Về vấn đề tham gia quảng cáo sai sự thật của giới nghệ sĩ và người nổi tiếng

Thứ hai, 14:26 21-02-2022

(LLCT&TT) Ngày 03.6.2021, NSND Hồng Vân đã gửi tâm thư đến cơ quan báo chí và mong muốn thông qua đó, gửi lời xin lỗi khán giả, người tiêu dùng, trong đó có đoạn: “Tôi xin cúi đầu nhận lỗi vì đã thiếu sót trong việc kiểm tra độ uy tín và cách thức bán hàng của sản phẩm mình quảng cáo”.

Ngày 03.6.2021, NSND Hồng Vân đã gửi tâm thư đến cơ quan báo chí và mong muốn thông qua đó, gửi lời xin lỗi khán giả, người tiêu dùng, trong đó có đoạn: “Tôi xin cúi đầu nhận lỗi vì đã thiếu sót trong việc kiểm tra độ uy tín và cách thức bán hàng của sản phẩm mình quảng cáo”.

Thời gian qua, tình trạng gian lận thương mại, cạnh tranh không lành mạnh, kinh doanh hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trên không gian mạng Internet ngày càng phổ biến và diễn biến phức tạp, trong khi các chế tài xử lý vi phạm vẫn chưa được hoàn thiện. Không những thế, việc kiểm tra, xử lý các vi phạm trên còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là việc thu thập thông tin, manh mối cũng như chứng cứ đảm bảo căn cứ pháp lý để xử lý vi phạm hành chính.

Gần đây, một số báo chí và trang mạng có ý kiến phê phán về hiện tượng nhiều người mẫu, diễn viên, người có ảnh hưởng trên mạng xã hội (KOLs) tham gia quảng bá hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ, chất lượng. Việc người nổi tiếng tham gia vào quảng cáo sản phẩm đem lại hiệu quả cao cho nhãn hàng. Tuy nhiên, không phải người nổi tiếng nào cũng thực hiện được việc tuân thủ và thượng tôn pháp luật. Tình trạng người nổi tiếng (diễn viên, người mẫu, nghệ sĩ), người có ảnh hưởng trên mạng xã hội tham gia quảng bá cho các sản phẩm mỹ phẩm, thực phẩm chức năng trên mạng xã hội ngày càng nhiều. Trong đó, không ít sản phẩm còn nhập nhèm nguồn gốc xuất xứ, chất lượng. Bằng chứng là gần đây đã xuất hiện một số người nổi tiếng quảng cáo cho những sản phẩm kém chất lượng, thậm chí không được pháp luật bảo hộ.

Trong một video trên trang cá nhân của mình, nghệ sĩ Quyền Linh nói về nhiều tác dụng của sản phẩm S như hỗ trợ điều trị tận gốc các tế bào ung thư; giúp tập trung điều trị vết loét, khỏe cho dạ dày và điều trị tốt gấp hơn 70 lần so với curcumin bình thường. Sau khi được cơ quan chức năng làm rõ, vào cuối tháng 5.2021, nghệ sĩ này đã công khai nhận sai khi quảng cáo sản phẩm không đúng sự thật. Trao đổi với phóng viên báo chí, anh nói: “Tôi đã thiếu tiết chế khi giới thiệu sản phẩm điều trị tốt gấp hơn 70 lần so với curcumin bình thường. Vụ việc quảng cáo vừa qua là bài học sâu sắc với tôi sau hơn 20 năm làm nghệ thuật. Tôi xin lỗi khán giả về sự thiếu tiết chế của mình”.

Chúng ta biết rằng có ít nhất bốn chủ thể tham gia vào hoạt động quảng cáo: 1/Nhãn hàng, đơn vị có nhu cầu quảng cáo; 2/Các đơn vị thực hiện sản xuất quảng cáo (hay các công ty quảng cáo); 3/Người nổi tiếng thường tham gia vào một phần của khâu này để sản xuất quảng cáo; 4/ Phương tiện truyền tải thông tin quảng cáo (báo chí, trang thông tin điện tử, mạng xã hội,… ).

Mặc dù chỉ là một khâu trong hoạt động quảng cáo, nhưng sự tham gia của người nổi tiếng có tác động đến xã hội khá mạnh. Theo một số chuyên gia trong lĩnh vực này, thu nhập từ việc quảng cáo trên trang cá nhân của người nổi tiếng thường được trả theo đầu việc (hình ảnh, video, livestream, tham gia sự kiện, quyền sử dụng hình ảnh, độc quyền hình ảnh...). Nếu quảng cáo đơn thuần bằng hình ảnh, một sao hạng B có thể kiếm được từ 10-30 triệu đồng cho một hợp đồng. Còn giá quảng cáo với hình thức livestream trực tiếp trên mạng xã hội thì thù lao sẽ cao hơn so với quảng cáo bằng hình ảnh. Có những ngôi sao nổi tiếng, sở hữu lượng người hâm mộ và theo dõi hùng hậu, có thu nhập lên tới hàng trăm triệu đồng cho mỗi lần xuất hiện tham gia quảng cáo.

