Nhận thức của thanh niên trí thức về vai trò, trách nhiệm của bản thân trong thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2030

1. Yêu cầu cần thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2030 của thanh niên trí thức

Trong Văn kiện Đại hội Đảng lần XIII, Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2030⁽¹⁾ được Đảng ta xây dựng với mục tiêu tổng quát là đến năm 2030, Việt Nam là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; có thể chế quản lý hiện đại, cạnh tranh, hiệu lực, hiệu quả; kinh tế phát triển năng động, nhanh và bền vững, độc lập, tự chủ trên cơ sở khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo gắn với nâng cao hiệu quả trong hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế; khơi dậy khát vọng phát triển đất nước, phát huy sức sáng tạo, ý chí và sức mạnh toàn dân tộc, xây dựng xã hội dân chủ, công bằng, văn minh, trật tự, kỷ cương, an toàn, bảo đảm cuộc sống hạnh phúc của người dân; không ngừng nâng cao đời sống mọi mặt của nhân dân; bảo vệ vững chắc Tổ quốc, môi trường hoà bình, ổn định để phát triển đất nước; nâng cao vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế. Phấn đấu đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Để thực hiện  mục tiêu của Chiến lược, Đảng ta đã xác định rõ những nhiệm vụ cụ thể đối với từng định hướng:

Về xây dựng, hoàn thiện thể chế, các giải pháp trong Chiến lược xác định rõ cần tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy, xây dựng, hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển bền vững về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, môi trường..., tháo gỡ kịp thời những khó khăn, vướng mắc; khơi dậy mọi tiềm năng và nguồn lực, tạo động lực mới cho sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước.

Về xây dựng Nhà nước, mục tiêu của Chiến lược là xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa trong sạch, vững mạnh, tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, vì nhân dân phục vụ và vì sự phát triển của đất nước. Tăng cường công khai, minh bạch, trách nhiệm giải trình, kiểm soát quyền lực gắn với siết chặt kỷ cương, kỷ luật trong hoạt động của Nhà nước và của cán bộ, công chức, viên chức. Tiếp tục đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu, tội phạm và tệ nạn xã hội.

Về phát triển kinh tế, nội dung của Chiến lược nhấn mạnh yêu cầu cần hoàn thiện toàn diện, đồng bộ thể chế phát triển nền kinh tế thị trường định hướng XHCN; tạo môi trường thuận lợi trong huy động, phân bổ và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực, đồng thời cần thúc đẩy đầu tư, sản xuất kinh doanh. Cùng với đó cần bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, đổi mới mạnh mẽ mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế, đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước; tập trung xây dựng kết cấu hạ tầng và phát triển đô thị; phát triển kinh tế nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới; trong khoa học - công nghệ cần đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia; phát triển kinh tế số trên nền tảng khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Về phát triển giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, Chiến lược yêu cầu cần có sự đột phá trong đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, thu hút và trọng dụng nhân tài. Thúc đẩy nghiên cứu, chuyển giao, ứng dụng mạnh mẽ thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 vào mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, chú trọng một số ngành, lĩnh vực trọng điểm, có tiềm năng, lợi thế để làm động lực cho tăng trưởng theo tinh thần bắt kịp, tiến cùng và vượt lên ở một số lĩnh vực so với khu vực và thế giới.

Về phát triển con người và xây dựng nền văn hóa, các mục tiêu trong Chiến lược hướng đến phát triển con người toàn diện và xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Theo đó, các giải pháp của Chiến lược là gia tăng đầu tư cho phát triển sự nghiệp văn hóa; tạo môi trường và các điều kiện xã hội thuận lợi trong khơi dậy truyền thống yêu nước, niềm tự hào dân tộc, niềm tin, khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc; chú trọng phát huy tài năng, trí tuệ, phẩm chất của con người Việt Nam.

