Vai trò của Đảng Hành động Nhân dân trong quá trình hiện đại hóa Singapore và giá trị tham chiếu đối với Đảng Cộng sản Việt Nam

 1. Mở đầu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng hiện nay, sự phát triển vượt bậc của một số quốc gia châu Á, điển hình là Singapore, luôn là một chủ đề thu hút sự quan tâm của giới học giả và hoạch định chính sách. Từ một đảo quốc nhỏ bé, không có tài nguyên thiên nhiên, phải đối mặt với vô vàn thách thức về kinh tế, xã hội và an ninh vào giữa thế kỷ 20, Singapore đã vươn lên trở thành một trong những quốc gia có thu nhập bình quân đầu người cao nhất thế giới, là trung tâm tài chính, thương mại, dịch vụ hàng đầu khu vực và toàn cầu. Thành công kỳ diệu này không thể tách rời khỏi vai trò lãnh đạo và định hướng của Đảng Hành động Nhân dân (People's Action Party - PAP) - Đảng cầm quyền liên tục kể từ năm 1959 cho đến nay.

Nghiên cứu về Đảng Hành động Nhân dân và mô hình phát triển của Singapore mang ý nghĩa thực tiễn to lớn đối với nhiều quốc gia đang phát triển, trong đó có Việt Nam. Đảng Cộng sản Việt Nam với vai trò lãnh đạo đất nước trong công cuộc đổi mới và hội nhập, đang đứng trước những cơ hội và thách thức mới của kỷ nguyên số và toàn cầu hóa. Việc phân tích những kinh nghiệm thành công của Đảng Hành động Nhân dân, đặc biệt là những nguyên tắc quản trị, chủ trương, chính sách và cách thức xây dựng thể chế, có thể cung cấp những giá trị tham chiếu quan trọng để Đảng, Nhà nước ta vận dụng vào bối cảnh cụ thể của Việt Nam, hướng tới mục tiêu phát triển phồn vinh, hạnh phúc.

2. Đảng Hành động Nhân dân Singapore - Hình thành, phát triển và những ưu điểm nổi bật

Thứ nhất, sự hình thành và phát triển của Đảng Hành động Nhân dân Singapore

Đảng Hành động Nhân dân Singapore được thành lập vào ngày 21 tháng 11 năm 1954 bởi một nhóm trí thức trẻ thuộc tầng lớp trung lưu, được đào tạo ở nước ngoài, cùng với sự tham gia của một số công đoàn và tổ chức sinh viên. Những người sáng lập chủ chốt bao gồm Lý Quang Diệu (Lee Kuan Yew), Ngô Keng Thụy (Goh Keng Swee), Tô Kí (Toh Chin Chye) và Quách Hưng Kiệt (S. Rajaratnam). Ban đầu, Đảng Hành động Nhân dân là một liên minh rộng lớn bao gồm cả những người theo chủ nghĩa xã hội ôn hòa và những người theo chủ nghĩa cộng sản, với mục tiêu chung là giành độc lập cho Singapore từ chế độ thực dân Anh.

Giai đoạn đầu (1954-1965) là thời kỳ đầy biến động và thử thách. Đảng Hành động Nhân dân đã giành chiến thắng vang dội trong cuộc tổng tuyển cử năm 1959, đưa Lý Quang Diệu trở thành Thủ tướng đầu tiên của Singapore tự trị. Tuy nhiên, nội bộ đảng nhanh chóng nảy sinh mâu thuẫn giữa phe ôn hòa và phe cộng sản cực đoan. Cuộc đấu tranh quyền lực nội bộ lên đến đỉnh điểm với sự ly khai của phe cộng sản để thành lập Barisan Sosialis (Mặt trận Xã hội) vào năm 1961. Đảng Hành động Nhân dân đã kiên quyết trấn áp các phần tử cực đoan và củng cố quyền lực. Sự kiện Singapore bị tách ra khỏi Liên bang Malaysia vào năm 1965 là một bước ngoặt lịch sử, buộc Đảng Hành động Nhân dân phải đối mặt với thực tế nghiệt ngã của việc xây dựng một quốc gia độc lập giữa môi trường khu vực đầy bất ổn.

Sau năm 1965, dưới sự lãnh đạo kiên cường của Lý Quang Diệu và đội ngũ lãnh đạo sáng suốt, Đảng Hành động Nhân dân đã chuyển mình từ một phong trào độc lập thành một đảng cầm quyền mạnh mẽ, tập trung hoàn toàn vào mục tiêu phát triển kinh tế và xây dựng quốc gia. Đảng đã liên tục giành chiến thắng trong tất cả các cuộc tổng tuyển cử kể từ năm 1959 cho đến nay, duy trì vị thế áp đảo trong Quốc hội Singapore. Sự thành công liên tục của Đảng Hành động Nhân dân không phải là ngẫu nhiên, mà bắt nguồn từ những ưu điểm nổi bật trong triết lý, tổ chức và hoạt động.