Những loại mặt hàng quảng cáo thường thấy là trà giảm cân, mỹ phẩm chăm sóc da, thực phẩm chức năng, nước hoa, quần áo hay cả đồ ăn vặt. Có diễn viên hài được gọi là “thánh livestream” khi quảng cáo sản phẩm dài hàng giờ đồng hồ và thu hút số lượng người xem rất cao. Đổi lại với những hợp đồng quảng cáo trên mạng xã hội là chính danh dự, uy tín của người nghệ sĩ. Trong trường hợp này, niềm tin của khán giả đặt vào thần tượng của mình chuyển hóa thành niềm tin của người tiêu dùng vào sản phẩm.

Phần lớn các trường hợp nghệ sĩ tham gia quảng cáo nhưng lại chưa sử dụng sản phẩm quảng cáo, chưa biết được kết quả, hiệu quả nhưng vẫn thể hiện như bản thân đã sử dụng sản phẩm đó, thể hiện ngôn ngữ quảng cáo như chứng thực cho chất lượng sản phẩm gây hiểu lầm cho công chúng. Một số loại thực phẩm chức năng, trong thực tế, những nghệ sĩ hầu như chưa sử dụng, thậm chí không mắc căn bệnh đó nhưng vẫn quảng cáo sai sự thật, nói những điều không đúng về sản phẩm. Các nghệ sĩ thường nói về thời gian mình sử dụng các sản phẩm đó và khẳng định công dụng của sản phẩm, nhất là tác dụng chữa bệnh của các loại thực phẩm chức năng. Khi nghệ sĩ không sử dụng nhưng lại khẳng định công dụng của sản phẩm là quảng cáo sai sự thật và đã vi phạm Luật Quảng cáo.

Việc này xảy ra từ lâu nhưng gần đây người dân đã biết quan tâm, lên án những hành vi này. Mặc dù hiện nay chưa có quy định cụ thể để xử phạt người nổi tiếng tham gia quảng cáo. Tuy nhiên, trong trường hợp nghệ sĩ đã ký kết hợp đồng quảng cáo nhưng nói không đúng sự thật về chất lượng, nguồn gốc, xuất xứ, người sử dụng không có kết quả tốt như lời quảng cáo hoặc gây ra những hậu quả ảnh hưởng đến sức khoẻ, tính mạng thì những người truyền tải sản phẩm quảng cáo sẽ chịu trách nhiệm tương ứng với tính chất hành vi và hậu quả mà người sử dụng sản phẩm bị ảnh hưởng. Nếu người tiêu dùng khởi kiện yêu cầu bồi thường các thiệt hại về mặt dân sự, sức khoẻ những người nghệ sĩ vẫn liên đới phải chịu trách nhiệm bồi thường.

Ở góc độ công chúng, nghệ sĩ được công chúng yêu mến, tin tưởng có đông đảo người theo dõi, ủng hộ. Nghệ sĩ quảng cáo không đúng công dụng của sản phẩm, nhất là các loại thực phẩm chức năng, làm cho nhiều người ảnh hưởng nghiêm trọng về sức khoẻ, sắc đẹp dưới hình thức livestream, phát trên Youtube vẫn liên đới, chịu trách nhiệm trước thiệt hại của người tiêu dùng khi họ yêu cầu khởi kiện hoặc đưa ra cơ quan chức năng xử lý.

Ngày 04.6.2021 Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch có văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Ủy ban toàn quốc Liên hiệp Các hội văn học nghệ thuật Việt Nam đề nghị chỉ đạo, phối hợp các cơ quan liên quan cùng chấn chỉnh một số hiện tượng tiêu cực liên quan tới giới nghệ sĩ trên mạng xã hội, làm xấu đi hình ảnh của người nghệ sĩ và gây bức xúc trong nhân dân. Trong số các hành vi tiêu cực được nhắc tới có việc nghệ sĩ quảng cáo thuốc gây hiểu nhầm về công dụng của thuốc, đưa tin thiếu kiểm chứng trên mạng xã hội, xúc phạm cá nhân, lưu hành bản ghi âm, ghi hình có nội dung không phù hợp với thuần phong, mỹ tục, truyền thống của dân tộc.