Về quản lý phát triển xã hội, các giải pháp của Chiến lược tập trung xây dựng mô hình quản lý phát triển xã hội hiệu quả với kỷ cương, kỷ luật nghiêm minh, bảo đảm an ninh xã hội; thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội; xây dựng môi trường văn hoá, đạo đức xã hội lành mạnh, văn minh; chú trọng nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, chất lượng dân số, gắn dân số với phát triển; quan tâm đến mọi người dân, bảo đảm chính sách lao động, việc làm, thu nhập, thực hiện tốt phúc lợi xã hội, an sinh xã hội. Không ngừng cải thiện toàn diện đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.

Về thích ứng với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường, mục tiêu của Chiến lược nhấn mạnh đến tính chủ động của các chủ thể xã hội trong thích ứng có hiệu quả với biến đổi khí hậu, phòng chống và giảm nhẹ thiên tai, dịch bệnh; quản lý, khai thác, sử dụng hợp lý, tiết kiệm, hiệu quả và bền vững tài nguyên. Đảng và Nhà nước và cả hệ thống chính trị lấy bảo vệ môi trường sống và sức khoẻ nhân dân làm mục tiêu hàng đầu; kiên quyết loại bỏ những dự án gây ô nhiễm môi trường, bảo đảm chất lượng môi trường sống, bảo vệ đa dạng sinh học và hệ sinh thái; xây dựng nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, thân thiện với môi trường.

Về bảo vệ Tổ quốc, các giải pháp của Chiến lược tập trung bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa. Giữ vững an ninh chính trị, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, an ninh kinh tế, an ninh mạng, an ninh con người, xây dựng xã hội trật tự, kỷ cương. Chủ động ngăn ngừa các nguy cơ chiến tranh, xung đột từ sớm, từ xa; phát hiện sớm và xử lý kịp thời những nhân tố bất lợi, nhất là những nhân tố có thể gây đột biến; đẩy mạnh đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu và hoạt động chống phá của các thế lực thù địch.

Về đại đoàn kết toàn dân tộc, các mục tiêu của Chiến lược hướng đến phát huy rộng rãi dân chủ xã hội chủ nghĩa, quyền làm chủ và vai trò tự quản của nhân dân; phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; củng cố, nâng cao niềm tin của nhân dân, tăng cường đồng thuận xã hội; tiếp tục đổi mới tổ chức, nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội.

Về đối ngoại, các nội dung của Chiến lược tập trung thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hoá, đa dạng hoá; chủ động và tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, có hiệu quả; bảo vệ vũng chắc Tổ quốc, giữ vững môi trường hoà bình, ổn định, không ngừng nâng cao vị thế, uy tín quốc tế của Việt Nam.

Trong Chiến lược phát triển kinh tế xã hội 10 năm 2021-2030, lực lượng thanh niên được Đảng ta chú trọng phát triển, thể hiện trong việc Chính phủ đã ban hành bổ sung Chiến lược phát triển thanh niên giai đoạn 2021-2030 vào ngày 24/7/2021⁽²⁾. Chiến lược phát triển thanh niên giai đoạn 2021-2030 là một bộ phận cấu thành của Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2030, Chiến lược phát triển nguồn nhân lực giai đoạn 2021-2030 và Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030; phù hợp với mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc, các chỉ số phát triển thanh niên toàn cầu và khu vực ASEAN. Mục tiêu của Chiến lược là: (1) Xây dựng thế hệ thanh niên Việt Nam phát triển toàn diện, giàu lòng yêu nước, có ý chí tự cường, tự hào dân tộc; có lý tưởng cách mạng, hoài bão, khát vọng vươn lên xây dựng đất nước; có đạo đức, ý thức công dân, chấp hành pháp luật; có sức khỏe và lối sống lành mạnh; có văn hóa, kiến thức, trình độ học vấn, kỹ năng sống, nghề nghiệp và việc làm; có ý chí lập thân, lập nghiệp, năng động, sáng tạo, làm chủ khoa học, công nghệ. (2) Phát triển nguồn nhân lực trẻ chất lượng cao đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh và bền vững của đất nước và hội nhập quốc tế. (3) Phát huy tinh thần cống hiến, xung kích, tình nguyện và nâng cao trách nhiệm của thanh niên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Theo thống kê năm 2019, thanh niên Việt Nam có khoảng 22,898 triệu người chiếm khoảng 23,8% dân số cả nước. Năm 2020, thanh niên Việt Nam có khoảng 22,609 triệu người (chiếm khoảng 1/4 dân số), trong đó có bộ phận thanh niên trí thức⁽³⁾. Trong quá trình lãnh đạo đất nước, Đảng ta luôn đề cao vai trò của thanh niên trong phát triển kinh tế - xã hội, luôn xem “Thanh niên là rường cột của nước nhà, chủ nhân tương lai của đất nước, là lực lượng xung kích trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, một trong những nhân tố quyết định sự thành bại của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế và xây dựng chủ nghĩa xã hội. Thanh niên được đặt ở vị trí trung tâm trong chiến lược bồi dưỡng, phát huy nhân tố và nguồn lực con người. Chăm lo, phát triển thanh niên vừa là mục tiêu, vừa là động lực bảo đảm cho sự ổn định và phát triển vững bền của đất nước”⁽⁴⁾.

