được hình thành bởi công chúng tự nguyện tuân theo các quy tắc và dưới sự lãnh đạo của Đảng cầm quyền đại diện cho ý chí, nguyện vọng của đa số quần chúng nhân dân. Đây là cơ sở cho sự tồn tại của trật tự và luật pháp phải được tuân theo.
Thứ hai, việc duy trì trật tự đòi hỏi sự bảo vệ hợp pháp. Mặc dù sự tồn tại của trật tự phụ thuộc vào sự tuân theo có ý thức của đại đa số người dân. Cần phải áp dụng các biện pháp chế tài đối với các hành động không theo trật tự của thiểu số người, nếu không, trật tự sẽ chấm dứt vì sự bất tuân của nhiều người ngày càng gia tăng. Hiện nay, cách hiệu quả và hợp lý nhất để đảm bảo trật tự trên thế giới là luật pháp và được hầu hết các quốc gia áp dụng vì lợi thế của sự công bằng, vị tha, dễ vận hành và hiệu quả cao. Tầm quan trọng của các yếu tố khác nhau trong quan hệ pháp lý, pháp luật theo trình tự là quy định rõ ràng về định vị hợp lý, quy tắc hoạt động, cấu trúc mối quan hệ và chế tài xử lý vi phạm.
Thứ ba, Nhà nước pháp quyền XHCN có ý nghĩa rất lớn đối với việc thực hiện trật tự nhà nước. Yêu cầu cơ bản của quản lý đất nước theo luật và mọi vấn đề của nhà nước phải được thực hiện theo luật. Việc thực hiện các yêu cầu này là sự xác nhận cơ bản nhất về trật tự nhà nước, bởi vì bất kỳ trật tự xã hội nào cũng dựa trên các mệnh lệnh cơ bản này. Việc thực thi pháp quyền, các hoạt động quyền lực công cộng của nhà nước trong phạm vi Hiến pháp và pháp luật, trật tự cơ bản của xã hội có sự bảo đảm về thể chế, và cuối cùng có lợi cho việc thực hiện toàn bộ trật tự nhà nước vì lợi ích của nhân dân.
Cuối cùng, phương thức cầm quyền theo pháp luật là cốt lõi của việc quản trị quốc gia theo luật pháp và đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì trật tự quốc gia. Điều chỉnh bởi pháp luật không chỉ làm rõ tình trạng của Đảng cầm quyền thông qua nhà nước trong việc quản lý đất nước theo luật, mà còn làm rõ mối quan hệ giữa Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý và Nhân dân làm chủ. Mối quan hệ xác định rõ ràng các mối quan hệ chính liên quan đến hệ thống chính trị là sự xác nhận của trật tự cơ bản nhất của quốc gia. Nó không chỉ giúp Đảng cầm quyền cải thiện khả năng cầm quyền mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy các trật tự cụ thể khác, góp phần hình thành trật tự xã hội tốt và có lợi cho việc xây dựng một xã hội XHCN mà trong đó nhà nước được xây dựng là Nhà nước pháp quyền của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân.
2. Ý nghĩa thực tiễn của phương thức Đảng cầm quyền theo pháp luật
Chúng ta xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN trong đó nhân dân là chủ nhân của đất nước và quản trị quốc gia theo luật pháp, không ngừng được thúc đẩy, phát triển và tự hoàn thiện chế độ chính trị XHCN. Đảng cầm quyền theo pháp luật là phương thức cơ bản để lãnh đạo và quản trị đất nước của Đảng.
Một là, cầm quyền theo pháp luật là phương thức quan trọng trong thực hiện vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với Nhà nước và xã hội.
Thứ nhất, Đảng cầm quyền theo pháp luật giúp củng cố địa vị lãnh đạo của Đảng. Mặc dù Đảng đã nắm được quyền lực chính trị nhưng vị thế cầm quyền của Đảng cần phải tiếp tục được củng cố mới đáp ứng được yêu cầu cách mạng. Cần phải sử dụng những năng lực lãnh đạo để củng cố vị thế cầm quyền của Đảng và củng cố nền tảng lãnh đạo của Đảng. Phương thức cầm quyền của Đảng theo luật pháp là một phương thức có giá trị quan trọng. Nó thể hiện các yêu cầu không ngừng đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng và là vũ khí quan trọng để bảo vệ địa vị, vai trò lãnh đạo của Đảng một cách ổn định lâu dài.
