Giới thiệu Tạp chí Lý luận chính trị và Truyền thông Số tháng 12 năm 2025

Tháng cuối cùng trong năm đã đến, cũng là lúc Tạp chí Lý luận chính trị và Truyền thông ra mắt bạn đọc với nhiều bài viết được lựa chọn, mang dấu ấn và giá trị riêng của từng tác giả.

Mở đầu Tạp chí là bài viết “Kỷ niệm 80 năm, Ngày Tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam (06/01/1946-06/01/2026)”.

Tám mươi năm trước, ngày 06/01/1946, cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên trong lịch sử dân tộc Việt Nam diễn ra, mở đầu cho sự hình thành Quốc hội - cơ quan đại biểu cao nhất của Nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của nước Việt Nam độc lập. Đây là bước phát triển có ý nghĩa lịch sử và pháp lý đặc biệt quan trọng, gắn liền với thành quả của Cách mạng Tháng Tám 1945 và Tuyên ngôn Độc lập ngày 2/9, đặt nền móng cho Nhà nước Việt Nam mới. Kỷ niệm 80 năm sự kiện trọng đại này là dịp nhìn lại một quá trình phát triển liên tục, sáng tạo của Quốc hội Việt Nam trong xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, đồng thời khẳng định những giá trị bền vững của tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối của Đảng về dân chủ, nhà nước của Nhân dân.

Sự ra đời của Quốc hội Việt Nam là kết quả trực tiếp của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 - cuộc cách mạng đã tạo ra sự thay đổi căn bản trong đời sống chính trị của dân tộc. Với việc thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, yêu cầu cấp bách đặt ra là thiết lập một thiết chế đại diện hợp pháp, thể hiện ý chí của Nhân dân và tạo cơ sở pháp lý cho Nhà nước mới trên trường quốc tế. Từ tinh thần đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đề xuất tổ chức Tổng tuyển cử theo nguyên tắc phổ thông đầu phiếu, không phân biệt giới tính, tài sản, tôn giáo hay thành phần xã hội. Đây là một trong những biểu hiện sớm nhất của tư tưởng Nhà nước pháp quyền và quyền lực thuộc về nhân dân trong bối cảnh một nước vừa giành được độc lập, còn nhiều khó khăn, thách thức và đe dọa từ các thế lực thù địch.

Kỷ niệm 80 năm cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên cũng là dịp để tiếp tục khẳng định giá trị trường tồn của tư tưởng Hồ Chí Minh trên cơ sở tiếp thu và vận dụng sảng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin về dân chủ, nhân quyền và quyền lực của nhân dân trong thực tiễn cách mạng Việt Nam. Tinh thần “tất cả quyền lực thuộc về nhân dân” vẫn là nền tảng không thay đổi cho mọi cải cách thể chế và hoạt động của Quốc hội hiện nay. Trong điều kiện mới - với yêu cầu hiện đại hóa nhà nước, chuyển đổi số, phát triển kinh tế tri thức và tăng cường hội nhập quốc tế - vai trò của Quốc hội càng cần được tiếp tục củng cố và nâng cao. Đó là yêu cầu về một Quốc hội “chuyên nghiệp - hiện đại - dân chủ - pháp quyền”, đủ bản lĩnh thực hiện tốt vai trò lập pháp, giám sát và quyết định các vấn đề trọng đại của đất nước.

Từ những giá trị lịch sử của cuộc Tổng tuyển cử năm 1946 đến yêu cầu thực tiễn hiện nay, hành trình phát triển của Quốc hội Việt Nam là biểu tượng của sự kết hợp hài hòa giữa lý luận và thực tiễn, giữa truyền thống và hiện đại, giữa khát vọng độc lập - tự do với yêu cầu phát triển bền vững. Kỷ niệm 80 năm sự kiện trọng đại này không chỉ là dịp nhìn lại một chặng đường vẻ vang, mà còn là thời điểm khẳng định quyết tâm đổi mới mạnh mẽ và toàn diện của Quốc hội trong giai đoạn phát triển mới của đất nước.

