Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hóa vào xây dựng nông thôn mới
Tháng 8.1943, khi còn ở trong nhà tù Tưởng Giới Thạch, Hồ Chí Minh đã đúc kết quan điểm của mình về văn hóa : “Ý nghĩa của văn hóa: Vì lẽ sinh tồn cũng như mục đích của cuộc sống, loài người mới sáng tạo và phát minh ra ngôn ngữ, chữ viết, đạo đức, pháp luật, khoa học, tôn giáo, văn học, nghệ thuật, những dụng cụ cho sinh hoạt hằng ngày về, ăn, mặc ở và các phương thức sử dụng. Toàn bộ những sáng tạo và phát minh đó tức là văn hóa. Văn hóa là sự tổng hợp của mọi phương thức sinh hoạt cùng với biểu hiện của nó mà loài người đã sản sinh ra nhằm thích ứng những nhu cầu đời sống và đòi hỏi của sự sinh tồn.
Năm điểm lớn xây dựng nền văn hóa dân tộc:
1. Xây dựng tâm lý: tinh thần độc lập tự cường.
2. Xây dựng luân lý: biết hy sinh mình, làm lợi cho quần chúng.
3. Xây dựng xã hội: mọi sự nghiệp có liên quan đến phúc lợi của nhân dân trong xã hội.
4. Xây dựng chính trị: dân quyền.
5. Xây dựng kinh tế.
Đây là quan điểm hết sức đúng đắn và toàn diện, vượt thời đại, đáp ứng yêu cầu của xã hội tương lai. Văn hóa gắn liền với cuộc sống của con người. Văn hóa là mục đích của cuộc sống “Vì lẽ sinh tồn cũng như mục đích của cuộc sống con người mới sáng tạo và phát minh ra văn hóa”. Văn hóa là động lực của cuộc sống khi gắn với nhu cầu- yếu tố tâm lý cơ bản nhất làm nảy sinh tính tích cực của con người “ Loài người sản sinh ra văn hóa nhằm thích ứng với những nhu cầu của đời sống và đòi hỏi của sự sinh tồn” .Văn hóa bao gồm các giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo và phát minh ra. Các giá trị vật chất của văn hóa như những công cụ sinh hoạt hằng ngày về ăn, mặc, ở và các phương thức sử dụng. Các giá trị tinh thần như ngôn ngữ, chữ viết, đạo đức, pháp luật, khoa học, tôn giáo, văn học, nghệ thuật. Văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội . Các giá trị tinh thần và vật chất của văn hóa, nhất là tinh thần độc lập tự cường, lý tưởng cộng sản (biết hy sinh mình, làm lợi cho quần chúng- chí công vô tư), tinh thần dân chủ (dân quyền) thực hành và biểu hiện trong 5 nội dung cơ bản của cuộc sống con người: tâm lý, luân lý, xã hội, chính trị, kinh tế.