Thứ hai, Đảng cầm quyền theo pháp luật giúp bảo vệ quyền lãnh đạo và uy tín lãnh đạo của Đảng. Luật pháp có tính quyền lực khác với các quy phạm xã hội khác. Quyền lực này xuất phát từ hai phương diện: một là, lập pháp có quy trình khoa học dân chủ của pháp luật, hệ thống luật pháp chặt chẽ và hệ thống tư pháp công khai và công chính. Đây là quyền lực nội tại của pháp luật và là hạt nhân cốt lõi là tính hợp lý; hai là, luật được xây dựng bởi cơ quan quyền lực nhà nước hoặc cơ quan có thẩm quyền. Nó dựa vào các bộ máy công quyền của Nhà nước để đảm bảo thực thi thông qua các biện pháp bắt buộc. Đây là tính quyền lực bên ngoài của luật pháp và chìa khóa của nó là “cưỡng chế”. Đảng cầm quyền theo pháp luật, tăng cường tính quyền uy có thể sử dụng các phương thức pháp lý để hợp pháp hóa, thể chế hóa và trình tự hoá các đường lối, chủ trương, nghị quyết chính trị của Đảng, bảo vệ hơn nữa tính hợp lý của các yêu sách chính trị của Đảng và tăng cường quyền uy. Đồng thời, Nhà nước thông qua các biện pháp chế tài dân sự, hành chính và thậm chí hình sự được áp dụng đối với các hành vi vi phạm luật pháp về bản chất cũng là vi phạm các chủ trương của Đảng và đây là cách đảm bảo quyền uy và hiệu quả của sự lãnh đạo của Đảng theo phương thức hoàn toàn mới.
Thứ ba, cầm quyền theo pháp luật của Đảng giúp đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng luôn chính xác đúng với quy định của Hiến pháp. Điều 4 Hiến pháp năm 2013 đã hiến định: “1) Đảng Cộng sản Việt Nam - đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam, đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc, lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội. 2) Đảng Cộng sản Việt Nam gắn bó mật thiết với nhân dân, phục vụ nhân dân, chịu sự giám sát của nhân dân, chịu trách nhiệm trước nhân dân về những quyết định của mình. 3) Các tổ chức của Đảng và đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật”.
Việc thực thi luật pháp của Đảng về cơ bản có thể đảm bảo tính đúng đắn của sự lãnh đạo của Đảng và tính khách quan của phương thức cầm quyền. Lý do là nguyên tắc cơ bản của Nhà nước pháp quyền XHCN là sự thống nhất về quyền lợi và nghĩa vụ. Đảng có quyền lực cầm quyền, lãnh đạo tốt cũng phải dựa trên trách nhiệm và nghĩa vụ của mình. Do đó, Đảng phải lãnh đạo tốt nhà nước qua các cơ quan lập pháp, hành pháp, tư pháp và đảng viên, cán bộ lãnh đạo phải đi đầu trong việc tuân thủ luật pháp, các tổ chức Đảng phải tạo điều kiện chính trị và bảo đảm cho chính quyền chấp hành theo luật. Tất cả các tổ chức đảng phải hoạt động trong phạm vi Hiến pháp và pháp luật. Tất cả các đảng viên phải tuân thủ Hiến pháp và pháp luật. Dùng trình tự và thể chế của hệ thống pháp luật bảo đảm tính chính xác của các quyết sách, việc thực hiện được chuẩn hoá và giám sát có hiệu lực. Có thể nói, cầm quyền theo luật pháp của Đảng là việc sử dụng một cách sáng tạo phương thức cầm quyền để đảm bảo tính chính xác sự lãnh đạo của Đảng.
Hai là, phương thức Đảng cầm quyền theo pháp luật là lựa chọn tất yếu đảm bảo cho việc thực hiện Nhân dân làm chủ đất nước.