Trong Nghị quyết Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 7 (khóa X), Đảng ta cũng chỉ rõ: Trí thức là những người lao động trí óc, có trình độ học vấn cao về lĩnh vực chuyên môn nhất định, có năng lực tư duy độc lập, sáng tạo, truyền bá và làm giàu tri thức, tạo ra những sản phẩm tinh thần và vật chất có giá trị đối với xã hội⁽⁵⁾. Do đó, đội ngũ thanh niên trí thức là một bộ phận của lực lượng thanh niên, trong độ tuổi từ 18-35, có nền tảng kiến thức phổ thông tốt, được đào tạo trong các trường cao đẳng, đại học hoặc đang công tác trong các ngành, nghề lĩnh vực lao động trí óc và đòi hỏi cần có kiến thức chuyên môn, trình độ học vấn nhất định. Trong mọi thời đại, tri thức luôn là nền tảng tiến bộ xã hội. Đội ngũ trí thức là lực lượng nòng cốt sáng tạo và truyền bá tri thức. Ngày nay, cùng với sự phát triển nhanh chóng của cách mạng khoa học và công nghệ, đội ngũ trí thức trở thành nguồn lực đặc biệt quan trọng, tạo nên sức mạnh của mỗi quốc gia trong chiến lược phát triển, trong đó có sự đóng góp quan trọng của bộ phận thanh niên trí thức.

Đối với việc thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030, thanh niên trí thức không chỉ là chủ thể thực hiện Chiến lược mà còn là đội ngũ có vai trò tiên phong, xung kích trong tuyên truyền, lan tỏa nội dung, mục tiêu, ý nghĩa của việc thực hiện Chiến lược với các tầng lớp thanh niên khác và đông đảo quần chúng nhân dân trong xã hội, đồng thời góp phần quan trọng trong thực hiện các mục tiêu của Chiến lược.

2. Nhận thức và tình hình thực hiện vai trò, trách nhiệm của thanh niên trí thức đối với các nhiệm vụ trong Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2030

Để đo lường nhận thức của thanh niên trí thức về vai trò và các hoạt động thực tiễn thực hiện vai trò của đội ngũ này trong thực hiện các nhiệm vụ của Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2030, nghiên cứu thực hiện khảo sát ý kiến của 320 thanh niên trí thức là cán bộ đang công tác và sinh viên đang học tập trong hệ thống Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.