Quan điểm của Hồ Chí Minh về văn hóa tinh thần đã giúp Đảng ta phát huy truyền thống tâm lý của dân tộc như lòng yêu nước, tinh thần độc lập, tự cường, đoàn kết, lòng dũng cảm, trí thông minh sáng tạo… để vận động, tập hợp mọi tầng lớp nhân dân, tạo nên sức mạnh tinh thần- quyền lực mềm-sức mạnh nội sinh to lớn làm nên thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945. Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, để bảo vệ chính quyền dân chủ nhân dân còn rất non trẻ, vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách, thù trong, giặc ngoài, vận nước “ngàn cân treo sợi tóc”, đảm bảo cho kháng chiến và kiến quốc đi đến thắng lợi, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tiếp tục khẳng định ý nghĩa quyết định của văn hóa khi thấm sâu vào tâm lý con người-trở thành văn hóa sống, nhất là khi tâm lý có lý tưởng cộng sản để định hướng đúng đắn và thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động thực tiễn. Trong diễn văn khai mạc Hội nghị Văn hóa toàn quốc (lần thứ nhất), ngày 24.11.1946, tại Nhà hát lớn Hà Nội, Người nhấn mạnh: "Văn hóa phải soi đường cho quốc dân đi. Văn hóa có liên lạc với chính trị rất mật thiết. Phải làm thế nào cho văn hóa vào sâu trong tâm lý của quốc dân, nghĩa là văn hóa phải sửa được tham nhũng, được lười biếng, phù hoa, xa xỉ. Văn hóa phải làm thế nào cho ai cũng có lý tưởng tự chủ, độc lập, tư do. Đồng thời văn hóa phải làm thế nào cho quốc dân có tinh thần vì nước quên mình, vì lợi ích chung mà quên lợi ích riêng". Hồ Chí Minh đã phát triển sáng tạo quan điểm của chủ nghĩa Mác Lênin , khi chỉ rõ bản chất văn hóa, đạo đức của chủ nghĩa xã hội. Chủ nghĩa xã hội, theo Người, là một xã hội mới do nhân dân làm chủ (do có văn hóa) tạo ra nhằm làm cho nhân dân được ấm no, tự do, hạnh phúc, được học hành. Muốn có chủ nghĩa xã hội phải xây dựng con người xã hội chủ nghĩa, nhất là đội ngũ cán bộ, đảng viên phải thấm nhuần đạo đức cách mạng Cần, Kiệm, Liêm, Chính, Chí công vô tư. Xây dựng nông thôn mới của chủ nghĩa xã hội là thực hành đời sống mới Cần, Kiệm, Liêm, Chính của từng người dân trong các gia đình, làng, xã.
Quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh về bản chất văn hóa, đạo đức của chủ nghĩa xã hội, Đảng và Nhà nước ta đã khởi xướng và tổ chức thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới. Xây dựng nông thôn mới là xây dựng đời sống mới, lối sống mới, là thực hành Cần, Kiệm, Liêm, Chính, Chí công vô tư bằng chương trình mục tiêu quốc gia; nhằm CNH, HĐH nông thôn, thực hiện thắng lợi mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Trong bộ tiêu chí quốc gia về nông thôn mới, tiêu chí 16 - Văn hóa cần được thực hành có hiệu quả thông qua 11 nội dung nhiệm vụ: Hoàn chỉnh quy hoạch xây dựng nông thôn mới; phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội nông thôn; chuyển dịch cơ cấu, phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập; giảm nghèo và an sinh xã hội; đổi mới và phát triển các hình thức tổ chức sản xuất có hiệu quả ở nông thôn; phát triển giáo dục - đào tạo ở nông thôn; phát triển y tế, chăm sóc sức khỏe cư dân nông thôn; xây dựng đời sống văn hóa, thông tin và truyền thông nông thôn; cấp nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn; nâng cao chất lượng tổ chức Đảng, chính quyền, đoàn thể chính trị-xã hội trên địa bàn; giữ vững an ninh trật tự xã hội nông thôn.
Thực tiễn xây dựng nông thôn mới thời gian qua cho thấy, nội dung tiêu chí văn hóa chưa thật sự được coi trọng, đặt ngang hàng, trong mối quan hệ hài hòa với các tiêu chí kinh tế, chính trị, xã hội. Có xã quan niệm, xây dựng nông thôn mới chỉ là làm đường giao thông hoặc phát triển sản xuất hàng hóa nâng cao thu nhập… xét đến cùng thì tiêu chí 10, thu nhập và tiêu chí 16, văn hóa quyết định chất lượng xây dựng nông thôn mới. Có thể đạt 19 tiêu chí, nhưng người dân, nhất là nông dân chưa được no ấm, tự do, hạnh phúc, được học hành, thì công cuộc xây dựng nông thôn mới chưa thật sự có ý nghĩa và thành công.