Trước hết, cầm quyền theo pháp luật của Đảng có ý nghĩa đúng đắn đối với vấn đề nhân dân là chủ đất nước. Cầm quyền theo pháp luật mà hạt nhân của cầm quyền là tuân theo ý chí của nhân dân. Bởi lẽ, Hiến pháp và pháp luật là hiện thân và phản ánh ý chí của quần chúng nhân dân, nên về bản chất tất cả mọi công dân và tổ chức phải tuân thủ, do vậy phương thức cầm quyền của Đảng thể hiện rằng hoạt động của Đảng trong phạm vi Hiến pháp và pháp luật, thể hiện rằng Đảng phải tuân thủ pháp luật, thể hiện rằng Đảng phải tuân thủ theo ý chí của toàn dân.
Thứ hai, Đảng cầm quyền theo pháp luật giúp thực hiện quyền con người. Quyền con người không trừu tượng, mà là quyền rất cụ thể trong đời sống xã hội cần được trung tâm quyền lực chính trị để xác nhận và bảo đảm chúng. Chịu trách nhiệm về luật pháp và thực thi pháp luật cho người dân có nghĩa là đại diện cho điều tốt, mong muốn và bảo vệ lợi ích cơ bản của người dân, và cuối cùng giúp người dân nhận ra quyền, tham gia quyền, bày tỏ quyền và giám sát quyền.
Thứ ba, Đảng cầm quyền theo luật có thể bảo đảm cho cơ quan quyền lực nhà nước thực hiện các chức năng và quyền hạn của mình theo pháp luật. Hiến pháp Việt Nam quy định rằng tất cả quyền lực của Nhà nước thuộc về Nhân dân, thông qua các hình thức dân chủ trực tiếp và gián tiếp người dân bầu ra các đại biểu vào cơ quan quyền lực nhà nước. Đảng thực hiện phương thức cầm quyền theo luật, Đảng và Quốc hội là hai chủ thể hợp pháp trong khuôn khổ hiến pháp và phải chấp nhận khuôn khổ Hiến pháp trong thực hiện quyền và nghĩa vụ, vì vậy cơ quan quyền lực nhà nước có thể thực hiện thẩm quyền của chính mình.
Thứ tư, phương thức cầm quyền của Đảng theo luật pháp có tác dụng quan trọng đối với hoạt động của hệ thống chính trị và giúp người dân trở thành chủ nhân của các vấn đề của chính mình. Đảng Cộng sản Việt Nam là Đảng cầm quyền duy nhất được thừa nhận mang tính lịch sử tất yếu khách quan ở Việt Nam, Đảng không chỉ gánh vác trách nhiệm nặng nề trong việc lãnh đạo sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc XHCN, mà còn gánh vác trách nhiệm nặng nề trong việc thúc đẩy nền chính trị dân chủ XHCN. Bản chất của dân chủ XHCN là người dân làm chủ đất nước. Dân chủ không phải là sản phẩm của ý tưởng xã hội mà là nhu cầu thực sự của sự phát triển xã hội. Do đó, chính trị dân chủ cần một nguồn cung thể chế hiệu quả hơn. Đảng cầm quyền cần đảm nhận trách nhiệm lịch sử này, thúc đẩy nền dân chủ nhân dân với dân chủ trong Đảng và thúc đẩy sự đồng thuận xã hội với sự đồng thuận trong nội bộ Đảng. Tương tự, quản lý theo pháp luật cũng có thể khuyến khích quyền lực nhà nước xây dựng Nhà nước pháp quyền, và cuối cùng đảm bảo việc thực hiện nhân dân là chủ nhân của đất nước.
3. Tiếp tục tăng cường phương thức cầm quyền của Đảng ta trong tình hình mới
Một là, đổi mới phương thức, nâng cao năng lực cầm quyền của Đảng luôn phải xuất phát từ đổi mới và nâng cao năng lực hoạch định chủ trương, đường lối, chính sách đồng thời củng cố nền tảng tư tưởng lý luận của Đảng. Trong quá trình xây dựng và phát triển, Đảng luôn chú trọng tổng kết thực tiễn, củng cố, phát triển cơ sở lý luận và nền tảng tư tưởng của Đảng.