Thứ hai, những ưu điểm nổi bật trong chủ trương và chính sách của Đảng Hành động Nhân dân Singapore

Thành công của Đảng Hành động Nhân dân trong việc đưa Singapore vươn mình mạnh mẽ dựa trên một số ưu điểm cốt lõi trong chủ trương và chính sách của mình:

Một là, tầm nhìn chiến lược dài hạn và khả năng dự báo

Đảng Hành động Nhân dân, đặc biệt là dưới sự dẫn dắt của Lý Quang Diệu, nổi bật với khả năng hoạch định tầm nhìn chiến lược dài hạn, vượt ra ngoài nhiệm kỳ chính trị ngắn hạn. Ngay từ những ngày đầu độc lập, khi Singapore phải đối mặt với nạn thất nghiệp, thiếu nhà ở, thiếu nước sạch và đất đai, Đảng Hành động Nhân dân đã có tầm nhìn biến hòn đảo này thành một trung tâm tài chính, thương mại và logistics quốc tế. Thay vì chỉ tập trung giải quyết các vấn đề cấp bách, Đảng Hành động Nhân dân đã đặt ra những mục tiêu lớn hơn về phát triển công nghiệp, thu hút đầu tư nước ngoài, xây dựng cơ sở hạ tầng hiện đại và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Khả năng dự báo được các xu thế toàn cầu, như sự nổi lên của kinh tế tri thức hay tầm quan trọng của kết nối quốc tế, đã giúp Singapore định hướng đúng đắn và đi trước đón đầu. Báo cáo của Ủy ban đánh giá kinh tế (ERC) năm 2003: "Thách thức Mới, Mục tiêu Mới: Hướng tới một thành phố toàn cầu năng động" (New Challenges, Fresh Goals: Towards a Dynamic Global City)⁽¹⁾, đã đưa ra một lộ trình toàn diện để tái cơ cấu nền kinh tế, với năm ưu tiên chính nhằm giúp Singapore đối phó với sự trỗi dậy của các đối thủ cạnh tranh lớn (như Trung Quốc) và sự thay đổi của công nghệ.

Hai là, chủ nghĩa thực dụng (Pragmatism) và khả năng thích ứng linh hoạt

Đây có lẽ là yếu tố quan trọng nhất tạo nên thành công của Đảng Hành động Nhân dân. Chủ nghĩa thực dụng của Đảng Hành động Nhân dân thể hiện ở việc đảng này không bị ràng buộc bởi bất kỳ hệ tư tưởng cứng nhắc nào, mà thay vào đó, tập trung vào việc tìm kiếm và áp dụng các giải pháp hiệu quả nhất để giải quyết các vấn đề của đất nước, bất kể nguồn gốc của giải pháp đó là gì. Nếu một chính sách từ phương Tây hoặc phương Đông có hiệu quả, họ sẵn sàng học hỏi và điều chỉnh cho phù hợp với bối cảnh Singapore. Ví dụ, mặc dù ban đầu có thiên hướng xã hội chủ nghĩa, Đảng Hành động Nhân dân đã nhanh chóng nhận ra vai trò động lực của thị trường tự do và đầu tư nước ngoài trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Họ cũng áp dụng các chính sách can thiệp của nhà nước vào các lĩnh vực như nhà ở (chính sách nhà ở, nhà ở công cộng được quy định trong: Đạo luật phát triển nhà ở Housing and Development Act, 1959)⁽²⁾ và bảo hiểm xã hội (chính sách bảo hiểm xã hội, an sinh xã hội được quy định trong Đạo luật Quỹ dự phòng Trung ương Central Provident Fund Act, 1953)⁽³⁾ để đảm bảo ổn định xã hội. Khả năng thích ứng linh hoạt này cho phép Singapore điều chỉnh chính sách nhanh chóng trước những thay đổi của môi trường khu vực và toàn cầu, từ việc chuyển đổi cơ cấu kinh tế từ công nghiệp chế tạo sang dịch vụ giá trị cao, rồi sang kinh tế tri thức và đổi mới sáng tạo.