Về phía nghệ sĩ, lời khuyên đưa ra ở đây là cần phải hết sức thận trọng khi làm việc với chủ sở hữu sản phẩm, nghệ sĩ phải hiểu mình có nghĩa vụ tuân thủ Luật Quảng cáo trước hết với tư cách một công dân. Khi ký hợp đồng quảng cáo, các nghệ sĩ cần liên hệ với cơ quan, tổ chức am hiểu về pháp lý để được tư vấn về trách nhiệm, lời nói, hành động khi truyền tải sản phẩm quảng cáo. Quan trọng hơn cả, người nghệ sĩ nên xác định về trách nhiệm xã hội và chuẩn mực đạo đức của mình. Với tư cách người của công chúng phải hướng đến công chúng, hướng đến xã hội, đặt lợi ích của công chúng và xã hội lên trên lợi ích của bản thân mình./.

Nguồn: Bài đăng trên Tạp chí Lý luận chính trị và Truyền thông tháng 6.2021

Quốc Tuấn

Bài liên quan

Bình luận

Phát huy vai trò của người có uy tín ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số trong phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”

Thực tiễn xây dựng CNXH

Việt Nam có 54 dân tộc anh em, trong đó có 53 dân tộc thiểu số với trên 14 triệu người, chiếm khoảng 14,7% dân số cả nước, sinh sống thành cộng đồng, cư trú xen kẽ, tập trung chủ yếu ở các khu vực Tây Bắc, Tây Nguyên, duyên hải miền Trung và Tây Nam Bộ. Trong cộng đồng dân tộc thiểu số ở nước ta, người có uy tín có vai trò quan trọng trong triển khai đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, là nòng cốt trong phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”, giữ vững chủ quyền, an ninh, trật tự vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi và khu vực biên giới.

Vai trò của trí tuệ nhân tạo trong sáng tạo nội dung đa phương tiện trên báo chí - truyền thông

Sự dịch chuyển của thương hiệu Việt trong ngành thực phẩm và đồ uống (F&B) Việt Nam

Tăng cường công tác bảo vệ chính trị nội bộ trong quá trình sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị hiện nay

Tổ chức thành công đại hội các cấp của Đảng bộ Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh: đoàn kết, dân chủ, gương mẫu, trí tuệ, hiệu quả

PGS, TS. Mai Đức Ngọc, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng trường Học viện Báo chí và Tuyên truyền nhận Giải B, Tạp chí Lý luận chính trị và Truyền thông nhận Giấy khen trong Lễ trao giải Cuộc thi: "Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình mới" lần thứ 4, năm 2024-2025"

Quản lý thông tin phát ngôn của các cơ quan hành chính nhà nước Thành phố Hà Nội trên báo mạng điện tử Việt Nam hiện nay

Truyền thông về sản phẩm OCOP trên báo mạng điện tử địa phương vùng Trung du Bắc Bộ

Lực lượng Công an nhân dân học tập và làm theo Sáu điều Bác Hồ dạy

Sửa đổi Luật Báo chí 2016 để bảo đảm tối đa quyền tự do ngôn luận trên báo chí của công dân

Báo chí và công chúng

Luật Báo chí nhằm mục đích cao nhất là bảo đảm quyền tự do ngôn luận (QTDNL) trên báo chí của công dân. Qua mỗi thời kỳ lịch sử, tình hình chính trị, kinh tế, xã hội có những thay đổi nhất định, báo chí cũng thay đổi theo. Luật Báo chí cũng phải luôn được chỉnh lý cho phù hợp với tình hình và nhiệm vụ mới của báo chí.

Công chúng trả phí tiếp nhận tin tức - xu hướng thế giới và sự phát triển bền vững của kinh tế báo chí ở Việt Nam

Báo chí và công chúng

Trước tình hình doanh thu ngày càng giảm, chi phí sản xuất, phân phối thông tin ngày càng tăng, thị trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt, các cơ quan báo chí, hãng thông tấn ở khắp nơi trên thế giới đang tìm những phương pháp, chiến thuật kinh doanh sáng tạo để tăng doanh thu từ các sản phẩm của họ. Tùy vào từng môi trường chính trị - xã hội, nền báo chí - truyền thông, quy mô, cơ cấu, hoạt động của các cơ quan báo chí - truyền thông mà có những phương pháp, mô hình kinh tế báo chí khác nhau. Trong hoàn cảnh đó, các bức tường phí (paywall) - “hệ thống ngăn người dùng Internet truy cập nội dung trang web mà không đăng ký trả phí”(1) - được dựng lên để yêu cầu công chúng trả phí tiếp nhận tin tức trực tuyến ngày càng trở thành một xu hướng không thể đảo ngược, và cũng là sự thúc đẩy bền vững của báo chí, trong đó có Việt Nam.