Sau bài viết là chuyên mục Hướng tới Đại hội XIV của Đảng giới thiệu đến bạn đọc hai bài viết. Bài thứ nhất “Những nội dung quan trọng trong Báo cáo tổng kết 40 năm đổi mới” của GS, TS. Tạ Ngọc Tấn. Báo cáo tổng kết một số vấn đề lý luận và thực tiễn về công cuộc đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa trong 40 năm qua ở Việt Nam gọi tắt là Báo cáo tổng kết 40 năm đổi mới là một văn kiện quan trọng, một trong những cơ sở khoa học, thực tiễn phục vụ cho việc xây dựng Báo cáo Chính trị của Đại hội XIV của Đảng. Để giúp cho việc nghiên cứu, thảo luận về Báo cáo, chúng tôi xin được chia sẻ một số nội dung quan trọng cần lưu ý phương pháp, nội dung và ý nghĩa của việc tổng kết một số vấn đề lý luận và thực tiễn từ 40 năm thực hiện đường lối đổi mới của Đảng.

Bài thứ hai “Vấn đề “tự chủ chiến lược” trên nền tảng học thuyết Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập và tự quyết dân tộc trong thời đại toàn cầu hóa” của TS. Nguyễn Đức Hạnh. Bài viết phân tích vấn đề “tự chủ chiến lược” - một nội dung mới, giàu hàm lượng lý luận trong Dự thảo Văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng, thể hiện sự phát triển sáng tạo trong tư duy độc lập, tự chủ, tự cường và hội nhập quốc tế của Đảng ta trong thời kỳ mới. Trên cơ sở vận dụng học thuyết Mác - Lênin về quyền tự quyết dân tộc và tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập, tự do, bài viết luận giải “tự chủ chiến lược” như một phạm trù lý luận - thực tiễn tổng hợp, phản ánh năng lực lãnh đạo và bản lĩnh cầm quyền của Đảng trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi số. Qua phân tích các giai đoạn cách mạng Việt Nam và đối chiếu kinh nghiệm quốc tế, bài viết kiến nghị hoàn thiện Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV theo hướng coi “tự chủ chiến lược quốc gia” là biểu hiện tập trung của tư duy cầm quyền độc lập, sáng tạo và nhân văn của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Tiếp đến là chuyên mục Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng - chuyên mục kỳ này mang đến cho độc giả ba bài viết. Bài thứ nhất “Phản bác luận điệu cho rằng mục tiêu tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026 - 2030 là “đánh đổi phát triển bền vững lấy tăng trưởng” của PGS, TS. Lê Thị Thanh Hà. Giai đoạn 2026 - 2030 là chặng cuối để hoàn thành mục tiêu chiến lược 10 năm đã được thông qua tại Đại hội XIII: Đưa Việt Nam trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao. Theo đó, mục tiêu tăng trưởng 10%/năm không chỉ là con số kinh tế, mà là biểu tượng của khát vọng phát triển, là động lực để Việt Nam bứt phá, hội nhập, hoàn thành chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, và phát triển bền vững trong kỷ nguyên mới. Tuy nhiên, có một số ý kiến cho rằng việc đặt ra mục tiêu tăng trưởng cao như vậy là “đánh đổi phát triển bền vững lấy tăng trưởng”. Vì vậy, bài viết cung cấp luận cứ phản bác luận điệu cho rằng mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân từ 10%/năm trở lên giai đoạn 2026 - 2030 là “đánh đổi phát triển bền vững lấy tăng trưởng”.

Bài thứ hai “Báo chí lấy “cái đẹp” sức mạnh đoàn kết toàn dân để “dẹp” luận điệu chia rẽ của các thế lực thù địch” của TS. Nguyễn Thị Hằng Thu. Đoàn kết là truyền thống quý báu của dân tộc Việt Nam trong lịch sử dựng nước và giữ nước, là yếu tố quyết định giúp dân tộc Việt Nam vượt qua những thử thách khắc nghiệt, luôn được gìn giữ và phát huy để phát triển đất nước ngày càng hùng mạnh. Tuy nhiên, các thế lực thù địch không ngừng sử dụng nhiều chiêu trò tinh vi hòng chia rẽ, phá vỡ khối đại đoàn kết toàn dân tộc Việt Nam. Báo chí là công cụ tư tưởng của Đảng và Nhà nước, là diễn đàn tự do ngôn luận của Nhân dân, cho nên, báo chí có nghĩa vụ phải khơi dậy và phát huy cái đẹp “nghĩa đồng bào” để tăng cường sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc “dẹp” cái xấu.