Ba là, ưu tiên nhân tài và xây dựng đội ngũ lãnh đạo mạnh

Đảng Hành động Nhân dân hiểu rõ rằng tài sản quý giá nhất của Singapore là con người. Đảng đặc biệt chú trọng việc thu hút, đào tạo và trọng dụng nhân tài vào bộ máy công quyền và lãnh đạo đất nước. Hệ thống tuyển chọn công chức Singapore nổi tiếng về tính minh bạch và nghiêm ngặt, với việc trả lương cao để thu hút những người giỏi nhất và ngăn chặn tham nhũng. Hiến pháp (Constitution of the Republic of Singapore) quy định về sự tồn tại và vai trò của Ủy ban dịch vụ công (Public Service Commission - PSC). PSC là cơ quan độc lập, chịu trách nhiệm về việc bổ nhiệm, xác nhận, thăng chức, chuyển đổi, kỷ luật và sa thải công chức. Vai trò độc lập này là yếu tố then chốt đảm bảo sự công tâm và nghiêm ngặt trong quá trình tuyển chọn và quản lý công chức cấp cao; Luật Dịch vụ công (Civil Service Act - CSC Act): điều chỉnh các vấn đề chung về công chức, bao gồm các quy định về quản lý, kỷ luật và các điều khoản dịch vụ khác. Luật này tạo ra khuôn khổ cho việc thực hiện các quy tắc tuyển dụng dựa trên năng lực (meritocracy); Sách Trắng về Chế độ lương cạnh tranh (White Paper on Competitive Salaries for a Competent and Honest Government - 1994): là văn bản chính sách mang tính lịch sử, đã củng cố nguyên tắc về chế độ lương thưởng cạnh tranh cho các Bộ trưởng và công chức cấp cao. Việc trả lương cao, gắn với chuẩn thị trường (khu vực tư nhân) là một chiến lược quan trọng để thu hút nhân tài giỏi nhất, đảm bảo tính liêm chính và loại bỏ động cơ tham nhũng. Đây là yếu tố cốt lõi thể hiện sự minh bạch (công khai cơ sở tính lương) và nghiêm ngặt (chỉ dành cho người tài năng); Bộ Quy tắc ứng xử và liêm chính của công chức (Public Service Code of Conduct and Discipline): quy định rõ các tiêu chuẩn đạo đức và hành vi mà mọi công chức phải tuân thủ. Nó nhấn mạnh các nguyên tắc như liêm chính (Integrity), tận tâm (Service), và xuất sắc (Excellence). Việc tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc này là một phần của sự nghiêm ngặt và minh bạch trong quản lý nhân sự.

Các vị trí lãnh đạo trong đảng và chính phủ thường được trao cho những cá nhân có năng lực vượt trội, đã được thử thách qua nhiều vị trí. Sự kế thừa lãnh đạo được chuẩn bị kỹ lưỡng, đảm bảo tính liên tục và ổn định của các chính sách phát triển. Các thế hệ lãnh đạo tiếp theo, như Goh Chok Tong và Lý Hiển Long, đều được đào tạo bài bản và có kinh nghiệm dày dặn trước khi tiếp quản vị trí cao nhất. Điều này tạo nên một đội ngũ tinh hoa, đoàn kết, có tầm nhìn và khả năng thực thi cao.

Bốn là, liêm chính, hiệu quả và không khoan nhượng với tham nhũng

Liêm chính là nền tảng cốt lõi của quản trị Singapore. Đảng Hành động Nhân dân đã xây dựng một bộ máy nhà nước trong sạch, hiệu quả và không khoan nhượng với tham nhũng. Luật Phòng chống tham nhũng (Prevention of Corruption Act - PCA)  nghiêm khắc, cùng với cơ quan điều tra tham nhũng độc lập và mạnh mẽ (Cục Điều tra tham nhũng - CPIB), đã tạo ra một môi trường mà trong đó tham nhũng gần như không có đất sống. Công chức và quan chức được trả lương cao, nhưng đồng thời phải chịu trách nhiệm giải trình cao và đối mặt với hình phạt nghiêm khắc nếu vi phạm.

Điều này không chỉ giúp tiết kiệm nguồn lực quốc gia mà còn tạo dựng niềm tin vững chắc của người dân và cộng đồng quốc tế vào chính phủ Singapore, thu hút đầu tư và thúc đẩy sự phát triển bền vững.

Năm là, xây dựng đồng thuận xã hội và duy trì sự ổn định

Mặc dù là một quốc gia đa sắc tộc, đa tôn giáo, Đảng Hành động Nhân dân đã thành công trong việc xây dựng một bản sắc Singapore thống nhất và duy trì sự hòa hợp xã hội. Các chính sách về giáo dục song ngữ, nhà ở và chính sách xã hội công bằng đã giúp giảm thiểu căng thẳng sắc tộc và củng cố đoàn kết.

Chính sách giáo dục song ngữ (Bilingual Education Policy - BEP) của Singapore là nền tảng cho sự thành công kinh tế và gắn kết xã hội, được áp dụng từ năm 1966. Ngôn ngữ Giảng dạy: Ngôn ngữ Thứ nhất (First Language): Tiếng Anh là ngôn ngữ chính được sử dụng trong giảng dạy tất cả các môn học (trừ môn ngôn ngữ mẹ đẻ). Điều này giúp Singapore hội nhập vào nền kinh tế toàn cầu và hoạt động như một trung tâm quốc tế. Ngôn ngữ Thứ hai (Mother Tongue): Mỗi học sinh phải học một trong ba ngôn ngữ mẹ đẻ chính (tiếng Quan Thoại, tiếng Mã Lai, hoặc tiếng Tamil) dựa trên nguồn gốc dân tộc của mình.