Quản lý tác động của truyền thông đại chúng và dư luận xã hội đến sinh viên đại học hiện nay

Báo chí và công chúng

Truyền thông đại chúng và dư luận xã hội đang tác động ngày càng mạnh mẽ, sâu rộng đến mọi người, nhất là thế hệ trẻ, trong đó có sinh viên các trường đại học trên cả bình diện tích cực và tiêu cực. Thực tế cho thấy, việc tác động của truyền thông đại chúng và dư luận xã hội đến sinh viên có vai trò, ý nghĩa hết sức quan trọng, cấp thiết nhằm tạo tâm lý lành mạnh trong cộng đồng sinh viên, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo của các trường đại học hiện nay. Vì vậy, bài viết làm rõ mối quan hệ giữa truyền thông đại chúng và dư luận xã hội; từ đó phân tích nội dung quản lý về tác động của truyền thông đại chúng và dư luận xã hội đến cộng đồng sinh viên, đưa ra một số yêu cầu giúp quản lý, tạo dựng bầu không khí tâm lý lành mạnh trong cộng đồng sinh viên, nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo của các trường đại học trong bối cảnh hiện nay.

“Nói hay đừng” - Dấu ấn chặng đường làm báo của nhà báo Trần Đức Chính

Báo chí và công chúng

Cuốn sách “Nói hay đừng” tập hợp hơn 100 bài viết ở các thể loại bình luận, tiểu phẩm báo chí, phóng sự, tản mạn… của nhà báo Trần Đức Chính, được lựa chọn từ hơn 6.000 bài báo trong suốt cả sự nghiệp của ông. Điều đặc biệt là, cuốn sách được những đồng nghiệp thế hệ sau, những “học trò” thân thiết và yêu quý của ông tập hợp và chọn lọc, biên soạn.

XEM THÊM TIN

Về vấn đề tham gia quảng cáo sai sự thật của giới nghệ sĩ và người nổi tiếng

Bình luận

Xem nhiều

Liên kết

Cùng chuyên mục

Sửa đổi Luật Báo chí 2016 để bảo đảm tối đa quyền tự do ngôn luận trên báo chí của công dân

Công chúng trả phí tiếp nhận tin tức - xu hướng thế giới và sự phát triển bền vững của kinh tế báo chí ở Việt Nam

Quản lý tác động của truyền thông đại chúng và dư luận xã hội đến sinh viên đại học hiện nay

“Nói hay đừng” - Dấu ấn chặng đường làm báo của nhà báo Trần Đức Chính

Có thể bạn quan tâm

Phát huy vai trò của người có uy tín ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số trong phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”

Vai trò của trí tuệ nhân tạo trong sáng tạo nội dung đa phương tiện trên báo chí - truyền thông

Sự dịch chuyển của thương hiệu Việt trong ngành thực phẩm và đồ uống (F&B) Việt Nam

Tăng cường công tác bảo vệ chính trị nội bộ trong quá trình sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị hiện nay

Tổ chức thành công đại hội các cấp của Đảng bộ Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh: đoàn kết, dân chủ, gương mẫu, trí tuệ, hiệu quả

Quản lý thông tin phát ngôn của các cơ quan hành chính nhà nước Thành phố Hà Nội trên báo mạng điện tử Việt Nam hiện nay

Truyền thông về sản phẩm OCOP trên báo mạng điện tử địa phương vùng Trung du Bắc Bộ

Lực lượng Công an nhân dân học tập và làm theo Sáu điều Bác Hồ dạy

Sửa đổi Luật Báo chí 2016 để bảo đảm tối đa quyền tự do ngôn luận trên báo chí của công dân

Sửa đổi Luật Báo chí 2016 để bảo đảm tối đa quyền tự do ngôn luận trên báo chí của công dân

Công chúng trả phí tiếp nhận tin tức - xu hướng thế giới và sự phát triển bền vững của kinh tế báo chí ở Việt Nam

Công chúng trả phí tiếp nhận tin tức - xu hướng thế giới và sự phát triển bền vững của kinh tế báo chí ở Việt Nam

Quản lý tác động của truyền thông đại chúng và dư luận xã hội đến sinh viên đại học hiện nay

Quản lý tác động của truyền thông đại chúng và dư luận xã hội đến sinh viên đại học hiện nay

“Nói hay đừng” - Dấu ấn chặng đường làm báo của nhà báo Trần Đức Chính

“Nói hay đừng” - Dấu ấn chặng đường làm báo của nhà báo Trần Đức Chính

Thông tin – Tư liệu