Để vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hóa vào xây dựng nông thôn mới, chúng ta cần nâng cao nhận thức cho mọi người dân về văn hóa, ý nghĩa của văn hóa khi đã thấm sâu vào tâm lý, đạo đức con người, nhất là làm cho tâm lý con người có bản lĩnh chính trị và lý tưởng cộng sản. Kết hợp xây dựng nông thôn mới với Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa; công tác xây dựng Đảng, theo tinh thần Nghị quyết Trung ương IV, khóa XI về Một số vấn đề cấp bách trong xây dựng Đảng hiện nay. Phát huy vai trò làm chủ, chủ thể có văn hóa của từng người dân trong các gia đình, làng, xã, khi lập đề án, tổ chức thực hiện đề án nông thôn mới. Tùy theo đặc thù, lợi thế của từng địa phương, làng, xã để thực hiện văn hóa, đạo đức Hồ Chí Minh, nhất là lý tưởng cộng sản, thông qua 11 nội dung nhiệm vụ và 19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới./.
Nguồn: Bài đăng trên Tạp chí Dân tộc điện tử ngày 04.11.2013
Bài liên quan
- Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi hiện nay
- Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế của Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội hiện nay
- Công tác phát triển tổ chức Đảng trong các doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước ở Thành phố Hồ Chí Minh
- Tăng cường sự lãnh đạo của Thành ủy Hà Nội trong phát triển kinh tế địa phương hiện nay
- Nâng cao năng lực số cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp xã trong mô hình chính quyền địa phương hai cấp ở Việt Nam hiện nay
Xem nhiều
-
1
Thông tin thích ứng với biến đổi khí hậu ở Đồng bằng sông Cửu Long trên truyền hình Việt Nam hiện nay
-
2
Giáo dục liêm chính cho đội ngũ cán bộ, công chức nhằm phòng, chống tham nhũng ở Việt Nam hiện nay
-
3
Trẻ tự kỷ trên báo chí: Từ hình ảnh “nạn nhân” đến người hùng - Một nghiên cứu phân tích khung truyền thông
-
4
Vai trò của lòng biết ơn trong truyền thông giáo dục tại các trường học: Từ góc độ lý thuyết
-
5
Chính quyền Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện chính sách nhà ở xã hội - Thực trạng và giải pháp
-
6
Giải pháp tăng cường vai trò lãnh đạo của Tỉnh ủy Phú Thọ trong phát triển kinh tế hiện nay
Liên kết
- Báo điện tử đảng cộng sản việt nam
- Báo nhân dân
- Báo Quân đội nhân dân
- Cổng thông tin điện tử Học viện Báo chí và Tuyên truyền
- Cổng thông tin điện tử Học viện Chính trị quốc gia hồ chí minh
- Tạp chí Cộng sản
- Tạp chí Giáo dục lý luận
- Tạp chí Giáo dục và Xã hội
- Tạp chí Khoa học xã hội và Nhân văn
- Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam
- Tạp chí Lý luận chính trị
- Tạp chí Nghiên cứu con người
- TẠP CHÍ Nghiên cứu dân tộc
- Tạp chí Người làm báo
- Tạp chí Nội chính
- Tạp chí Quản lý Nhà nước
- Tạp chí Tổ chức Nhà nước
- Tạp chí Tuyên giáo
- Tạp chí Xây Dựng Đảng
- Thư viện số Học viện Báo chí và Tuyên truyền
- Trang thông tin điện tử Hội đồng Lý luận Trung ương
Yêu cầu về chất lượng thông tin Cổng thông tin điện tử các trường đại học hiện nay
Trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, Cổng thông tin điện tử (Cổng TTĐT) của các trường đại học không chỉ đóng vai trò là kênh cung cấp thông tin chính thống mà còn trở thành công cụ hỗ trợ đào tạo - nghiên cứu, quảng bá hình ảnh của nhà trường. Cho đến nay, hầu hết các trường đại học ở Việt Nam đều đã xây dựng và vận hành Cổng TTĐT, thể hiện sự quan tâm và nhận thức rõ ràng về tầm quan trọng của loại hình truyền thông này. Nhiều Cổng đã phát huy hiệu quả, bảo đảm tính chính xác, kịp thời, thân thiện với người dùng và có sức lan tỏa nhất định trong xã hội. Tuy nhiên, bên cạnh đó, vẫn còn không ít Cổng TTĐT hoạt động mang tính hình thức; nội dung thông tin chưa đa dạng, cập nhật, chưa phát huy được hết các tính năng truyền thông. Trước thực tế đó, từ bình diện lý thuyết, bài viết tập trung phân tích, làm rõ các khái niệm liên quan và yêu cầu đặt ra về chất lượng thông tin của Cổng TTĐT các trường đại học, góp phần giúp nhà trường thực hiện tốt hoạt động truyền thông, nâng cao hình ảnh, khẳng định thương hiệu trong kỷ nguyên số.
Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi hiện nay
Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi hiện nay
Bài viết phân tích vai trò của các giá trị văn hóa trong phát triển kinh tế ở vùng dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS & MN) của Việt Nam hiện nay. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng và cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CMCN 4.0), việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa không chỉ là trách nhiệm về di sản mà còn là cơ hội để thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững. Bài viết đưa ra những vấn đề lý luận, thực tiễn và đề xuất một số giải pháp chính sách nhằm gắn kết hiệu quả giữa phát triển kinh tế và bảo tồn các giá trị văn hóa vùng DTTS & MN.
Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế của Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội hiện nay
Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế của Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội hiện nay
Quản lý nhà nước về kinh tế giữ vai trò định hướng, điều tiết, kiểm soát, thúc đẩy phát triển bền vững và bảo đảm công bằng xã hội. Thời gian qua, Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội đã đạt kết quả tích cực trong điều hành kinh tế, cải thiện môi trường đầu tư, thúc đẩy tăng trưởng và đảm bảo an sinh xã hội bền vững. Bài viết làm rõ thực trạng quản lý nhà nước về kinh tế của Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội hiện nay, chỉ ra một số hạn chế, bất cập; từ đó, đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của công tác này thời gian tới.
Công tác phát triển tổ chức Đảng trong các doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước ở Thành phố Hồ Chí Minh
Công tác phát triển tổ chức Đảng trong các doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước ở Thành phố Hồ Chí Minh
Công tác phát triển tổ chức đảng trong doanh nghiệp, nhất là ngoài khu vực nhà nước, có ý nghĩa quan trọng trong việc mở rộng phạm vi lãnh đạo của Đảng, bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện trong nền kinh tế… Qua đó, góp phần xây dựng đội ngũ đảng viên chất lượng, thúc đẩy phát triển sản xuất, kinh doanh gắn với nhiệm vụ chính trị, xã hội. Bài viết làm rõ thực trạng phát triển tổ chức đảng trong các doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước ở Thành phố Hồ Chí Minh, chỉ rõ một số hạn chế; từ đó, đề xuất một số giải pháp tăng cường công tác phát triển tổ chức đảng trong các doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước ở Thành phố thời gian tới.
Tăng cường sự lãnh đạo của Thành ủy Hà Nội trong phát triển kinh tế địa phương hiện nay
Tăng cường sự lãnh đạo của Thành ủy Hà Nội trong phát triển kinh tế địa phương hiện nay
Phát triển kinh tế đóng vai trò then chốt trong cải thiện đời sống, tạo việc làm, thúc đẩy tiến bộ xã hội và đảm bảo sự ổn định, bền vững của mỗi địa phương. Dưới sự lãnh đạo sát sao, toàn diện của Thành ủy Hà Nội, bức tranh kinh tế của Thành phố đã đạt được những kết quả tích cực. Bài viết làm rõ thực trạng Thành ủy Hà Nội lãnh đạo phát triển kinh tế, chỉ ra một số hạn chế, bất cập; từ đó, đề xuất giải pháp tăng cường sự lãnh đạo của Thành ủy Hà Nội đối với phát triển kinh tế Thủ đô thời gian tới.
llcttt1994dientu@gmail.com
024.38348033
Bình luận