Chính sách nhà ở công bằng (Public Housing Policy): được quản lý bởi Cục phát triển nhà ở (Housing and Development Board - HDB), là trụ cột của sự ổn định xã hội ở Singapore. Chính phủ cam kết cung cấp nhà ở chất lượng cao, giá cả phải chăng cho hầu hết công dân. Theo Cục Thống kê Singapore (SingStat): Khoảng 80% dân số Singapore sống trong các căn hộ HDB, với tỷ lệ sở hữu nhà ở đạt trên 90%⁽⁴⁾ Nhà ở HDB không chỉ là nơi ở mà còn là một hình thức tích lũy tài sản cho người dân. Người dân có thể sử dụng tiền từ Quỹ Dự phòng Trung ương (Central Provident Fund - CPF) - một quỹ tiết kiệm bắt buộc do người lao động và chủ sử dụng lao động đóng góp - để mua nhà và trả nợ vay mua nhà.

Chính sách xã hội công bằng (Social Fairness and Meritocracy): được xây dựng dựa trên nguyên tắc trọng dụng nhân tài (Meritocracy) và tạo cơ hội bình đẳng, thay vì dựa hoàn toàn vào trợ cấp phúc lợi để đảm bảo rằng cơ hội và thăng tiến trong học tập, công việc, và chính phủ được xác định dựa trên năng lực, nỗ lực và thành tích, không phải do xuất thân hay mối quan hệ. Hệ thống an sinh xã hội tập trung (Targeted Social Safety Nets): Thay vì hệ thống phúc lợi phổ quát, Singapore sử dụng các chương trình hỗ trợ có mục tiêu để giúp đỡ những nhóm dễ bị tổn thương nhất. Thành lập Quỹ dự phòng Trung ương (CPF): Đây là hệ thống an sinh xã hội chính, hoạt động như một quỹ tiết kiệm bắt buộc để lo cho việc mua nhà, y tế và hưu trí. Cùng với đó là các chương trình hỗ trợ thu nhập: Chính phủ cung cấp các khoản hỗ trợ thu nhập (ví dụ: Workfare Income Supplement - WIS) cho người lao động có thu nhập thấp để bổ sung lương, khuyến khích làm việc, và tích lũy tiền tiết kiệm.

Đảng Hành động Nhân dân cũng duy trì một hình thức kiểm soát xã hội chặt chẽ thông qua các đạo luật về trật tự công cộng và tự do ngôn luận (Đạo luật Trật tự Công cộng/Public Order Act; Đạo luật chống thao túng và tin giả trực tuyến /POFMA - Protection from Online Falsehoods and Manipulation Act; Đạo luật chống kích động/Sedition Act; Đạo luật an ninh nội bộ/ISA - Internal Security Act): nhằm đảm bảo sự ổn định và ngăn chặn các tư tưởng cực đoan, gây chia rẽ. Mặc dù có những tranh cãi về mức độ tự do dân chủ, sự ổn định chính trị và xã hội là một yếu tố then chốt giúp Singapore phát triển kinh tế và thu hút đầu tư.

Sáu là, khuyến khích cạnh tranh toàn cầu và hội nhập kinh tế

Đảng Hành động Nhân dân từ sớm đã nhận ra rằng để tồn tại và phát triển, Singapore phải trở thành một phần không thể thiếu của nền kinh tế toàn cầu. Họ đã tích cực mở cửa nền kinh tế, thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) từ các tập đoàn đa quốc gia lớn, và ký kết các hiệp định thương mại tự do. Singapore là một quốc gia có nền kinh tế mở và là một trong những nước đi đầu trong việc ký kết các Hiệp định thương mại tự do (FTA) trên thế giới. Singapore hiện có một mạng lưới rộng khắp với 28 FTA đã được thực thi (theo Bộ Công Thương Singapore - MTI), bao gồm cả các thỏa thuận song phương và đa phương như: Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP); Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP); Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN (AFTA); Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN (ATIGA); Hiệp định Liên minh Kinh tế Á-Âu - Singapore (EAEUSFTA); Hiệp định Thương mại Tự do giữa EFTA và Singapore (EUSFTA); Hiệp định Thương mại Tự do Liên minh Châu Âu - Singapore (EUSFTA); Hiệp định TPP Chiến lược Xuyên Thái Bình Dương (P4/SEP); Hiệp định Liên minh Thái Bình Dương - Singapore (PASFTA); Ngoài ra Singapore còn ký Hiệp định song phương thương mại, kinh tế với các nước; Hoa Kỳ, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Vương quốc Anh, Australia và một số nước khác.

Các chính sách thân thiện với doanh nghiệp, chính sách thuế cạnh tranh và đơn giản: Thuế suất thu nhập doanh nghiệp thấp: Thuế suất tối đa cố định là 17%; Miễn/Giảm Thuế cho Khởi nghiệp (Startup Tax Exemption Scheme): Miễn thuế lên đến 75% trên 100.000 SGD thu nhập chịu thuế đầu tiên trong 3 năm đầu cho các công ty khởi nghiệp đủ điều kiện. Không đánh thuế lợi nhuận từ vốn (Capital Gains Tax) và cổ tức, loại bỏ việc đánh thuế hai lần cho các cổ đông⁽⁵⁾. Cùng với đó môi trường pháp lý minh bạch và ổn định đã biến Singapore thành điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư quốc tế.