Kết quả khảo sát cho thấy⁽⁶⁾, hầu hết đoàn viên, thanh niên trí thức nhận thức rõ vai trò của bản thân đối với việc thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội. Trong đó vai trò “Góp phần quan trọng  trong tuyên truyền, lan tỏa nội dung, mục tiêu, ý nghĩa của việc thực hiện Chiến lược” được thanh niên trí thức nhận thức rõ nhất với câu trả lời có tỷ lệ lớn nhất, 81,9%; các vai trò được thanh niên nhận thức rõ kế tiếp là “Xung kích, tiên phong trong thực hiện Chiến lược” với tỷ lệ là 72,8% thanh niên trí thực lựa chọn và “Góp phần quan trọng trong thực hiện đảm bảo các mục tiêu của Chiến lược” với 60% thanh  niên đồng ý. Như vậy các vai trò của thanh niên trong thực hiện Chiến lược: xung kích, tiên phong trong thực hiện Chiến lược, góp phần tuyên truyền và thực hiện đảm bảo các mục tiêu của Chiến lược đều được thanh niên trí thức nhận thức rất rõ. Điều này cho thấy đội ngũ thanh niên trí thức có nhận thức tốt, ý thức cao về bản thân đối với việc thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế xã hội 10 năm 2021-2030 của Đảng.

Tuy nhiên, kết quả khảo sát cũng cho thấy còn có một bộ phận thanh niên trí thức (khoảng 10%) chưa nhận thức rõ vai trò của mình thể hiện ở tỷ lệ lựa chọn của thanh niên trong câu hỏi về “vai trò của bản thân đối với việc thực hiện Chiến lược” đều chưa đạt mức tối đa (100%) trong tất cả câu trả lời. Đáng chú ý, câu trả lời “thanh niên trí thức có vai trò là chủ thể thực hiện các mục tiêu của Chiến lược” mới chỉ nhận được 52,2% thanh niên trí thức đồng ý. Theo quan điểm của Đảng ta, trong Nghị quyết 26 của Bộ Chính trị khóa V về Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên đã xác định: “Nhà nước coi thanh niên là một bộ phận của chiến lược kinh tế - xã hội”⁽⁷⁾, đồng thời Đảng ta luôn chú trọng phát huy vai trò làm chủ và tiềm năng của thanh niên, để thanh niên có thể thực hiện sứ mệnh lịch sử, là thế hệ xung kích, đi đầu trong công cuộc đổi mới, thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu, xây dựng đất nước giàu mạnh, văn minh, độc lập, hạnh phúc. Mặt khác, Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2021-2030 là Chiến lược lớn và được thực hiện trong thời gian dài là 10 năm. So với sự phát triển của tuổi trẻ thì đây cũng là khoảng thời gian thanh niên (ở thời điểm hiện tại) dồi dào sức lao động, phát huy tối đa trí tuệ và nhiệt huyết, giai đoạn thanh niên có và cần cống hiến nhiều nhất cho Tổ quốc. Do đó, đối với việc thực hiện Chiến lược, đối tượng thanh niên, đặc biệt là thanh niên trí thức chính là chủ thể quan trọng trong thực hiện đảm bảo các mục tiêu của Chiến lược.

Đối với từng nhiệm vụ cụ thể trong các định hướng của Chiến lược, kết quả khảo sát cho thấy thanh niên trí thức đã nhận thức rất rõ vai trò, trách nhiệm của bản thân đối với việc thực hiện đúng định hướng cũng như góp phần đảm bảo các mục tiêu của Chiến lược. Để đo lường nhận thức của thanh niên trí thức về các nhiệm vụ cần làm góp phần thực hiện hiệu quả Chiến lược, nghiên cứu dùng thang đo Likert 4 lựa chọn với các mức độ: 1 - Hoàn toàn không đồng ý, 2 - Không đồng ý, 3 - Đồng ý, 4 - Rất đồng ý, (với các quan điểm) cho Giá trị khoảng cách = (Maximum - Minimum) / n = (4-1)/4 = 0.75 và Ý nghĩa giá trị với các mức như sau: 1.00 - 1.75: Hoàn toàn không đồng ý; 1.76 - 2.50: Không đồng ý; 2.51 - 3.25: Đồng ý; 3.26 - 4.00: Rất đồng ý.