Hai là, tăng cường tuyên truyền giáo dục, nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho cấp uỷ các cấp và cán bộ đảng viên về nguyên tắc Đảng hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật.
Ba là, thực hiện cuộc vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng để nâng cao năng lực và sức chiến đấu của Đảng. Đây là điều kiện quan trọng để Đảng đề ra cương lĩnh chính trị và đường lối đúng đắn, là cơ sở để Nhà nước luật hoá một cách chính xác, xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên có chất lượng trực tiếp thực hiện có kết quả nguyên tắc Đảng hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật.
Bốn là, đẩy mạnh xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN đủ sức thể chế hoá Cương lĩnh, đường lối của Đảng và hệ thống pháp luật ngày càng hoàn thiện và đồng bộ, hoạt động có hiệu lực hiệu quả.
Năm là, đổi mới phương thức cầm quyền của Đảng là phải thừa nhận, đặt tổ chức và hoạt động của Đảng trong phạm vi Hiến pháp và pháp luật. Đây là yêu cầu cơ bản cũng là điều kiện đảm bảo sự thành công trong quá trình đổi mới phương thức cầm quyền của Đảng. Một trong những nguy cơ của các đảng cầm quyền là độc đoán, chuyên quyền. Để tránh điều này, việc thừa nhận và đặt Đảng trong khuôn khổ Hiến pháp, pháp luật sẽ là một cơ chế để ngăn chặn nguy cơ thoái hóa, biến chất đảng từ bên trong. Điều này càng cần thiết trong bối cảnh một Đảng duy nhất cầm quyền ở Việt Nam.
Đổi mới phương thức cầm quyền của Đảng Cộng sản Việt Nam theo pháp luật là một quá trình nhằm xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. Trong quá trình đổi mới, Đảng ta ngày càng coi trọng hơn đến đổi mới phương thức lãnh đạo và phương thức cầm quyền của Đảng. Phương thức cầm quyền theo pháp luật của Đảng đối với Nhà nước và xã hội từng bước được đổi mới, có những bước tiến quan trọng, vừa bảo đảm nâng cao hơn vai trò lãnh đạo của Đảng, vừa phát huy tốt hơn nguyên tắc pháp quyền, tính chủ động, sáng tạo của Nhà nước và vai trò của các tổ chức trong hệ thống chính trị và xã hội.
Việc tiếp tục đẩy mạnh đổi mới phương thức cầm quyền của Đảng theo pháp luật đối với Nhà nước và xã hội trong điều kiện xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động càng trở nên bức thiết hơn trước yêu cầu của giai đoạn mới. Chính vì vậy, một số vấn đề lý luận được trao đổi về giá trị, ý nghĩa và tăng cường phương thức cầm quyền theo pháp luật của Đảng khẳng định hơn nữa vai trò, uy tín của Đảng ta với sứ mệnh lãnh đạo đất nước phát triển theo con đường, mục tiêu mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân đã lựa chọn./.
__________________________________
(1) Đảng Cộng sản Việt Nam (1996), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII, Nxb. CTQG, tr.44-46.
(2) (Đảng Cộng sản Việt Nam (2001), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX, Nxb. CTQG, tr.131-137.
(3) V.I.Lênin (2005), Toàn tập, T.12, Nxb. CTQG, tr. 64-67.
(4) C.Mác-Ph.Ăngghen (2005), Toàn tập, T.23, Nxb. CTQG, tr.72-73.
(5) C.Mác-Ph.Ăngghen (2004), Toàn tập, T.20, Nxb. CTQG, tr.149.
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
1. Đảng Cộng sản Việt Nam (1996), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII, Nxb. CTQG, Hà Nội.
2. Đảng Cộng sản Việt Nam (2001), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX, Nxb. CTQG, Hà Nội.
3. Đảng Cộng sản Việt Nam (2016), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Văn phòng Trung ương Đảng, Hà Nội.
4. Đảng Cộng sản Việt Nam (2016), Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XII, Văn phòng Trung ương Đảng, Hà Nội.