3. Đề xuất những giá trị tham chiếu và gợi mở cho Việt Nam

Sự thành công của Đảng Hành động Nhân dân và mô hình phát triển của Singapore mang đến nhiều bài học quý giá, những giá trị tham chiếu quan trọng cho Việt Nam trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới. Mặc dù bối cảnh chính trị, lịch sử và xã hội của Việt Nam có những điểm khác biệt căn bản, nhưng những nguyên tắc quản trị và tư duy chiến lược của Đảng Hành động Nhân dân Singapore có thể được tham khảo, vận dụng một cách linh hoạt.

Thứ nhất, những giá trị tham chiếu cốt lõi

Một là, về tầm nhìn dài hạn và khả năng dự báo chiến lược

Đảng Hành động Nhân dân đã chứng minh tầm quan trọng của việc có một tầm nhìn rõ ràng, khả thi và dài hạn cho tương lai đất nước, đồng thời liên tục đánh giá và điều chỉnh dựa trên sự thay đổi của môi trường toàn cầu. Đối với Việt Nam, điều này có nghĩa là cần tiếp tục kiên định con đường độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, với tầm nhìn về một Việt Nam hùng cường, phồn vinh, dân chủ, công bằng, văn minh, nhưng đồng thời phải có khả năng dự báo các xu hướng mới (Cách mạng công nghiệp 4.0, biến đổi khí hậu, thay đổi địa chính trị) để điều chỉnh chiến lược phát triển.

Hai là, về sự thực dụng trong hoạch định và thực thi chính sách

Đảng Hành động Nhân dân không ngừng học hỏi và áp dụng những mô hình, giải pháp hiệu quả nhất, không bị ràng buộc bởi giáo điều hay định kiến. Ông Lý Quang Diệu chỉ rõ: Chúng tôi xem xét những gì hiệu quả. Sau đó chúng tôi nói Hãy thực hiện nó, và đừng quá lo lắng về việc nó có phù hợp với học thuyết hay không. Việt Nam có thể tham khảo nguyên tắc này để linh hoạt hơn trong việc lựa chọn mô hình phát triển cụ thể là sẵn sàng thử nghiệm các chính sách mới, học hỏi kinh nghiệm quốc tế và đánh giá hiệu quả dựa trên kết quả thực tiễn, thay vì chỉ dựa trên lý thuyết hay quan điểm đã có.

Ba là, về chính sách thu hút nhân tài và xây dựng đội ngũ cán bộ tinh hoa

Thành công của Đảng Hành động Nhân dân là minh chứng rõ nét cho vai trò của đội ngũ lãnh đạo và công chức chất lượng cao. Việt Nam có thể tham khảo cách Đảng Hành động Nhân dân tuyển chọn, đào tạo, trọng dụng và trả lương tương xứng cho cán bộ, đặc biệt là những người có năng lực, tâm huyết.

Kinh nghiệm quản trị cán bộ của Singapore dựa trên ba trụ cột: Tuyển chọn dựa trên chế độ nhân tài, đào tạo, trọng dụng nghiêm ngặt và lương tương xứng đi kèm chế tài chống tham nhũng nghiêm khắc. Cụ thể, Singapore thu hút nhân tài xuất sắc (kể cả ngoài công vụ) bằng học bổng và sàng lọc kỹ lưỡng bởi PSC; Trọng dụng cán bộ thông qua thăng tiến dựa trên thực tài, đào tạo chuyên sâu và sàng lọc hiệu suất liên tục. Đồng thời, Chính phủ áp dụng chính sách lương cao theo chuẩn thị trường, trả thu nhập trọn gói, kết hợp chặt chẽ với nguyên tắc "bốn không": không được, không thể, không muốn, không dám tham nhũng và chế tài nghiêm khắc (như tịch thu tài khoản) để phòng chống tham nhũng.

Việc xây dựng một đội ngũ cán bộ "vừa hồng vừa chuyên", có tầm nhìn và khả năng thực thi, là yếu tố then chốt để đưa các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước vào cuộc sống một cách hiệu quả.

Bốn là, về sự liêm chính và hiệu quả quản trị

Hệ thống chính trị liêm chính và hiệu quả là nền tảng thu hút đầu tư, phát triển kinh tế và duy trì niềm tin của nhân dân. Bài học từ Singapore cho thấy sự cần thiết của một cơ chế chống tham nhũng mạnh mẽ, độc lập và không khoan nhượng. Việt Nam cần tiếp tục đẩy mạnh công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, xây dựng một bộ máy nhà nước trong sạch, vững mạnh, có khả năng giải trình cao, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, đội ngũ cán bộ trong sạch, vững mạnh. Cụ thể là: Tăng cường phòng ngừa tham nhũng bằng cách minh bạch hóa quyền lực, cải cách hành chính (số hóa dịch vụ công), và kiểm soát chặt chẽ tài sản cán bộ; nâng cao hiệu quả bộ máy qua việc tinh gọn tổ chức, phân cấp hợp lý và áp dụng quản trị hiện đại; xây dựng đội ngũ cán bộ liêm chính thông qua tuyển dụng công bằng, có sàng lọc/đào thải cán bộ yếu kém, và cải cách tiền lương tương xứng; xử lý tham nhũng quyết liệt theo tinh thần "không có vùng cấm", chú trọng thu hồi tài sản và tăng cường kiểm tra, giám sát toàn diện.