Kết quả khảo sát cho thấy đa số thanh niên “Rất đồng ý” với các quan điểm về nhiệm vụ trong từng định hướng cụ thể để thực hiện hiệu quả các mục tiêu của Chiến lược. 15 nhiệm vụ thanh niên trí thức cần làm bao gồm: (1) Tuyên truyền, lan tỏa ý nghĩa, nội dung, mục tiêu của Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2021-2030, (2) Tích cực tham gia đóng góp ý kiến vào các mục tiêu, chính sách phát triển đất nước, (3) Tích cực học tập nâng cao trình độ lý luận chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ, (4) Tích cực hoàn thành nhiệm vụ học tập/công tác, (5) Tích cực tham gia, thực hiện các hoạt động của Đảng, Đoàn và các tổ chức chính trị - xã hội, (6) Tích cực tham gia vào các cuộc đấu tranh bảo vệ Đảng, Nhà nước, đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, tệ nạn xã hội, (7) Tích cực xây dựng môi trường sinh thái trong lành, sạch đẹp, (8) Tích cực tham gia các hoạt động phát triển kinh tế gia đình/địa phương, (9) Nâng cao khả năng ứng dụng công nghệ vào nghiên cứu, học tập và làm việc, (10) Tích cực rèn luyện phẩm chất đạo đức, xây dựng lý tưởng, lối sống lành mạnh, cao đẹp, (11) Nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, trách nhiệm công dân của bản thân, trách nhiệm với gia đình và xã hội, (12) Tích cực tuyên truyền, lan tỏa các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc, (13) Bồi dưỡng, nâng cao kiến thức và kỹ năng đối ngoại (bao gồm khả năng ngoại ngữ), (14) Phát huy tinh thần tương thân, tương ái, xung kích, tiên phong trong hỗ trợ các nhóm yếu thế trong xã hội, (15) Tình nguyện tham gia phát triển kinh tế - xã hội tại các vùng nông thôn, miền núi, biên giới và hải đảo. Các quan điểm về nhiệm vụ của thanh niên trí thức đối với việc thực hiện Chiến lược được người trả lời lựa chọn “Rất đồng ý” với mức điểm ở các nhiệm vụ từ 3,30 - 3,42. Trong đó nhiệm vụ thanh niên trí thức “Tích cực hoàn thành nhiệm vụ học tập/công tác,” có số điểm cao nhất (3,42) và nhiệm vụ thanh niên trí thức “Tình nguyện tham gia phát triển kinh tế - xã hội tại các vùng nông thôn, miền núi, biên giới và hải đảo” có số điểm thấp nhất (3,30). Điều này cho thấy thanh niên trí thức (thanh niên Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh) đã nhận thức rất rõ trách nhiệm, vai trò, nhiệm vụ của bản thân trong việc thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030.

Tuy nhiên, kết quả khảo sát cũng cho thấy tỷ lệ thanh niên trí thức đã hiện thực hóa, làm các nhiệm vụ này trong thực tiễn để thực hiện Chiến lược còn chưa cao. Khi được hỏi thanh niên trí thức đã làm gì để thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2021-2030, có 49,4% thanh niên trí thức đã tích cực học tập nâng cao trình độ lý luận chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ; 24 % thanh niên trí thức (là các cán bộ đang công tác) đã tích cực hoàn thành nhiệm vụ công tác; 23,1% thanh niên trí thức đã tuyên truyền, lan tỏa ý nghĩa, nội dung, mục tiêu của Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2021-2030; 22,8% thanh niên trí thức đã tích cực rèn luyện phẩm chất đạo đức, xây dựng lý tưởng, lối sống lành mạnh, cao đẹp; các nhiệm vụ khác được thanh niên trí thức lựa chọn “đã làm” có tỷ lệ thấp, chỉ khoảng 10%. Điều này cho thấy, vai trò của thanh niên trí thức trong thực tiễn tham gia thực hiện Chiến lược còn chưa được phát huy mạnh mẽ. Do đó, rất cần có giải pháp từ phía các cơ sở Đoàn và Hội Sinh viên cũng như bản thân thanh niên trí thức để thúc đẩy lực lượng này tích cực hơn nữa trong thực hiện nghĩa vụ, trách nhiệm đối với sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

3. Giải pháp phát huy vai trò của thanh niên trí thức trong thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2030

Thứ nhất, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền các cấp đối với thanh niên, đặc biệt là thanh niên trí thức.