5. PGS,TS Trương Ngọc Nam (2019), Một số vấn đề về nội dung, phương thức cầm quyền của Đảng Cộng sản Việt Nam trong tình hình mới, Nxb. Lý luận chính trị.
6. Nguyễn Hữu Đổng, Đổi mới mô hình “Đảng lãnh đạo Nhà nước” ở nước ta hiện nay, Tạp chí Nghiên cứu lập pháp, số 20 (228) tháng 10.2012.
7. Vũ Trọng Lâm (2017), Đổi mới sự lãnh đạo của Đảng trong điều kiện xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN ở Việt Nam, Nxb. CTQG Sự thật, tr.213.
Nguồn: Bài đăng trên Tạp chí Lý luận chính trị và Truyền thông số tháng 2.2021
Bài liên quan
- Hệ thống chính trị Việt Nam truyền thống và hiện đại từ góc nhìn đổi mới
- Tinh - gọn - mạnh - hiệu năng - hiệu lực - hiệu quả
- Giữ gìn và bảo vệ giá trị văn hóa truyền thống các dân tộc ít người, góp phần củng cố, phát triển khối đại đoàn kết toàn dân tộc
- Xu hướng hòa bình, hợp tác, phát triển trên thế giới và vai trò của Việt Nam hiện nay
- Phát huy vai trò của ngành công nghiệp xuất bản trong việc gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc
Xem nhiều
- 1 Video Tư liệu: Tạp chí Lý luận chính trị và Truyền thông 30 năm xây dựng và phát triển
- 2 Sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo trong sản xuất chương trình truyền hình
- 3 Giữ gìn và bảo vệ giá trị văn hóa truyền thống các dân tộc ít người, góp phần củng cố, phát triển khối đại đoàn kết toàn dân tộc
- 4 Phát triển nguồn nhân lực ở tỉnh Bến Tre: Thực trạng và giải pháp
- 5 Sử dụng ChatGPT trong việc cải thiện kỹ năng viết cho sinh viên học tiếng Anh
- 6 Lễ kỷ niệm và Hội thảo khoa học “30 năm - Tạp chí Lý luận chính trị và Truyền thông”
Liên kết
- Báo điện tử đảng cộng sản việt nam
- Báo nhân dân
- Báo Quân đội nhân dân
- Cổng thông tin điện tử Học viện Báo chí và Tuyên truyền
- Cổng thông tin điện tử Học viện Chính trị quốc gia hồ chí minh
- Tạp chí Cộng sản
- Tạp chí Giáo dục lý luận
- Tạp chí Giáo dục và Xã hội
- Tạp chí Khoa học xã hội và Nhân văn
- Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam
- Tạp chí Lý luận chính trị
- Tạp chí Nghiên cứu con người
- TẠP CHÍ Nghiên cứu dân tộc
- Tạp chí Người làm báo
- Tạp chí Nội chính
- Tạp chí Quản lý Nhà nước
- Tạp chí Tổ chức Nhà nước
- Tạp chí Tuyên giáo
- Tạp chí Xây Dựng Đảng
- Thư viện số Học viện Báo chí và Tuyên truyền
- Trang thông tin điện tử Hội đồng Lý luận Trung ương
Hệ thống chính trị Việt Nam truyền thống và hiện đại từ góc nhìn đổi mới
Nhìn toàn bộ tiến trình lịch sử chính trị của dân tộc, “Hệ thống chính trị” nước ta dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam là một thiết chế chính trị mạnh, mô hình này phù hợp với hoàn cảnh Việt Nam và đúng với quy luật vận động của lịch sử. Và, cũng từ thực tế lịch sử, có thể thấy sức mạnh thực sự của Hệ thống chính trị mà chúng ta đang có chủ yếu không phải do tính chất nhất nguyên mà là do uy tín của Đảng, Nhà nước và lãnh tụ Hồ Chí Minh. Sức sống của hệ thống chính trị là sự phù hợp, thống nhất giữa mục đích của Đảng với nguyện vọng của nhân dân, với nhu cầu phát triển của đất nước. Hệ thống chính trị Việt Nam đương đại, trên cơ sở kết tinh các giá trị thiết chế truyền thống gắn với hiện đại không ngừng đổi mới phát triển khẳng định sức mạnh của Hệ thống tổ chức quyền lực Chính trị Việt Nam có vai trò quyết định thành công xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN.