Bài thứ ba “Không thể phủ nhận: Thành tựu và bản lĩnh của Việt Nam trong quan hệ quốc tế hiện nay” của ThS. Vũ Thị Hường. Đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ quốc tế là chủ trương nhất quán, xuyên suốt của Đảng và Nhà nước Việt Nam, được khẳng định rõ nét trong các Văn kiện Đại hội Đảng và được minh chứng sinh động qua gần 40 năm đổi mới. Tuy nhiên, đây cũng là một trong những lĩnh vực trọng yếu mà các thế lực thù địch thường xuyên nhắm đến nhằm xuyên tạc, bóp méo, hạ thấp uy tín và định hướng đối ngoại của Việt Nam. Trên cơ sở phân tích những thành tựu nổi bật của Việt Nam trong quan hệ quốc tế thời gian qua, bài viết tập trung phản bác các luận điệu sai trái, thù địch; khẳng định vị thế của Việt Nam như một quốc gia yêu chuộng hòa bình, độc lập, tự chủ, chủ động và tích cực hội nhập, có trách nhiệm với cộng đồng quốc tế.

Kế tiếp là Chuyên mục Nghiên cứu - Trao đổi mang đến cho độc giả gần xa nhiều bài viết giàu giá trị nghiên cứu. Bài viết “Tư tưởng của C.Mác về khoa học trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp hàng đầu và ý nghĩa đối với Việt Nam trong phát triển kinh tế tri thức” của ThS. Phạm Văn Đông. C. Mác (1818 - 1883), nhà tư tưởng vĩ đại của nhân loại, đã nêu ra quan điểm nổi tiếng: Khoa học trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp. Trong bối cảnh khoa học - kỹ thuật phát triển mạnh mẽ, quan điểm này ngày càng được khẳng định về tính đúng đắn và giá trị thời đại. Khoa học không chỉ hỗ trợ sản xuất mà còn trực tiếp tạo ra của cải vật chất, thúc đẩy sự hình thành nền kinh tế tri thức. Đây là xu thế phát triển tất yếu, khi tri thức trở thành nguồn lực cốt lõi cho mọi hoạt động kinh tế - xã hội. Đón đầu xu thế đó, Việt Nam cần tranh thủ cơ hội, vượt qua thách thức, tiếp tục đổi mới toàn diện, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Phát triển kinh tế tri thức phải gắn với hội nhập quốc tế hiệu quả. Tư tưởng của C.Mác vì thế giữ vai trò nền tảng lý luận quan trọng cho chiến lược phát triển đất nước, đặc biệt là trong kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc.

Bài viết “Phát huy vai trò của lực lượng sản xuất mới trong tái cấu trúc nền kinh tế Việt Nam” của TS. Cao Thị Dung. Dưới tác động sâu rộng của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ Tư và xu thế phát triển kinh tế tri thức, lực lượng sản xuất mới - bao gồm công nghệ tiên tiến, tri thức, cơ sở hạ tầng kỹ thuật số cùng nguồn nhân lực chất lượng cao - giữ vai trò chủ đạo trong quá trình tái cấu trúc nền kinh tế quốc gia. Bài viết phân tích vai trò của lực lượng sản xuất mới trong công cuộc tái cấu trúc nền kinh tế ở Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Đây là cơ sở cốt lõi để Việt Nam hướng tới xây dựng một nền kinh tế hiện đại, tự chủ và bền vững trong kỷ nguyên số.     

Cũng trong chuyên mục này, còn có những bài viết của các tác giả tên tuổi khác như, bài viết “Những thách thức và cơ hôi đối với nhà nước pháp quyền trong kỷ nguyên mới” của PGS, TS. Nguyễn Thị Ngọc Hoa và TS. Lê Kiến Hưng; bài viết “Báo chí tham gia giám sát quyền lực nhà nước trong bối cảnh AI: Cơ hội và thách thức” của ThS. Tô Thị Oanh; bài viết “Phát triển kinh tế tư nhân hoàn toàn phù hợp với con đường đi lên chủ nghĩa xã hội tại Việt Nam” của ThS. Nguyễn Thị Thanh Nhàn.