Năm là, về xây dựng và củng cố đồng thuận xã hội

Mặc dù mô hình quản lý xã hội của Singapore có những đặc thù riêng, nhưng nguyên tắc xây dựng đồng thuận, duy trì hòa hợp xã hội trong một quốc gia đa dạng là ví dụ có thể tham khảo ở nước ta, việc tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, giải quyết hài hòa các mối quan hệ xã hội, đảm bảo công bằng xã hội, và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân là những yếu tố then chốt để duy trì sự ổn định và phát triển bền vững.

Sáu là, về hội nhập quốc tế và tận dụng cơ hội từ toàn cầu hóa

 Singapore đã biến vị trí địa lý nhỏ bé thành lợi thế chiến lược thông qua việc tích cực hội nhập kinh tế toàn cầu. Việt Nam, với vị trí địa lý thuận lợi và tiềm năng lớn, cần tiếp tục chủ động, tích cực hội nhập sâu rộng hơn nữa vào nền kinh tế thế giới thông qua việc tập trung vào ba trụ cột chính: Cải cách thể chế, phát triển nguồn lực và tận dụng các Hiệp định Thương mại tự do (FTA). Đa dạng hóa thị trường, thu hút đầu tư chất lượng cao, và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia cần triển khai một chiến lược toàn diện tập trung vào ba lĩnh vực chính: chính sách thương mại, cải cách thể chế và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và đổi mới sáng tạo.

Thứ hai, gợi mở vận dụng ở nước ta hiện nay

Dựa trên những giá trị tham chiếu trên, Đảng Nhà nước có thể xem xét và vận dụng các giải pháp sau:

Một là, nâng cao năng lực dự báo và xây dựng chiến lược quốc gia

Để nâng cao năng lực dự báo và xây dựng chiến lược quốc gia, cần thành lập các viện nghiên cứu chính sách cấp cao, nơi tập hợp những chuyên gia hàng đầu cả trong và ngoài nước. Các viện này sẽ tập trung nghiên cứu chuyên sâu về các xu thế toàn cầu, từ đó đề xuất những kịch bản phát triển và chính sách đối phó mang tính dài hạn. Song song đó, việc thường xuyên rà soát và cập nhật Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội là vô cùng cần thiết để đảm bảo chiến lược luôn phù hợp với tình hình mới, có tính linh hoạt cao và khả năng điều chỉnh kịp thời. Cuối cùng, tăng cường vai trò của tham vấn cộng đồng và chuyên gia là yếu tố then chốt; điều này đòi hỏi việc mở rộng các kênh tham vấn để thu thập ý kiến đa chiều, giúp các chính sách không chỉ sát với thực tế mà còn nhận được sự đồng thuận và ủng hộ rộng rãi từ xã hội.

Hai là, phải có tư duy thực tế và đổi mới trong hoạch định chính sách

Để khuyến khích tư duy thực tế và đổi mới trong hoạch định chính sách, chúng ta cần tạo ra cơ chế thử nghiệm chính sách (policy sandbox). Việt Nam cần thiết lập cơ chế thử nghiệm chính sách cho các lĩnh vực đột phá (như Fintech, AI). Sandbox phải được quản lý bởi cơ quan chủ trì nhanh nhạy và có khung pháp lý rõ ràng về quy trình, miễn trừ quy định. Cơ chế này phải giới hạn phạm vi/quy mô thử nghiệm để kiểm soát rủi ro, kèm theo giám sát linh hoạt. Đặc biệt, cần có kế hoạch thoát khỏi Sandbox (nhân rộng mô hình thành công hoặc đình chỉ rủi ro) và đảm bảo bảo vệ khách hàng, nhằm cung cấp dữ liệu thực tế cho việc hoạch định chính sách quốc gia.

Điều này sẽ cho phép các chính sách mới được thử nghiệm trong phạm vi hẹp trước khi áp dụng rộng rãi, giúp đánh giá hiệu quả thực tế và rút kinh nghiệm kịp thời. Đồng thời, cần đề cao công tác đánh giá cán bộ và chính sách, khuyến khích cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung, lấy hiệu quả thực tiễn làm thước đo chính cho mọi hoạt động. Cuối cùng, việc tăng cường đào tạo về phân tích chính sách và kinh tế lượng sẽ nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ hoạch định chính sách, giúp họ đưa ra những quyết định dựa trên dữ liệu và phân tích khoa học, khách quan.