Hệ thống chính trị Việt Nam truyền thống và hiện đại từ góc nhìn đổi mới
Hệ thống chính trị Việt Nam truyền thống và hiện đại từ góc nhìn đổi mới
Nhìn toàn bộ tiến trình lịch sử chính trị của dân tộc, “Hệ thống chính trị” nước ta dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam là một thiết chế chính trị mạnh, mô hình này phù hợp với hoàn cảnh Việt Nam và đúng với quy luật vận động của lịch sử. Và, cũng từ thực tế lịch sử, có thể thấy sức mạnh thực sự của Hệ thống chính trị mà chúng ta đang có chủ yếu không phải do tính chất nhất nguyên mà là do uy tín của Đảng, Nhà nước và lãnh tụ Hồ Chí Minh. Sức sống của hệ thống chính trị là sự phù hợp, thống nhất giữa mục đích của Đảng với nguyện vọng của nhân dân, với nhu cầu phát triển của đất nước. Hệ thống chính trị Việt Nam đương đại, trên cơ sở kết tinh các giá trị thiết chế truyền thống gắn với hiện đại không ngừng đổi mới phát triển khẳng định sức mạnh của Hệ thống tổ chức quyền lực Chính trị Việt Nam có vai trò quyết định thành công xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN.
Tinh - gọn - mạnh - hiệu năng - hiệu lực - hiệu quả
Tinh - gọn - mạnh - hiệu năng - hiệu lực - hiệu quả
Xây dựng tổ chức bộ máy hiệu lực, hiệu quả là công việc khó khăn, phức tạp, đòi hỏi sự đoàn kết, thống nhất, dũng cảm, sự hy sinh của từng cán bộ, đảng viên cùng với quyết tâm rất cao của toàn Đảng, cả hệ thống chính trị, trước hết là người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể các cấp. Tạp chí Cộng sản trân trọng giới thiệu bài viết của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm về xây dựng hệ thống chính trị với tiêu đề: “Tinh - gọn - mạnh - hiệu năng - hiệu lực - hiệu quả”:
Giữ gìn và bảo vệ giá trị văn hóa truyền thống các dân tộc ít người, góp phần củng cố, phát triển khối đại đoàn kết toàn dân tộc
Giữ gìn và bảo vệ giá trị văn hóa truyền thống các dân tộc ít người, góp phần củng cố, phát triển khối đại đoàn kết toàn dân tộc
Với cộng đồng 54 dân tộc anh em, Việt Nam là quốc gia có nền văn hóa đa dạng, phong phú, có những nét riêng, trở thành tài sản quý giá làm nên bản sắc văn hóa Việt Nam độc đáo, đặc sắc. Giữ gìn và bảo vệ các giá trị di sản văn hóa truyền thống chính là góp phần củng cố phát triển khối đại đoàn kết dân tộc - một sức mạnh nội sinh to lớn và vĩ đại, làm nên mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam, dưới lá cờ vẻ vang của Đảng.
Xu hướng hòa bình, hợp tác, phát triển trên thế giới và vai trò của Việt Nam hiện nay
Xu hướng hòa bình, hợp tác, phát triển trên thế giới và vai trò của Việt Nam hiện nay
Trong bối cảnh hiện nay sự cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, chạy đua vũ trang, các cuộc xung đột tôn giáo, sắc tộc vẫn diễn ra ở nhiều nơi, đặc biệt là cuộc xung đột quân sự giữa Nga và Ukraina ở Đông Âu, giữa Israel và Palestine vùng các tổ chức hồi giáo ở Trung Đông diễn biến ngày càng căng thẳng đe dọa tới hòa bình, an ninh khu vực và thế giới. Tuy vậy, hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn là mục tiêu hướng tới của các nước, là xu hướng chính trị -xã hội tất yếu của nhân loại, từ đó đặt ra vai trò, trách nhiệm của các quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam.
Bình luận