Các cấp ủy Đảng, chính quyền, lãnh đạo đơn vị các cấp cần quán triệt sâu rộng về nội dung, mục tiêu, ý nghĩa của việc thực hiện Chiến lược trong các buổi họp, sinh hoạt chuyên đề. Qua đó phổ biến cho thanh niên trí thức nhận thức rõ các mục tiêu, giải pháp thực hiện Chiến lược cũng như xác định rõ trách nhiệm của đội ngũ cán bộ thanh niên trẻ trong thực hiện các mục tiêu của Chiến lược, đồng thời cần đánh giá việc thực hiện trách nhiệm đội ngũ này một cách định lượng, cụ thể, gắn với từng định hướng thực hiện của Chiến lược. Mỗi Đảng bộ/chi bộ, đơn vị cần tạo điều kiện thuận lợi cho cán bộ thanh niên hoàn thành nhiệm vụ; thủ trưởng các đơn vị cũng cần có hình thức khen thưởng, tuyên dương kịp thời đối với cán bộ thanh niên trẻ có thành tích trong thực hiện nhiệm vụ nhằm động viên, khuyến khích thanh niên trí thức tích cực tham gia vào các hoạt động thực hiện Chiến lược. Bên cạnh đó, chi ủy, lãnh đạo các cấp cần tổ chức các phong trào thi đua thực hiện nhiệm vụ chuyên môn trong cán bộ thanh niên trẻ gắn với các mục tiêu cụ thể, theo từng quý, từng năm, ví dụ như: chuyển đổi số trong giảng dạy, nghiên cứu khoa học; ứng dụng công nghệ hiện đại trong thực hiện nhiệm vụ,… nhằm phát huy tính sáng tạo, chủ động tiếp cận, ứng dụng công nghệ trong đội ngũ thanh niên này.

Thứ hai, Đoàn Thanh niên các cơ sở và Hội Sinh viên tích cực tạo môi trường thuận lợi cho thanh niên trí thức phát huy vai trò trong thực hiện Chiến lược.

Các cấp bộ Đoàn và Hội Sinh viên tăng cường phổ biến, tuyên truyền về Chiến lược cũng như vai trò, trách nhiệm của thanh niên trí thức trong thực hiện Chiến lược thông qua các hoạt động chuyên môn (giảng dạy, nghiên cứu khoa học); qua các phong trào, cuộc thi, diễn đàn chia sẻ.

Các cấp bộ Đoàn và Hội Sinh viên cần tạo ra môi trường thuận lợi để đoàn viên, thanh niên tự giác học tập, rèn luyện, sáng tạo, tự nguyện tham gia các hoạt động tình nguyện, sống có trách nhiệm, làm chủ bản thân, có tinh thần cầu tiến, dám nghĩ, dám làm và có định hướng lẽ sống theo lý tưởng tốt đẹp; tạo môi trường học tập để đoàn viên, thanh niên thay đổi trong tư duy, học tập, trang bị ngoại ngữ, kiến thức, kỹ năng, tích lũy cái mới, cái hay, có khả năng vận dụng vào thực tiễn cuộc sống và có nhiều cơ hội để trở thành một công dân toàn cầu. Đặc biệt là hình thành tư duy 4.0, chủ động, năng động và sáng tạo, linh hoạt tiếp cận, tìm hiểu và ứng dụng khoa học công nghệ tiên tiến trên thế giới vận dụng để tiến tới đạt được nhiều thành tựu đóng góp cho xã hội.