Ba là, xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt có đủ phẩm chất và năng lực ngang tầm quốc tế

Để xây dựng một đội ngũ cán bộ chủ chốt có đủ phẩm chất và năng lực ngang tầm quốc tế, chúng ta cần cải cách mạnh mẽ công tác tuyển dụng, bổ nhiệm cán bộ. Việt Nam cần cải cách công tác cán bộ dựa trên năng lực thực chất và hiệu suất công việc. Cụ thể, trong tuyển dụng, cần loại bỏ thi cử lý thuyết để thay bằng đánh giá năng lực thực tế và tư duy phản biện; mở rộng nguồn tuyển từ bên ngoài và công khai theo vị trí việc làm. Đối với bổ nhiệm và sử dụng, phải áp dụng cạnh tranh dựa trên năng lực, thực hiện nghiêm đánh giá hiệu suất định kỳ và thiết lập cơ chế sàng lọc, đào thải cán bộ yếu kém. Song song đó, cần cải cách tiền lương theo vị trí để trả lương tương xứng, đảm bảo cán bộ "sống được bằng lương", đồng thời đề cao trách nhiệm giải trình của người đứng đầu.

Điều này sẽ đảm bảo tính công khai, minh bạch, dựa trên năng lực thực chất và thành tích công tác, đồng thời áp dụng các phương pháp đánh giá khách quan và hiện đại. Bên cạnh đó, cần đổi mới cơ chế đãi ngộ và khen thưởng, với việc trả lương, thưởng xứng đáng với năng lực và cống hiến để tạo động lực mạnh mẽ cho cán bộ, song song với việc thiết lập cơ chế kiểm soát thu nhập bất hợp pháp. Cần đẩy mạnh đào tạo, bồi dưỡng cán bộ không chỉ về chuyên môn mà còn về tư duy chiến lược, kỹ năng lãnh đạo và khả năng hội nhập quốc tế, khuyến khích cán bộ đi học tập, nâng cao trình độ ở các nước phát triển. Cuối cùng, việc kiên quyết xử lý cán bộ vi phạm sẽ củng cố kỷ luật, kỷ cương của Đảng và Nhà nước, xử lý nghiêm minh các trường hợp suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, tham nhũng, tiêu cực.

Bốn là, đẩy mạnh công cuộc phòng, chống tham nhũng, xây dựng thể chế liêm chính

Để đẩy mạnh công cuộc phòng, chống tham nhũng và xây dựng thể chế liêm chính, chúng ta cần hoàn thiện cơ chế pháp luật về phòng, chống tham nhũng, nhằm khắc phục những kẽ hở hiện có, đảm bảo tính răn đe và hiệu quả thực thi. Hoàn thiện pháp luật phòng, chống tham nhũng cần tập trung vào ba điểm: Phòng ngừa (Luật hóa "Làm giàu bất hợp pháp", buộc giải trình tài sản, minh bạch hóa quyền lực, xóa bỏ "xin-cho"); Xử lý và thu hồi (hoàn thiện cơ chế kê biên, tịch thu tài sản từ sớm, xử lý nghiêm không "vùng cấm", bảo vệ người tố cáo) và Kiểm soát quyền lực (Siết chặt kiểm soát công tác cán bộ, đề cao trách nhiệm người đứng đầu).

Đồng thời, việc nâng cao vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội là rất quan trọng để phát huy dân chủ, tạo điều kiện cho người dân tham gia giám sát quyền lực một cách hiệu quả. Ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong quản lý nhà nước cũng sẽ góp phần đáng kể vào việc giảm thiểu sự tương tác trực tiếp giữa người dân/doanh nghiệp và cán bộ, qua đó hạn chế cơ hội tham nhũng. Cuối cùng, tăng cường minh bạch tài sản, thu nhập của cán bộ bằng cách xây dựng cơ chế kê khai, kiểm soát chặt chẽ và công khai hơn sẽ củng cố niềm tin của công chúng vào sự liêm chính của bộ máy.

Năm là, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc và phát huy sức mạnh nhân dân

Để củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc và phát huy sức mạnh nhân dân, chúng ta cần tiếp tục hoàn thiện và thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội. Điều này sẽ đảm bảo mọi người dân được hưởng lợi từ thành quả phát triển, góp phần thu hẹp khoảng cách giàu nghèo và tạo sự đồng thuận xã hội. Đồng thời, cần đẩy mạnh công tác dân vận bằng cách lắng nghe ý kiến, nguyện vọng chính đáng của nhân dân và giải quyết kịp thời các vấn đề bức xúc. Như:  Đối thoại trực tiếp để giải quyết thỏa đáng việc bồi thường, tái định cư; thiết lập đường dây nóng để xử lý nghiêm tham nhũng vặt và đẩy mạnh số hóa dịch vụ công; tham vấn cộng đồng và kiên quyết xử lý ô nhiễm môi trường; và lấy ý kiến rộng rãi, tiếp thu sửa đổi khi xây dựng chính sách mới nhằm tạo đồng thuận xã hội. Cuối cùng, việc phát huy vai trò của các tổ chức xã hội và nghề nghiệp là rất quan trọng, tạo điều kiện để các tổ chức này tham gia vào quá trình xây dựng chính sách và phản biện xã hội, góp phần xây dựng một xã hội gắn kết và phát triển.