Tiếp nối là chuyên mục Thực tiễn - Kinh nghiệm mang đến cho bạn đọc nhiều bài viết giàu giá trị thực tiễn. Bài viết “Đẩy mạnh truyền thông số trong giáo dục tư tưởng, đạo đức, lối sống theo tư tưởng Hồ Chí Minh cho sinh viên Việt Nam hiện nay” của PGS, TS. Phạm Minh Sơn và TS. Phan Thị Thanh Hải. Ở độ tuổi trẻ, sinh viên là đội ngũ nhanh nhạy, năng động và sáng tạo… song lập trường tư tưởng, đạo đức lối sống của sinh viên đang trong quá trình phát triển, hoàn thiện. Nếu được giáo dục, định hướng đúng, sinh viên sẽ phát huy được vai trò và tiềm năng to lớn của mình. Giáo dục tư tưởng, đạo đức, lối sống cho sinh viên theo tư tưởng Hồ Chí Minh nhằm giúp cho sinh viên có lý tưởng sống cao đẹp, đạo đức trong sáng, lối sống lành mạnh, có khát vọng vươn lên, có khả năng cống hiến trong xây dựng và phát triển đất nước. Truyền thông số - truyền thông được thiết lập và hoạt động trên cơ sở ứng dụng công nghệ số được xem là phương thức hiệu quả trong giáo dục tư tưởng đạo đức, lối sống cho sinh viên theo tư tưởng Hồ Chí Minh. Bài viết tập trung làm rõ các yếu tố của truyền thông số và giải pháp thúc đẩy truyền thông số trong giáo dục tư tưởng, đạo đức, lối sống cho sinh viên theo tư tưởng Hồ Chí Minh.

Bài viết “Tôn trọng sự thật -  kinh nghiệm sống còn để vượt qua những thời điểm mang tính bước ngoặt của cách mạng Việt Nam” của TS. Lương Ngọc Vĩnh. Gần 90 năm lãnh đạo cách mạng không ít lần Đảng phải đối mặt với những thời điểm mang tính bước ngoặt, khúc quanh, điểm nghẽn tưởng chừng không thể vượt qua. Nhưng nhờ nhìn thẳng vào sự thật, tôn trọng sự thật mà Đảng đã đưa cách mạng vượt qua mọi khó khăn giành được những thắng lợi hết sức vẻ vang. Tôn trọng sự thật là một yêu cầu khách quan của mọi đảng chính trị nhưng nó đòi hỏi sự tỉnh thức, lòng dũng cảm, đức hy sinh vì dân, vì nước và điều đó  thật không dễ dàng đối với một đảng cầm quyền. Để đưa đất nước vượt qua mọi khó khăn, thách thức bước vào kỷ nguyên phát triển phồn vinh, thịnh vượng, Đảng Cộng sản Việt Nam càng phải kiên trì và vận dụng sáng tạo bài học tôn trọng sự thật, luôn nhận thức, hành động dựa trên sự thật khách quan và đúng đắn.

Ngoài ra, với chuyên mục này, còn có những bài viết khác rất đáng đọc như, bài viết “Thực trạng và giải pháp về an toàn thông tin trong chuyển đổi số công tác tư tưởng ở Việt Nam hiện nay” của TS. Đỗ Thị Hùng Thúy; bài viết “Phát triển nguồn nhân lực của Thành phố Hà Nội đáp ứng yêu cầu quản trị địa phương theo hướng hiện đại, hiệu quả” của PGS, TS. Bùi Huy Khiên; bài viết “Tập trung nguồn lực bảo vệ và phát huy giá trị di tích lịch sử văn hóa tại Thủ đô Hà Nội theo tinh thần Luật Thủ đô 2024” của TS. Nguyễn Thị Mỹ Linh; bài viết “Đánh giá mức độ hài lòng của sinh viên đối với các điều kiện cơ sở vật chất và phục vụ tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền năm 2025” của TS. Lưu Hồng Minh.

Chuyên mục Chuông làng báo số tháng 12 giới thiệu đến toàn thể độc giả bài viết ngắn gọn, sâu sắc: “Không vạ đầu thì cũng vạ tai” của tác giả Nam Sơn Ký giả.

Tạp chí Lý luận chính trị và Truyền thông trân trọng giới thiệu đến bạn đọc!