Các cấp bộ Đoàn và Hội Sinh viên tích cực phổ biến, tuyên truyền, khích lệ thanh niên trí thức tiên phong đi đầu trong học tập, nghiên cứu, ứng dụng và chia sẻ các nền tảng chuyển đổi số; tăng cường triển khai các phong trào, cuộc thi trong thanh niên gắn với công nghệ số và chương trình chuyển đổi số quốc gia; số hóa các địa chỉ giáo dục truyền thống của Đoàn thông qua triển khai các công trình thanh niên, các cuộc thi công nghệ; phát động các cuộc thi như: Thanh niên, cán bộ công chức viên chức trẻ đi đầu trong triển khai giao thông số, tiên phong trong sử dụng dịch vụ thu phí không dùng tiền mặt; Thanh niên đi đầu trong thanh toán điện tử không dùng tiền mặt, ứng dụng công nghệ thành phố thông minh… Đồng thời các tổ chức Đoàn và Hội Sinh viên cần tích cực tổ chức các diễn đàn chia sẻ để khơi dạy niềm tự hào, tự tôn dân tộc và tình yêu Tổ quốc, ý tưởng khởi nghiệp trong các lĩnh vực của thanh niên trí thức. Hội Sinh viên tích cực tổ chức các cuộc thi ý tưởng khởi nghiệp sáng tạo trong sinh viên, diễn đàn kết nối doanh nghiệp, doanh nhân với đoàn viên, sinh viên nhằm tạo động lực, lan tỏa, kết nối tinh thần khởi nghiệp cho lực lượng này.

Thứ ba, thanh niên trí thức cần nêu cao ý thức, trách nhiệm bản thân đối với sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Thanh niên trí thức cần là tấm gương trong tích cực tham gia học tập nâng cao trình độ lý luận chính trị, bồi đắp lý tưởng cách mạng trong sáng, rèn luyện tư tưởng, bản lĩnh lập trường chính trị vững vàng, có lòng yêu nước, có niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng và sự nghiệp xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội đất nước; nuôi dưỡng hoài bão, khát vọng xây dựng đất nước; nhận thức rõ sứ mệnh, trách nhiệm của mình trong xây dựng, bảo vệ Tổ quốc; tích cực tham gia vào các cuộc đấu tranh bảo vệ Đảng, Nhà nước, bảo vệ cương lĩnh, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Thanh niên trí thức cần không ngừng tích cực học tập để nâng cao trình độ chuyên môn, khoa học, kỹ thuật và tay nghề, nâng cao kiến thức và kỹ năng hội nhập; chủ động trang bị các kỹ năng mới, các kỹ năng liên quan đến nhận thức; các kỹ năng về thể chất và các kỹ năng về xã hội để trở thành công dân toàn cầu và vươn lên làm chủ trong mọi lĩnh vực, xung kích đi đầu trong phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế của đất nước hiện nay./.

___________________________________________________

(1) Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, T.II, Nxb. CTQG Sự thật, tr.206-290.

(2) Thủ tướng Chính phủ, Quyết định số 1331/QĐ-TTg ngày 24/7/2021 ban hành Chiến lược phát triển thanh niên giai đoạn 2021-2030.

(3) Tổng cục Thống kê, Số liệu thống kê về dân số thanh niên năm 2018 - 2020.

(4), (5) Ban Chấp hành Trung ương, Nghị quyết Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa X) Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Số 25-NQ/TW, ngày 25/7/2008.

(6) Số liệu khảo sát của đề tài cấp cơ sở năm 2021: Vai trò của thanh niên trí thức trong thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội đất nước giai đoạn 2021-2030.

(7) https://tulieuvankien.dangcongsan.vn/van-kien-tu-lieu-ve-dang/hoi-nghi-bch-trung-uong/khoa-xii/nghi-quyet-so-26-nqtw-ngay-1952018-hoi-nghi-lan-thu-bay-ban-chap-hanh-trung-uong-dang-khoa-xii-ve-tap-trung-xay-dung-doi-374.