Sáu là, đẩy mạnh hội nhập quốc tế sâu rộng và hiệu quả

Để thúc đẩy hội nhập quốc tế sâu rộng và hiệu quả, chúng ta cần tiếp tục đa dạng hóa thị trường và đối tác, tránh phụ thuộc vào một số ít thị trường hay đối tác chiến lược. Đồng thời, việc nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam là rất quan trọng; điều này bao gồm việc hỗ trợ doanh nghiệp trong nước đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm và tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu. Cuối cùng, cần thu hút FDI một cách có chọn lọc, ưu tiên các dự án công nghệ cao, thân thiện môi trường, tạo giá trị gia tăng lớn và có khả năng chuyển giao công nghệ.

4. Kết luận

Hành trình xây dựng Singapore hiện đại của Đảng Hành động Nhân dân là một câu chuyện thành công đầy cảm hứng, chứng minh rằng ngay cả những quốc gia nhỏ bé và nghèo tài nguyên cũng có thể vươn lên mạnh mẽ nếu có một đảng lãnh đạo có tầm nhìn, năng lực, liêm chính và khả năng thích ứng phi thường. Những giá trị cốt lõi như tầm nhìn dài hạn, chủ nghĩa thực dụng, ưu tiên nhân tài, liêm chính trong quản trị và khả năng xây dựng đồng thuận xã hội của Đảng Hành động Nhân dân Singapore là những kinh nghiệm hay có thể đề xuất đối với Đảng, Nhà nước tham khảo và vận dụng phù hợp với bối cảnh lịch sử, văn hóa, thể chế và xã hội đặc thù của Việt Nam. Với những nỗ lực không ngừng trong công cuộc đổi mới, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị, kết hợp với phát huy nội lực và truyền thống đoàn kết của dân tộc Việt Nam, chắc chắn rằng Việt Nam sẽ đạt được những thành tựu to lớn hơn nữa, hướng tới mục tiêu trở thành một quốc gia phát triển, phồn vinh và hạnh phúc trong kỷ nguyên mới. Sự thịnh vượng của Việt Nam không chỉ mang lại lợi ích cho người dân mà còn góp phần vào sự ổn định và phát triển chung của khu vực và thế giới./.

___________________________________________________                                       

(1) Ủy ban đánh giá kinh tế (ERC) năm 2003: "Thách thức Mới, Mục tiêu Mới: Hướng tới một thành phố toàn cầu năng động" (New Challenges, Fresh Goals: Towards a Dynamic Global City).

(2) Hội đồng Lập pháp (Legislative Council) của Singapore (1959), Đạo luật Phát triển Nhà ở (Housing and Development Act).

(3) Hội đồng Lập pháp (Legislative Council) của thuộc địa Singapore (Colony of Singapore) (1953), Đạo luật Quỹ Dự phòng Trung ương 1953 (Central Provident Fund Act).

(4) Theo Cục Thống kê Singapore (SingStat).

(5) Theo: Cơ quan thuế nội địa Singapore/IRAS.

Tài liệu tham khảo

1.  Nguyễn Việt Cường, Vũ Thị Hoa (2024), Phát triển xanh Singapore và một số gợi mở cho Việt Nam”, Bài đăng trên Tạp chí Môi trường số 6/2024.

 https://tapchimoitruong.vn/nhin-ra-the-gioi-65/phat-trien-xanh-singapore-va-mot-so-goi-mo-cho-viet-nam-30123

2. Lý Quang Diệu (2023), Hồi ký Lý Quang Diệu - Câu chuyện Singapore, Nxb. Chính trị Quốc gia Sự thật.

3. Minh Đức (2025), Nhìn lại quan hệ kinh tế Việt Nam - Singapore, Tạp chí Tài chính Online ngày 26/3/2025.

https://tapchitaichinh.vn/nhin-lai-quan-he-kinh-te-viet-nam-singapore.html

4. Việt Hằng (2025), Đẩy mạnh hợp tác kinh tế, mở rộng đầu tư của Singapore tại Việt Nam, Tạp chí Công thương ngày 8/5/2025.

https://tapchicongthuong.vn/day-manh-hop-tac-kinh-te--mo-rong-dau-tu-cua-singapore-tai-viet-nam-140251.htm

5. Hội đồng Lập pháp (Legislative Council) của Singapore (1959), Đạo luật Phát triển Nhà ở (Housing and Development Act).

6. Hội đồng Lập pháp (Legislative Council) của thuộc địa Singapore (Colony of Singapore) (1953), Đạo luật Quỹ Dự phòng Trung ương 1953 (Central Provident Fund Act).

7. Nguyễn Văn Lan (2024), Quan hệ Việt Nam – Singapore: hơn 50 năm nhìn lại, Tạp chí Cộng sản điện tử, ngày 29/4/2024.

https://www.tapchicongsan.org.vn/web/guest/quoc-phong-an-ninh-oi-ngoai1/-/2018/895302/quan-he-viet-nam---singapore--hon-50-nam-nhin-lai.aspx

8. Ủy Ban đánh giá kinh tế (ERC) năm 2003: Thách thức mới, mục tiêu mới: Hướng tới một thành phố toàn cầu năng động (New Challenges, Fresh Goals: Towards a Dynamic Global City).